Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Onze volwassen dochter gebruikt nu twee maanden Nortrilen. De psychiater stelt een antipsychoticum voor omdat onze dochter psychotische kenmerken heeft volgens haar. Ik vrees enorm voor deze medicatie.
Is het gebruikelijk om bij psychotische kenmerken antipsychotica te gebruiken?
Ze heeft geen psychose en ze heeft geen idee wat ze moet doen.
Beste J.,
Je stelt een hele terechte en belangrijke vraag — en je bezorgdheid snap ik volkomen.
Kijk, het is belangrijk om onderscheid te maken tussen een “volwaardige psychose” en wat een psychiater dan “psychotische kenmerken” noemt. Dat laatste is vaak veel vager en subjectiever dan je denkt. Het kan van alles zijn: wat verwardheid, terugtrekken, wantrouwen, ongewone ideeën, dissociatie, spirituele ervaringen… noem maar op. En ja, dan kan er snel gedacht worden: antipsychoticum…
Maar dat is niet altijd de beste stap. Soms wel, maar niet altijd. Sterker nog — als iemand niet echt psychotisch is, maar wél overprikkeld, angstig of zoekend naar betekenis, dan kan antipsychotica juist het tegenovergestelde effect hebben. Vlakken af, halen de scherpte weg, drukken emoties plat, zonder dat iemand geholpen wordt om zich te leren verhouden tot wat er vanbinnen gebeurt.
En dan de Nortrilen die ze al gebruikt… dat is een tricyclisch antidepressivum, behoorlijk krachtig spul, dat zéker invloed heeft op stemming, slaap, prikkelverwerking. Dus de vraag is ook: reageert ze op die medicatie? Is dat wat speelt? Of is het juist te veel?
Of: is ze juist onrustig omdat de Nortrilen haar van een depressie naar een hypomanie heeft gestuurd? Ook een mogelijkheid…
Wat ik in zo’n geval zou doen — en wat jullie samen zouden kunnen bespreken met de psychiater — is kijken naar alternatieven:
Want ja, het is gebruikelijk dat antipsychotica worden voorgesteld bij psychotische klachten — maar dat maakt het nog niet vanzelfsprekend verstandig. De kern is: is het proportioneel, en is er ruimte voor co-creatie met je dochter zelf?
Ik zou jullie echt willen uitnodigen om samen met haar te zoeken naar een manier waarop ze niet alleen passieve ontvanger is van een behandelplan, maar mede-creator wordt van haar eigen pad. Dat kan met goede begeleiding, eventueel ook van een ervaringsdeskundige.
Hope this helps en kijk vooral bij de informatie hieronder, want er is nog veel meer over te zeggen, kijken en lezen. En als je behoefte hebt aan meer intensief contact, dan kun je ook terecht op onze chat.
Greetz Jim
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
