Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Beste Jim,
Bij een familielid die bekend is met psychose en depressie is gesproken over wilsonbekwaamheid.
De term is bij mij blijven hangen en een zoektocht op internet maakt mij niet duidelijk wanneer en hoe iemand wilsonbekwaam kan worden bevonden bij psychose.
Is het mogelijk hier meer informatie over te krijgen?
Alvast hartelijk dank!
Beste Z.,
Goed dat je aan de bel trekt, want die term “wilsonbekwaam” wordt vaak nogal rommelig gebruikt, en dat is zacht uitgedrukt. Het klinkt zwaar en juridisch — en dat is het eigenlijk ook. Maar tegelijk wordt het in de praktijk soms een beetje uit de losse pols gehanteerd, zeker in crisissituaties.
Dus even helder: iemand is pas juridisch wilsonbekwaam als die op dat moment én ten aanzien van dat specifieke onderwerp niet in staat is om informatie te begrijpen, af te wegen en een keuze te maken over een behandeling of beslissing. Het is dus niet: “je hebt een psychose gehad, dus je bent wilsonbekwaam.” Zo werkt het niet.
Het gaat altijd over hier en nu, en over één besluit. Bijvoorbeeld: kan je familielid zelf goed genoeg inschatten wat het betekent als hij/zij/hen nee zegt tegen medicatie? Of als hij/zij/hen besluit geen therapie te volgen? En als hij/zij/hen daar redenerend, al is het eigenwijs of eigenzinnig, maar wel in contact, keuzes in maakt — dan is dat gewoon haar/zijn/diens goed recht. Ook al vinden hulpverleners het niet handig. Dat heet autonomie, en daar hoort ruimte voor te zijn.
Maar ja, soms zit iemand zó in de war, zó vervreemd van zichzelf of de werkelijkheid, dat er geen echte keuze meer mogelijk is. Dan kan een arts zeggen: ik vind iemand nu tijdelijk wilsonbekwaam. Maar zelfs dan is dat geen alles-of-niets-etiket. Het moet onderbouwd worden, en er moet — als het gaat om ingrijpende beslissingen — ook een wettelijk kader zijn (zoals de Wvggz).
Hope this helps,
Greetz Jim
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
