Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Ik heb al heel lang last van stemmen in mijn hoofd. Ik slik ook veel medicatie, maar zou dat in de toekomst graag willen verminderen.
Ik ben pas gestart met traumabehandeling maar dit wil door de stemmen niet lukken.
Nu geven mijn psychiater en psycholoog aan dat er meer specialistische zorg nodig is. Zoals bijvoorbeeld een stemmenpoli.
Maar wat is dat precies? En wat kan ik ervan verwachten?
Hey N., dank voor je vraag!
Wat goed dat je deze stap overweegt – want een stemmenpoli is precies zo’n plek waar de ervaring die jij beschrijft, serieus en zonder oordeel wordt onderzocht. Een stemmenpoli is een specialistisch centrum binnen de ggz dat zich richt op mensen die stemmen horen of andere indringende innerlijke ervaringen hebben. Het uitgangspunt is daar niet dat je “gek” bent of dat de stemmen koste wat kost moeten verdwijnen, maar dat je leert begrijpen wat ze voor jou betekenen en hoe je er beter mee kunt omgaan.
Zo’n poli werkt vaak vanuit de Hearing Voices-beweging, die ontstaan is uit ervaringskennis – dus uit het werk van mensen die zelf jarenlang stemmen hebben gehoord en ontdekten dat er vaak een verband is met trauma, stress of onverwerkte ervaringen. Je leert daar de stemmen niet per se te onderdrukken, maar om er op een andere manier mee om te gaan: meer als een dialoog, minder als een gevecht. Dat klinkt misschien wat vreemd, maar veel mensen merken dat de stemmen daardoor minder vijandig of dwingend worden.
De behandelaars op een stemmenpoli zijn meestal een mengvorm van psychiaters, psychologen en ervaringsdeskundigen. Ze nemen de tijd om samen met jou te onderzoeken wanneer de stemmen komen, wat ze zeggen, en hoe dat samenhangt met emoties of herinneringen. Je kunt verwachten dat het gesprek veel meer gaat over betekenis, veiligheid en herstel, dan over pillen en diagnoses.
Wat ook goed is om te weten: bij een stemmenpoli wordt medicatie niet automatisch afgebouwd of aangepast. Wel wordt er met jou gekeken of er mogelijkheden zijn om de medicatie op termijn te herzien, maar altijd stap voor stap, en pas als jij stabiel genoeg bent en je een beter gevoel van controle hebt over de stemmen.
Omdat jij ook een traumabehandeling volgt, is het extra belangrijk dat je omgeving en behandelteam goed samenwerken. Soms komen stemmen namelijk voort uit stukken die nog niet voldoende verwerkt zijn – en dan is het eerst nodig om veiligheid en regulatie te versterken, voordat je echt met trauma aan de slag gaat.
Er zijn in Nederland meerdere stemmenpoli’s, zoals in Alkmaar, Utrecht, Eindhoven en Groningen. De website van Stichting Weerklank biedt een mooi overzicht van plekken en lotgenotengroepen waar ook ervaringsdeskundigen meedenken.
Het belangrijkste om te onthouden is: een stemmenpoli gaat niet over “wegmaken” maar over begrijpen. Over van machteloosheid naar samenwerking met wat zich in jou afspeelt. En dat kan, stap voor stap, een bevrijdend proces worden.
Hope this helps,
Greetz Jim
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
