Beste Jim,
Momenteel zit ik in een zware depressie en ik weet niet hoe ik hieruit kan komen.
Heeft u nog tips voor mij?
Groet,
O.
Veel gezochte termen
De PsychoseNet Kennisbank
Beantwoord door
Auteur
Jim van Os
Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Hoe kom ik uit een zware depressie?
Vraag
Antwoord
Beste O., dank voor je vraag!
Zware depressie voelt vaak als vastzitten in nat beton. Alles traag, alles zwaar, en je hoofd dat fluistert dat er niets helpt. Dat is een leugen van de depressie, maar wel een hele overtuigende. Dus we gaan niet wachten op motivatie, we gaan micro’s doen die je systeem toch elke dag een millimeter de goede kant op duwen.
Begin met een simpel dagframe, hoe je je ook voelt: opstaan op een vast tijdstip, gordijnen open, 10 tot 20 minuten buitenlicht of wandelen, iets kleins eten met eiwit, en later op de dag nog een blokje bewegen. Niet omdat je je goed voelt, maar omdat je je brein vertelt wat de richting is. Depressie haat ritme en daglicht. Zet cafeïne en schermen na de middag lager, schuif slapen naar een vast venster, en parkeer piekeren op papier met een tijdslot. Klinkt schools, werkt stiekem biologisch.
Kies daarnaast elke dag één betekenisvolle mini-actie die iets zegt over wie jij bent, niet over wat de depressie wil. Dat kan iets mini zijn: iemand appen met één zin, drie akkoorden spelen, één gerecht koken, vijf regels schrijven. ACT-achtig gedacht: eerst ruimte maken voor rotgevoel, dan toch bewegen richting waarde. Je hoeft niets te repareren aan jezelf voordat je mag leven. Leven is precies wat je doet terwijl het zwaar is.
Praat dagelijks hardop met minstens één mens. Depressie isoleert, verbinding is medicijn. Als je in je eentje blijft malen, organiseer social holding om je heen: twee of drie mensen die weten wat er speelt en met je meedenken als het donker is.
Als je eerder medicatie hebt geprobeerd en je ooit weer wil sleutelen, doe dat langzaam en met het idee van minimal effective dose, liefst met hyperbolisch afbouwen als er iets omlaag moet en ruime tussenpozen als er iets verandert. Verandering te snel geeft vaak terugslag. Onze 33 afbouwtips zijn daarvoor handig.
En heel belangrijk, voor de veiligheid en je gemoedsrust: als je merkt dat het kantelt naar niet meer veilig zijn met jezelf, bel je direct de huisartsenpost of 112, of neem je contact op met de regionale crisisdienst. Dat is geen falen, dat is professioneel omgaan met een acute storm.
Tot slot iets hoopvols… Depressie herstelt zelden lineair. Het gaat in golfjes. Je hoeft vandaag niet beter te zijn. Alleen die paar dingen doen die bewezen jouw neurobiologie zachtjes de goede kant op duwen: licht, ritme, beweging, verbinding, kleine betekenis. De rest volgt later.
Hope this helps,
Greetz Jim
Meer informatie
Disclaimer
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Empower jezelf met Kennis van PsychoseNet
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
- Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
- Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
- Kijk ook naar ons tweedelige WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN over afbouwen van psychiatrische medicaties met Jim van Os en Peter Groot;
Deel 1 is vooral voor afbouwers bedoeld; Deel 2 vooral voor voorschrijvers. - Wil je een PERSOONLIJK ADVIES bij het kiezen van een AFBOUWSCHEMA?
Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt. - Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik dan de KNMP-rekenhulp.
- Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
- Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
- Wil je meer leren over bewegingsstoornissen door psychiatrische medicaties en wat eraan te doen is? Kijk dan op de website Bewegingsstoornissen in de Psychiatrie.
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
- Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van PERSOONLIJK HERSTEL? Kijk dan onze animatie hierover of bekijk ze allemaal.
- Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan het mini-college van Jim van Os.
- Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan naar het mini-college van Jim van Os.
- Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is ‘in je hoofd’, wat is het dan wel? Bekijk het mini-college WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan? van Jim van Os.
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
- Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
- Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
- Ben je op zoek naar stemmenhorengroepen buiten de reguliere GGZ? Zie de website van Stichting Weerklank.
- Ben je op zoek naar traumawebsites, kijk dan op traumanet, allesovertrauma of stichting trauma en dissociatie.
Beantwoord door: Jim van Os op 27 oktober 2025
