Fotocredits: Pixabay; juliocb
Slecht nieuws: de enige echte ontsnapping uit de hel van depressie is verantwoordelijkheid ervoor nemen (want dat doet pijn). Goed nieuws: de enige echte ontsnapping uit de hel van depressie is verantwoordelijkheid ervoor nemen (want je kan zó jezelf genezen, je bent niet afhankelijk van anderen).
Ik was ruim twee jaar zwaar depressief. Daarna had ik als vrijwilliger bij de Depressie Vereniging wekelijks contact met mensen met een depressie. Ook las ik talloze boeken van mensen die een depressie hebben gehad. Op een bepaald moment werd het steeds duidelijker. Het woord waar de meeste mensen met een depressie de grootste hekel aan hebben is het woord verantwoordelijkheid. Midden in mijn depressie was ik heel erg boos geworden door dit YouTube-filmpje.
Helaas, dit is een zeer succesvolle leugen
Ik begrijp die mensen en ik begrijp mezelf. Al decennia vertellen huisartsen, therapeuten en psychiaters dat depressie een hersenziekte is … want er is een disbalans in je hoofd, je hebt te weinig serotonine. Dus dan ben je ziek en gaan deskundigen je behandelen met pillen. Dat ontslaat jou van de verantwoordelijkheid want de huisarts en de therapeut en de psychiater zijn verantwoordelijk. Die gaan jou genezen met medicijnen.
Helaas, dit is een zeer succesvolle leugen, verzonnen door de farmaceutische industrie om miljarden mee te verdienen. Een officiële verklaring van de Verenigde Naties in 2017 zegt dat het leidende, biochemische verhaal van depressie gebaseerd is op bevooroordeeld en geselecteerd gebruik van onderzoeksresultaten en dat dit meer kwaad doet dan goed, ons recht op gezondheid ondermijnt, en moet worden verlaten. In 2018 stond er een veel geciteerd wetenschappelijk artikel in het zeer gerenommeerde medische tijdschrift The Lancet dat voor eens en altijd duidelijk maakte dat er geen verband bestaat tussen depressie en een tekort aan serotonine. Bram Bakker noemt het in zijn recente boek Oud Zeer ‘De serotonine-leugen’. In 2022 kwam het gezaghebbende blad Molecular Psychiatry met dezelfde boodschap.
De oorzaak van een depressie heeft niks met serotonine te maken. En de oorzaak is ook niet negatieve levensomstandigheden. Iedereen heeft wel eens te maken met negatieve levensomstandigheden, maar niet iedereen wordt depressief.
Optimisme vs. Pessimisme
De echte oorzaak van een depressie is wat jij tegen jezelf zegt over die negatieve levensomstandigheden. Er gebeurt een ramp en een optimist zegt: dit betreft een deel van mijn leven, het is tijdelijke pech en ik ga het proberen op te lossen. Maar een pessimist, ik dus, zegt: nu is mijn hele leven een ramp, het wordt nooit meer goed en het is allemaal mijn stomme schuld.
Als je pillen slikt en hoopt dat de depressie zo zal genezen, kan je lang wachten. Als je je depressie gaat zien als een bezit, als een manier om aandacht en zorg en geld te krijgen, als je het gaat zien als je identiteit, dan zal je eeuwig depressief blijven. Wat psychiaters noemen: chronisch depressief.
Er is een oplossing!
Maar als je ervoor eens en altijd vanaf wil, dan is er een oplossing. De enige. En dat is verantwoordelijkheid nemen voor je leven. De oorzaak van je depressie is dat jij je tegenslag door 24/7 doemdenken hebt veranderd in een depressie. Ga vooral met dat doemdenken aan de slag. Stop met zwelgen in pikzwarte gedachten, beelden, stemmen en gevoelens. Word wakker uit deze zelfhypnose. Je bent niet die negatieve gedachten, je hebt ze. Nog beter: kijk met een glimlach naar die overdreven gedachten, probeer te relativeren. Zoals je kijkt naar een pruilend kind. Dat heet tegenwoordig mindfulness.
Jij kent jezelf het beste … en jij weet diep in je hart wat de beste manier is om uit deze hel te kruipen.
P.S. 1: Depressie: verantwoordelijkheid nemen doet pijn. Geen verantwoordelijkheid nemen veel meer.
P.S. 2: Zoals altijd: geen verwijt, schuld of schaamte. Je kan te veel verantwoordelijkheid nemen (het is allemaal verdomme mijn schuld!), maar ook te weinig (ik ben een slachtoffer en kan niks, ook mezelf, niet veranderen).
François de Waal
Meer lezen van François de Waal?
Meer lezen over Depressie?
- Verantwoordelijkheid en depressie – niet schuldig
- Hoop hervonden – mijn strijd tegen depressie
- Mindfulness of mindemptyness? – De rol van bewustwording
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Ken je de mini-College’s van PsychoseNet al?
Bekijk PsychoseNet college’s van Jim van Os over zorg en herstel, van depressie tot psychose.







Geef een reactie