Thijs introduceert in deze blog het woord Psychoisier. Thijs heeft inmiddels al weer tien jaar de diagnose bipolaire stoornis, maar heeft deze nooit aanvaard. De laatste maanden zit zijn ontwikkeling op dit gebied in een stroomversnelling. Hij kan nu min of meer terugblikken en zien wat al die tijd het probleem is geweest. “Mijn eigen gedachten als ziek zien ervaar ik als benauwend.”
Wat het belangrijkste probleem is geweest: Op Wikipedia staat dit geschreven over de bipolaire stoornis:
Het accepteren van de diagnose door de patiënt is geen vanzelfsprekendheid omdat de symptomen vaak als deel van de persoonlijkheid worden gezien.
Lariekoek
Ik dacht, het kan zijn dat dat maakt dat ik zo’n puinhoop van mijn leven maak: Ik kan mijn manische buien maar niet los zien van mijn persoonlijkheid. Nu denk ik: Het is volkomen lariekoek wat daar staat. Wat waarschijnlijk bedoeld wordt is:
Het accepteren van de diagnose door de patiënt is geen vanzelfsprekendheid omdat hij weigert zichzelf te zien als iemand met een zieke geest.
Voor mijzelf zou deze bewering kloppen. Ik hoorde een tijdje terug dat alcoholisme tegenwoordig ook wordt beschouwd als een ziekte. Prima wat bij betreft, ik zie daar de voordelen wel van. Maar mijn eigen gedachten als ziek zien ervaar ik als benauwend.
Ik ken mensen die psychoses hebben en van zichzelf denken over genezende gaven te beschikken. Hoe waarschijnlijk is het dat als je dat van jezelf denkt, je open staat voor het idee dat je zelf ziek zou zijn? Ik heb ook altijd van mijn psychotische ideeën gedacht dat deze totaal gezond zijn. Inmiddels kan ik wel inzien dat deze mijn leven in de as hebben gelegd en zodoende als ziek te beschouwen zijn, maar dat heeft erg lang geduurd. Mij lijkt dat dat proces door behandelaren niet echt te versnellen valt; een persoon zal toch zelf tot dat inzicht moeten komen. Waarbij ik me ook nog kan voorstellen dat er genoeg gevallen zullen zijn waarbij het beter is helemaal nooit zo te gaan denken.
Psychotische ideeën zijn volgens mij sowieso niet per definitie ongezond
Zo dreigde ik recentelijk in weer een manische psychose te belanden. Ik had het in de gaten en wist het af te wenden, maar wat ik niet voor elkaar kreeg, was het razen van mijn gedachten tot bedaren te brengen. Toen viel me op dat onze kat ziekelijk was, en ik ging hem verzorgen. Ik merkte dat ik daar rustiger van werd, en dacht: “Ah poes, redder in nood, je ziet dat het niet goed met je personeel gaat, en bent speciaal voor mij ziek geworden omdat je weet dat het goed voor me is jou te verzorgen.” Een compleet onschuldig psychotisch idee dat erg heilzaam heeft uitgepakt.
Hoeveel mensen denken niet vanuit de stelling dat waanideeën onjuiste gedachten zijn, dat om te genezen je je zou moeten beperken tot wetenschappelijke feitelijkheden? Onjuist in mijn opinie. Zo heb ik de transitie gemaakt van mezelf eerst zien als een exorcist naar nu vatbaar voor bezetenheid, waarmee pas ziekte-inzicht is gekomen. Beetje homeopathisch gedacht: Mijn ziekte gaat me genezen.
Als je er het woordenboek op naslaat, lees je dat psychose een zielsziekte is. Het kan even duren voor je het doorhebt, maar dat tweede woord is geen omschrijving van psychose maar een letterlijke vertaling van het woord. ‘psyche’ betekent ‘ziel’, ‘-ose’ is een medisch achtervoegsel om ziekte mee aan te duiden, zoals ook in ‘neurose’, ‘trombose’ en ‘tuberculose’
Mijmerend over deze zaken ben ik op het idee gekomen dat ‘-ose’ te kraken en mezelf als psychoisier te beschouwen. Je spreekt dit een beetje op zijn Frans uit, maar nog wel met een Nederlandse g-klank. “psiegwazjée” dus.
Dit woord biedt tal van mogelijkheden
Om een voorbeeld te geven: Stel jij hebt een bepaald vermoeden waarvan je niet zeker weet of het klopt, maar waarvan je doorhebt dat het goed een betrekkingswaan kan zijn. Is het correct te stellen je op dat moment psychotisch bent? Juist totaal niet; je bent juist extra kritisch op je gedachten omdat je weet een psychoisier te zijn.
Of een ander voorbeeld: Ik heb mezelf leren kennen als iemand die vreselijk goed is in zichzelf voor de gek houden. Beschikken niet heel veel mensen over dit talent? Mij lijkt eigenlijk van wel, maar je moet psychoisier zijn om het door te hebben van jezelf. Zo luidt ook je diagnose hè, dat je aan je eigen verstand moet twijfelen.
Het echte grote voordeel van het begrip ‘psychoisier’ echter is dat je een wat positiever geladen woord voor jezelf hebt dat toch nog herinnert aan dat gevaarlijke woord ‘psychose’, wat nuttig is in het kader van vroegtijdige signalering. Psychoise mag er zijn, voor psychose moet ik waken.
Ikzelf gebruik deze nieuwe term al een tijdje, en mij bevalt het erg goed. Een aantal medepsychoisiers die ik ken heeft het woord ook omarmd, wat mij ertoe heeft aangezet deze blog te schrijven, in de hoop dat het woord breder bekend wordt en zo ingang vindt in de Nederlandse taal. Beetje hoog gegrepen, ik weet het. Maar laat het eens over je tong rollen, “psiegwazjée,” klinkt dat niet heerlijk gedistingeerd? Veel beter dan dat psychiatrische jargon, volgens welk je een bovengemiddeld kwetsbaar iemand bent. Je praat me echt de put in als je gaat beweren dat ik een kneus zou zijn. Klopt ook niet, ik ben psychoisier en ben er fier op.
Thijs heeft in 2012 een zware psychose gehad en is daarop bipolair verklaard. Sindsdien is hij zoekende het allemaal een plaats te geven.
Foto Eigen bewerking van https://pixabay.com/photos/water-drop-liquid-splash-wet-1761027
Meer lezen van Psychoisiers?
Geef een reactie