Beste Jim,
Ik heb C-PTSS en sinds mijn traumageheugen is ‘geopend’ ervaar ik veel geheugenproblemen. Vooral ook op school…
Komt mijn geheugen nog terug, of is het weg voor altijd?
Vriendelijk bedankt!
Veel gezochte termen
De PsychoseNet Kennisbank
Beantwoord door
Auteur
Jim van Os
Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Hij werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.
Zijn mijn geheugenproblemen als gevolg van trauma blijvend?
Vraag
Antwoord
Hey V., dank voor je vraag!
Wat jij beschrijft – dat je geheugen veel slechter lijkt te werken sinds je complexe PTSS hebt en het traumageheugen is opengegaan – dat is iets wat heel vaak voorkomt. Het voelt enorm eng, omdat je denken misschien trager is, je dingen vergeet, of je hoofd vol watten lijkt te zitten. Dan denk je al snel: is dit blijvend? Ben ik iets kwijt?
Laat ik je meteen geruststellen: dit is geen blijvende beschadiging. Je brein is niet kapot. Wat er aan de hand is, heeft te maken met hoe het zenuwstelsel reageert op trauma en overbelasting.
Bij complexe PTSS staat je lichaam vaak langdurig in stressmodus. En als het alarmsysteem in je brein te hard draait, gaat het geheugensysteem juist op “spaarstand”. Dat lijkt alsof je geheugen weg is, maar in werkelijkheid is het meer: je brein heeft geen ruimte om informatie netjes op te slaan of terug te halen, omdat het zo bezig is met overleven.
Je kunt het vergelijken met proberen huiswerk te maken terwijl er brandalarmen afgaan. Niet omdat je dom bent, maar omdat je systeem continu bezig is met checken: ben ik veilig?
En dan nog iets: als het traumageheugen zich opent, kan er veel dissociatie ontstaan. Dissociatie geeft geheugenverlies en gaten, alsof stukken informatie “ergens anders liggen”. Maar dat betekent niet dat het er niet meer is. Het is gewoon niet goed beschikbaar op dat moment.
De geruststelling is dus: als jouw systeem rustiger wordt, als je traumaverwerking vordert en je lichaam zich veiliger gaat voelen, dan komt het geheugen stapje voor stapje terug. Het gaat echt niet van de ene op de andere dag, maar het herstelt zich. Heel veel jongeren met C-PTSS merken dat ze eerst slechter functioneren, en later – als de stress zakt – langzaam weer beter kunnen leren, onthouden en plannen.
Er is niks in jouw verhaal dat wijst op permanente schade. Dit is het gevolg van een zenuwstelsel dat te veel heeft meegemaakt en nu vooral bezig is met veiligheid. Je geheugen staat niet uit, het staat op pauze. Je bent niet “stuk”, je bent overbelast.
Wat kan helpen tijdens herstel is dingen rustig structureren, kleine stukjes leren, veel pauzes, lichaamsgerichte therapie of grounding om de stress te verlagen, en praten met iemand die jouw traumakant goed begrijpt. Vaak helpt het ook om niet te streng te zijn voor jezelf: je geheugen komt echt terug als je zenuwstelsel weer ruimte krijgt.
Je brein is juist heel sterk. Het beschermt je nu, en later komt het leren weer op gang.
Hope this helps,
Greetz Jim
Meer informatie
Disclaimer
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Empower jezelf met Kennis van PsychoseNet
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
- Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
- Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
- Kijk ook naar ons tweedelige WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN over afbouwen van psychiatrische medicaties met Jim van Os en Peter Groot;
Deel 1 is vooral voor afbouwers bedoeld; Deel 2 vooral voor voorschrijvers. - Wil je een PERSOONLIJK ADVIES bij het kiezen van een AFBOUWSCHEMA?
Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt. - Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik dan de KNMP-rekenhulp.
- Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
- Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
- Wil je meer leren over bewegingsstoornissen door psychiatrische medicaties en wat eraan te doen is? Kijk dan op de website Bewegingsstoornissen in de Psychiatrie.
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
- Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van PERSOONLIJK HERSTEL? Kijk dan onze animatie hierover of bekijk ze allemaal.
- Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan het mini-college van Jim van Os.
- Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan naar het mini-college van Jim van Os.
- Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is ‘in je hoofd’, wat is het dan wel? Bekijk het mini-college WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan? van Jim van Os.
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
- Kijk dan op de sociale kaart op PsychoseNet (MIND ATLAS).
- Ben je op zoek naar LOTGENOTENCONTACT BIJ MEDICATIEAFBOUW? Ga dan naar de Vereniging Afbouwmedicatie.
- Ben je op zoek naar stemmenhorengroepen buiten de reguliere GGZ? Zie de website van Stichting Weerklank.
- Ben je op zoek naar traumawebsites, kijk dan op traumanet, allesovertrauma of stichting trauma en dissociatie.
Beantwoord door: Jim van Os op 26 november 2025
