Antwoord
Beste S., dank voor je vraag!
Je beschrijft iets wat ik vaak zie na een manisch-psychotische ontregeling: de storm is gaan liggen, maar de bliksemflitsen dansen nog na op het netvlies. De onrust en overactiviteit kunnen snel verbeteren, terwijl de wanen nog hardnekkig blijven plakken. Het brein heeft dan tijd nodig om zijn betekenis-machine te herkalibreren. Wanneer verdwijnen ze dan? Soms in weken, soms pas in maanden. En soms worden ze stap voor stap minder: Van rotsvast naar twijfelachtig naar oh ja, toen dacht ik dat. Dat proces gaat sneller als drie dingen kloppen: voldoende slaap en prikkelrust, consequente medicatie op een minimale effectieve dosis, en een warme, niet-confronterende omgeving waarin je wél grenzen bewaakt.
Wat je thuis merkt is ook klassiek: achterdocht richt zich vaak op de naaste persoon, jij dus. Heel pijnlijk. Het helpt om niet te vechten op de inhoud, maar te valideren op het gevoel. Iets als: ik hoor dat je je onveilig voelt, dat lijkt me doodvermoeiend, en tegelijk is het voor mij niet zo. Zal ik wél dit en dit doen om je gevoel van veiligheid te vergroten? Dat is precies de geest van de LEAP-methode van Xavier Amador, heel bruikbaar als iemand geen ziektebesef heeft.
Over behandeling. Na opname is vaak een onderhoudsfase nodig. Niet oneindig ophogen, wél scherp kijken of de dosis doet wat hij moet doen zonder te veel bijwerkingen. Uitgangspunt: minimale effectieve dosis en oppassen voor polyfarmacie. Als er later ooit wordt afgebouwd, doe dat traag en met lange tussenpozen, want te snel trekken aan de knop kan de betekenis-machine weer laten doorschieten.
Naast medicatie is het relationele spoor cruciaal. Organiseer social holding met een kleine resourcegroep om hem en het gezin heen: drie tot zes mensen die maandelijks samenkomen om spanning te verminderen, afspraken te bewaken en beschermende routines te bouwen. Meestal kies je één contactpersoon richting de behandelaar, één praktische buddy en iemand die op het kind let als het hommeles is. Voor jullie dochter is een vaste, voorspelbare structuur heel beschermend; let op dat ze niet in het conflict wordt meegezogen. Houd tussentijds ook een veiligheidsplan paraat: wie bel je als het weer oploopt, wat zijn vroege signalen, welke plekken geven rust?
Wanneer trek je weer aan de bel? Als de achterdocht niet minder wordt na een aantal weken goede slaap en stabiele medicatie, als er gevaar of ernstige ontregeling dreigt, of als hij dingen gaat doen vanuit de waan die onveilig zijn voor zichzelf of jullie dochter. Krijg je de behandelaar niet te pakken en loopt het vast? Dan kun je je zorgverzekeraar vragen om zorgbemiddeling, of het Meldpunt Zorgwekkend Gedrag benaderen voor meedenken en doorverwijzen. Ook kun je in de instelling vragen naar de familievertrouwenspersoon.
Hope this helps en kijk vooral bij de informatie hieronder. Ook kun je altijd terecht op de chat voor meer intensief contact.
Greetz Jim
Meer informatie
Disclaimer
Bespreek eventuele verandering van medicatie of andere aspecten van je behandeling altijd eerst met je voorschrijvende arts
Ga niet alleen dingen zitten veranderen, dat is niet de bedoeling van de adviezen van de experts van PsychoseNet. Bedenk je dat de adviezen van experts altijd van algemene aard zijn – je kunt ze niet zonder meer op jezelf van toepassing achten, dat kan pas na overleg met je behandelaar of huisarts. Onze expert heeft je immers niet persoonlijk onderzocht.
Empower jezelf met Kennis van PsychoseNet
Wil je met iemand chatten?
Ga dan naar onze chat en verrijk jezelf met een herstelondersteunende chat met een van onze medewerkers.
Wil je een blog schrijven over je ervaring met een onderwerp relevant voor PsychoseNet?
Kijk hier voor informatie.
Lees deze toegankelijke boeken over Goede Zorg:
- Wil je alles weten over TRAUMA in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over PSYCHOSE in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over NEURODIVERSITEIT in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
- Wil je alles weten over HOE GOEDE GGZ ERUIT MOET ZIEN in een toegankelijk boek? Lees dan ons boek hierover.
Wil je weten hoe je medicatie moet afbouwen, of hoe je mensen hiermee kunt helpen?
- Denk je over medicatieafbouw? Kijk dan EERST naar onze 33 TIPS OVER MEDICATIEAFBOUW op de website van PsychoseNet.
- Kijk ook naar ons tweedelige WEBINAR HOE MOET IK AFBOUWEN over afbouwen van psychiatrische medicaties met Jim van Os en Peter Groot;
Deel 1 is vooral voor afbouwers bedoeld; Deel 2 vooral voor voorschrijvers.
- Wil je een PERSOONLIJK ADVIES bij het kiezen van een AFBOUWSCHEMA?
Behandelaars kunnen bij de Regenboog Apotheek een persoonlijk advies vragen voor een afbouwschema voor een patiënt.
- Wil je benzodiazepinen afbouwen, eventueel via een ander middel zoals diazepam (Valium)? Gebruik dan de KNMP-rekenhulp.
- Heb je een vraag over WELK ANTIDEPRESSIVUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antidepressiva? Kijk dan bij onze antidepressivakeuzetool.
- Heb je een vraag over WELK ANTIPSYCHOTICUM JE MOET GEBRUIKEN en over de bijwerkingen van antipsychotica? Kijk dan bij onze antipsychoticakeuzetool.
- Wil je meer leren over bewegingsstoornissen door psychiatrische medicaties en wat eraan te doen is? Kijk dan op de website Bewegingsstoornissen in de Psychiatrie.
Ben je op zoek naar informatie over Persoonlijk Herstel?
- Wil je begrijpen dat er vijf fasen zijn in het proces van PERSOONLIJK HERSTEL? Kijk dan onze animatie hierover of bekijk ze allemaal.
- Wil je weten hoe het werkt met het maken van een DSM-DIAGNOSE VAN PSYCHOSE? Kijk dan het mini-college van Jim van Os.
- Wil je weten waarom we op PsychoseNet KRITISCH ZIJN OP HET LABEL ‘SCHIZOFRENIE’ (of andere schizo-terminologie), en waarom we denken dat het beter kan worden vervangen door de term ‘psychosegevoeligheid’? Kijk dan naar het mini-college van Jim van Os.
- Als psychisch lijden niet het hebben van een DSM-diagnose is, met de suggestie dat er iets mis is ‘in je hoofd’, wat is het dan wel? Bekijk het mini-college WAT IS PSYCHISCH LIJDEN en wat doe je eraan? van Jim van Os.
Ben je op zoek naar de JUISTE HULP?
Beantwoord door: Jim van Os op 1 oktober 2025
