Antwoord
Beste Moeder,
Dank voor je vraag, én ook voor je toon. Want wat je doet — zachtjes twijfelen, liefdevol zoeken, eerlijk toegeven dat je niet alles begrijpt — dát is precies wat het zo waardevol maakt. Je kijkt niet alleen met zorg, maar ook met verwondering. En dat is zeldzaam, maar broodnodig.
Je raakt iets heel fundamenteels: dat wat voor de omgeving een crisis is, kan voor degene zelf juist voelen als een soort verlichting. Een doorbraak. Een gevoel van: er gebeurt eindelijk iets. En ja, dat kan héél verwarrend zijn, ook voor hulpverleners trouwens. Want hoe moet je nou reageren als iemand zich voor het eerst in z’n leven werkelijk vrij voelt — maar ondertussen z’n geld over de balk smijt, nachtenlang wakker is, relaties kwijtraakt of zelfs gevaar loopt?
Dat is inderdaad die paradox die je beschrijft: je gunt iemand z’n geluk, maar niet als het gepaard gaat met zelfverlies of destructie. En toch… wie zijn wij om dat gevoel zomaar te reduceren tot ziekte?
Wat je zegt over rouw: ja, dat zie ik zó vaak. Rouw om wat er verloren is gegaan tijdens de psychose, maar óók rouw om het moeten loslaten van dat bijna goddelijke gevoel. Sommige mensen zeggen achteraf: ik voelde me verbonden met alles, ik had betekenis, ik was vrij. En dan moeten ze weer terug in wat wij ‘de realiteit’ noemen, maar wat soms juist voelt als gekooid zijn in een grijs bestaan. Daar komt vaak frustratie uit voort, somberte, eenzaamheid — en ja, ook verwarring.
Dus ja, er is zeker sprake van een soort rouwproces. Niet bij iedereen hoor, maar bij veel mensen wel. En daar is lang niet altijd genoeg ruimte voor in de ggz. De focus ligt vaak op symptoomcontrole: slaap, stemmingsstabiliteit, medicatie. Maar de existentiële dimensie — de vraag: wat heb ik daar eigenlijk beleefd? — die raakt snel ondergesneeuwd.
Over EMDR: jazeker, dat kan iets betekenen. Maar dan wel in de handen van iemand die begrijpt dat het niet alleen om trauma gaat, maar ook om betekenis. Het gaat er niet om die ervaring ‘uit te wissen’, maar om ermee te leren leven — te integreren wat er waardevol aan was, en te rouwen om wat gevaarlijk of verwarrend was. En dat vraagt echt meer dan een protocolletje. Het vraagt een therapeut die durft te luisteren naar het mysterie zónder het meteen te fixen.
En ja, het is heus mogelijk om kracht te putten uit die psychose. Niet altijd, en niet vanzelf — maar het kán. Ik ken mensen die juist daardoor hun creativiteit herontdekten, of een spirituele bedding vonden, of leerden wat ze nodig hebben om in balans te blijven. Dat is die transfer waar jij het over hebt. En het begint bij erkenning dat zo’n psychose niet alleen iets was om te ‘bestrijden’, maar óók een uiting van iets diep menselijks.
Dus blijf vooral zo vragen en zo zoeken. En als je zoon iemand zoekt die op die manier naar zijn ervaring wil kijken: verwijs ‘m dan eens naar de sociale kaart of de chat.
Hope this helps,
Greetz Jim
Meer informatie
Disclaimer
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Empower jezelf met Kennis van PsychoseNet
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
- Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
- Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
- Kijk ook naar ons tweedelige WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN over afbouwen van psychiatrische medicaties met Jim van Os en Peter Groot;
Deel 1 is vooral voor afbouwers bedoeld; Deel 2 vooral voor voorschrijvers.
- Wil je een PERSOONLIJK ADVIES bij het kiezen van een AFBOUWSCHEMA?
Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt.
- Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik dan de KNMP-rekenhulp.
- Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
- Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
- Wil je meer leren over bewegingsstoornissen door psychiatrische medicaties en wat eraan te doen is? Kijk dan op de website Bewegingsstoornissen in de Psychiatrie.
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
- Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van PERSOONLIJK HERSTEL? Kijk dan onze animatie hierover of bekijk ze allemaal.
- Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan het mini-college van Jim van Os.
- Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan naar het mini-college van Jim van Os.
- Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is ‘in je hoofd’, wat is het dan wel? Bekijk het mini-college WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan? van Jim van Os.
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
Beantwoord door: Jim van Os op 31 juli 2025
