Rianne: “Ik lees nogal veel boeken over trauma, het heeft zo mijn interesse. Het fascineert me hoe er allerlei ideeën zijn over trauma, de nervus vagus, en een driedelig brein. Maar nog meer fascineert me dat de één beweert dat iets ‘waarheid’ is en de ander beweert dat iets anders waarheid is”.
Zo schrijven Pad Ogden en Janina Fischer over de werking van een driedelig brein en weerlegt lisa Feltman Barret in haar onderzoeken deze theorie. Zij ondervindt in haar onderzoeken een complexe samenwerking van het brein in alle delen. En waar Bessel van der Kolk schrijft over ‘The Body Keeps The Score’ beweert Feltman ‘The Brain Beeps The Score’. Immers het brein bevat ook het lichamelijk geheugen. Wat het dan ook precies mag zijn. Er zijn vele visies.
Wat mij nou bezig houd is de vraag:
Waarom noemen we het ene trauma en het andere niet?
Laten we weer eens kijken in de natuur:
Neem bijvoorbeeld de tijgerhaai, uit onderzoek blijkt dat de tijgerhaai-embryo’s aan kannibalisme doen. De tijgerhaai heeft twee baarmoeders en de haaitjes kunnen van de ene naar de andere zwemmen, maar vreten elkaar daar gezellig op. En zo overwint de sterkte. Dat klinkt me dus echt heftig in de oren. Maar er is echt geen mens die zegt ‘Deze haai wordt geboren als dader’ of deze haai heeft een trauma.
Ook een wonderlijk fenomeen is de koekoek, een vogel die zijn ei in het nest van een andere vogelsoort legt. Met verbazing heb ik eens een documentaire bekeken hoe het koekoeksjong de andere eieren er gewoon uit kegelt en waar het adoptie-ouder-paartje zich de rambam vliegen om het koekoeksjong te voeden.
Je zou kunnen zeggen ‘Er is echt sprake van hechtingstrauma bij de koekoek, want de moeder dumpt het jong gewoon bij anderen’
Maar toch doen we dat niet, we zeggen ‘dat is de natuur’.
Wat is natuurlijk en wat is trauma?
Hoe komt het toch dat we in het ene geval iets natuurlijk vinden en in het andere geval betitelen we iets als ‘trauma’. Of we zeggen ‘De mens is anders’. Ik schrijf deze voorbeelden niet om visies tegen over elkaar te zetten, of omdat ik zelf een visie zou hebben. Maar om na te denken. Hoe komen we tot onze conclusies en visies?
En als er dan een meerderheid iets vind, is er dan een ‘waarheid’?
Rond 1500 ontdekte Copernicus dat de aarde om de zon draait en dat de zon het middelpunt is van ons zonnestelsel. Het was baanbrekend en grensverleggend. Sterker nog mensen met vernieuwde ideeën worden vaker eerst als gek verklaard.
Wat alle visies ook zijn en de vele subjectieve waarheden die iedereen heeft. Voor mij gaat het over telkens terug gaan naar de bron, de essentie van de menselijke ervaring. We ervaren. Punt.
En we betitelen al die ervaring met woorden; het is mooi, fijn, leuk, vrolijk, stom, koud, het schuurt, noem maar op.
Door al dat betitelen voelen we ons op een bepaalde manier. Als ik denk dat ik er niets van bak, dat ik een waardeloos persoon ben. Dan is het gevolg dat ik me niet zo lekker in mijn vel voel. (En ik denk wel eens zulke gedachten, daar is overigens niets mis mee. Maar wel handig te beseffen dat het slechts gedachten zijn, waar ik niet per se iets mee hoef.)
