“Ik ben bewezen niet psychosegevoelig. Tóch?” Mirjam Giphart vertelt over haar bewustwordingsproces dat ze de afgelopen jaren niet ‘uitsluitend’ depressief was geweest, ze besefte dat er wellicht toch meer aan de hand zou kunnen zijn.
Lang zei ik van mezelf dat ik niet psychosegevoelig was. Bewezen, zei ik er grappend bij. Ik wist dat chronisch slaaptekort een trigger kon zijn voor psychoses. Na ongeveer 15 jaar zonder diepe slaap was ik ‘alleen maar’ 10 jaar depressief geweest, dus leek de conclusie kloppend.
In de afgelopen jaren bezocht ik congressen waar ik de term ‘continuümdenken’ leerde kennen. In het kort komt het er op neer dat we allemaal te maken hebben met verschijnselen waarvan we collectief denken dat die exclusief horen bij psychiatrische ziektes. Dit was het begin van een persoonlijk bewustwordingsproces dat ik graag aan jullie zou willen vertellen.
Het begint – ja hoor – in mijn jeugd
Mijn moeder beschreef regelmatig gebeurtenissen waarin zij een (hoofd)rol speelde, die vrij ongeloofwaardig leken. Toen ik erg klein was, ervoer ik die verhalen als intimiderend en beangstigend. Toen ik meer onderscheid kon maken, groeide mijn wantrouwen in haar en op den duur trok ik alles wat ze vertelde in twijfel.
Bijkomend werd mijn verwarring door deze verhalen ook nog onveilig aangevuld door een groot gebrek aan basisveiligheid en betrouwbare consequente zorg.
Ik deed er alles aan om de beelden niet te hebben
Ik maak een grote stap naar mijn 39e toen ik in wat ik noem mijn grote depressie terechtkwam. Deze ging 10 jaar lang mijn hele leven beheersen en bepalen. Uiteindelijk verdween hij na letterlijk drie dagen, toen een slaapstoornis werd gediagnosticeerd en behandeld.
Vanaf het begin van mijn ziekte speelde mijn moeder een overheersende rol in mijn gedachten en expressieve uitingen.
Het ging zo ver, dat ik in elke auto, lantaarnpaal en golfjes van het water van de Rijn mijn moeder ontwaarde
Ik zat met mijn moeder op de bank; het profiel van een van mijn katers leek precies op dat van haar, de andere rook naar haar en de hond keek me veroordelend aan zoals zij dat kon doen. Ik had er erg veel last van en deed er alles aan om de beelden niet te hebben. Ik noemde dit altijd tegen de hele optocht van behandelaars die ik in die 10 jaar bezocht.
Allen legden een direct verband met de slechte band tussen mij en mijn moeder en dat bepaalde de behandeling
Goed, zoals gezegd: ik genas op spectaculaire wijze en kon mijn leven weer oppakken, nieuwe werk- en vriendenkringen creëren en mijn sociale rollen herpakken. Enkele jaren later mocht ik me laten omscholen. Ik leerde over individuele belevingsverhalen van psychotische verschijnselen en vooral de betekenis die velen er zelf aan gaven.
Onbewust wilde ik een moeder hebben die mij in bed legde
Zo kwam ik tot de conclusie dat ook ik beelden zag die meer hadden kunnen vertellen over de (werkelijke) oorzaak van mijn depressie. Ik was chronisch uitgeput.
Onbewust wilde ik een moeder hebben die mij in bed legde, mij zou wiegen en in slaap zou zingen. Ik plakte er het enige moederbeeld op dat ik had meegekregen in mijn leven: dat van de falende moeder.
Onlangs onderging ik een ingrijpende operatie en kreeg ik een morfinepomp voor de pijnbestrijding
Direct nadat ik die ging gebruiken kreeg alles wat ik zag in de ziekenhuiskamer prachtige, sprookjesachtige kleuren, silver linings en vormen. Verder viel mij op dat ik me ging bemoeien met gesprekken die al dan niet plaatsvonden. Ik fantaseerde mensen naast mijn bed en daarmee praatte ik. Ik was er totaal open en transparant over en vond het wel grappig.
Zolang het niet angstig wordt, kan ik hiermee leven, stelde ik
Het werd wél angstig. Ineens drongen zich beangstigende teksten, stemmen en beelden in rap tempo aan me op. Ik stop nú acuut met de morfine, besloot ik instant.
Verpleegkundigen begonnen meteen te dreigen met de pijn die dan niet meer onder controle zou komen. En ze stelden de vraag: Wat zie je dan? Ik durfde te beelden niet te beschrijven. Weken later riepen ze nog veel angst bij me op.
Wat me pijnlijk trof is het ongeloof en wantrouwen bij de verpleegkundigen
“Maar ik heb heel adequate gesprekken met u gevoerd, hoor mevrouw Giphart” zei er één de volgende morgen. De artsen echter namen me wel serieus. Ze schakelden het pijnteam in om de pijnbestrijding effectief aan te passen.
Wat mij erg heeft geholpen in deze hele ervaring was mijn kennis met betrekking tot de mogelijke bijwerking van morfine en alle verhalen die mij de laatste zes jaren verteld zijn over hallucinante ervaringen.
En, ik denk dat ik kan stellen dat ik niet uitgesproken psychosegevoelig ben, maar dat de verschijnselen mij ook niet helemaal vreemd zijn.
Mirjam Giphart haar tante vroeg haar “Wat wil je later worden?” toen ze 7 jaar werd. “Ervaringsdeskundige, tante”, antwoordde ze ad rem. “En als je iets heel graag wilt, en je bent ’n doorzetter, dan gebeurt het ook!” zegt Mirjam. Ze kreeg in 2015 haar vurig gewenste certificaat en kon zich als hoopverlener gaan inzetten.
Meer informatie:
Geef een reactie