Beste Clara Koek,
Onze dochter van 25 jaar oud is gediagnosticeerd met een borderline persoonlijkheidsstoornis en hoort sinds enkele weken stemmen. Deze stemmen geven haar opdracht om zichzelf iets aan te doen omdat ze niets waard zou zijn.
Wij (ouders) zijn inmiddels niet meer te vertrouwen, we werken immers voor de duivel. Gisteren konden we met moeite voorkomen dat ze te voet om half twaalf in de avond naar een andere stad (6 km verderop) zou lopen langs de provinciale weg, omdat dat moest van de stemmen. Als ze het niet deed zou ons huis ontploffen.
Volgens het UMC is het geen primaire psychotische stoornis.
Hoe kunnen we een second opinion krijgen zodat de psychose wellicht wel behandeld wordt?
Hartelijk dank.
Antwoord
Beste B.,
Vanuit de DSM-benadering zijn we gewend om psychische stoornissen te categoriseren. Dit is handig omdat je als behandelaar of onderzoeker over hetzelfde begrip kan spreken. Maar waar spreken we nou eigenlijk precies over als we het over een psychose hebben? Dit kan per persoon behoorlijk verschillen, ook al valt het onder dezelfde noemer. Daarnaast is het lastig een goede prognose te geven op basis van een DSM-classificatie. Ook houdt classificatie geen rekening met het feit dat er vaak sprake is van comorbiditeit van klachten; eerder wordt dat soms tegengehouden en proberen diagnosen elkaar uit te sluiten. Een categorale benadering heeft dus best wat haken en ogen.
Stemmen horen en daar last van hebben kunnen bij verschillende DSM-classificaties voorkomen. Ook mensen met ernstige depressies, PTSS of persoonlijkheidsproblematiek kunnen deze symptomen krijgen. Nu hoeft het stemmen horen op zichzelf geen probleem te zijn (2 tot 10% van de bevolking hoort weleens stemmen zonder daar last van te hebben). Het wordt pas een probleem als de stemmen, zoals in het geval van uw dochter, vervelend of dreigend worden en/of leiden tot gevaarlijk gedrag en wanhoop.
Ik kan op afstand niet de best aansluitende behandeling adviseren omdat dat echt maatwerk is.
Het is wel zo dat we in de ggz steeds meer afstappen van categoraal denken en behandelen. Dus niet meer bijvoorbeeld bij iedereen met de classificatie borderline of psychotische stoornis dezelfde behandeling aanbieden, maar juist aansluiten bij zijn of haar psychisch lijden en persoonlijke doelen.
Ik lees dat u niet tevreden bent over de behandeling van uw dochter. Dat u in ieder geval behandeling mist die specifiek gaat over het stemmen horen, en de angst en mogelijk gevaar waarmee dit samengaat. Mijn advies is om toch nog een keer uw vragen en zorgen kenbaar te maken samen met uw dochter bij haar huidige behandelaren. Vragen hoe zij uw dochter willen helpen zodanig dat haar stemmen verminderen of hoe zij anders kan leren omgaan met de stemmen. Er zijn meerdere goede behandelingen beschikbaar op dit gebied, maar dit hangt erg af van de individuele situatie van uw dochter en wat zij wil en aankan.
Als dit niet helpt heeft uw dochter het recht om samen met u bij haar behandelaren kenbaar te maken dat ze een second opinion wil. Haar behandelaar kan hiertoe een verzoek doen bij een onafhankelijke collega.
Hopelijk komt u hier verder mee.
Met vriendelijke groet,
Clara Koek
Deze vraag is gesteld door een man in de leeftijdscategorie 50-65
Beantwoord door: Clara Koek op 25 juni 2022