Ik beschrijf puur hoe het werkt
Nu schrijf ik niet dat je dan niet moet betitelen of dat je bepaalde gedachten niet moet denken. Overigens als we geloven dat iets ‘werkt’ dan werkt het vaak ook, ook wel bekent als het placebo effect. Maar als we geloven dat iets niet werkt dan werkt het niet. (no-cebo)
Twee prachtige boeken over het placebo effect zijn ‘Jij bent de placebo, van joe dispenza’ en ‘spontaan genezen’ van psychiater Jeffrey Rediger. De vraag is ‘Wie bepaalt dat iets werkt of niet?’ En wat zou er dan moeten werken? Wat moet er geheeld of gefixt? Wat zou ‘stroef’ verlopen? Allemaal weer labels over de ervaringen. Mag het soms ook gewoon stroef gaan?
Wie bepaalt eigenlijk dat het anders moet? Ik hoop dat je beseft dat we allemaal onze ervaring van binnen naar buiten creëren. We nemen allemaal de buitenwereld waar, en betitelen de hele dag wat we zien. (Dat is hoe het werkt) En ja soms doen ervaringen pijn, en soms verliezen we geliefden en voelen we verdriet.
Inzicht in menselijke ervaring heeft mij veel goeds gebracht
Want telkens kan ik terug naar een ruimte in mij, waar ik niet alles hoef te weten en begrijpen. Waar ik onderdeel ben van een geheel. Het heet Schepping. Een schepping waar bloemen geurig floreren, waar vogels vliegen in vrijheid, waar vissen spartelen in de zee, waar ook tijgerhaaien elkaar opvreten, de koekoek in een adoptie gezin opgroeit en nieuw leven dartelt in het veld. Een plek waar de natuur afhankelijk is van elkaar, een diversiteit in eenheid.
Een plek waar van alles ‘lijkt mis te gaan’, maar de natuur toch haar gang gaat. Waar ik liefde voel voor deze prachtige Schepping, waar ook de mensen onderdeel van zijn.
En soms denk ik ‘moet dat nou al die wreedheid?’
‘Kan het niet wat liefdevoller?’ Maar besef me dan weer ‘Wie ben ik er iets van te vinden? Ik voel me dankbaar dat ik onderdeel mag zijn van dit geheel. Op sommige dagen verwonder ik me, over alle prachtige insectjes, planten, mensen en dieren. (deze gedachten geven me dan ook weer een gevoel van dankbaarheid, zo’n warm gevoel in mijn hart, vreugde en gelukzaligheid.) Maar enkele momenten dan baal ik dat ik ooit onderdeel werd van deze Schepping. Waar mensen elkaar pijn doen, elkaar liegen en bedriegen, uitmoorden of verkrachten. Dan voel ik pijn en schaam ik me kapot voor waar we als mensheid zijn beland. En weet je dan herinner ik me weer. ‘Ik’ was het niet die mij in het leven plaatste.
Mijn ouders wensten een kindje, maar zij creëerden mij niet zelf. ‘Iets wonderlijks’ (ik noem het G’d) deed mij doen groeien, leven. Wenste dat ik in deze schepping kwam leven, en op een dag het toneel weer zal verlaten. Het geeft me rust, dat ik niet hoef te weten of begrijpen, dat alles gewoon is, zoals het is, dat pijn pijnlijk mag zijn, dat chaos chaotisch is, en vreugde vrolijk is.
Dat destructie kan leiden tot groei of eenheid en brandend zout wonden reinigt. Alle contrasten en paradoxen. Acceptatie van de wonderlijke menselijke ervaring.
Meer lezen over de natuur en het leven?
- De natuur in, bewegen, bezig zijn en je contacten uitbreiden – over herstel
- Een nieuwe wereld – als wij ons laten leiden door Liefde
- Magie en wonderen, niet alleen in sprookjes – parallel universum, een fata morgana, of een hallucinatie?
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Verder lezen over goede zorg en GGZ?
Onderstaande boeken zijn geschreven door hoogleraar Jim van Os. In deze eerlijke boeken lees je meer over psychose, trauma, de nieuwe GGZ, herstel en veel meer.
Geef een reactie