Suïcidaliteit, het is een onderwerp dat mij na aan het hart ligt. Ik verloor mijn moeder er door in 2000 en heb zelf verschillende momenten gekend in mijn leven dat ik worstelde met suïcidale gevoelens en plannen.
Hopeloos zoekend
Niet wetend waarheen
Zocht ik het leven
Dat verdwenen scheen
Vanuit mijn werk als ervaringsdeskundige weet ik dat er heel wat mensen worstelen met suïcidale gedachten. We praten er bijvoorbeeld in lotgenoten/zelfhulpgroepen over of tijdens individuele contacten. Er ligt nog een behoorlijk taboe op suïcidale gedacht. Raar eigenlijk als je bedenkt dat het één van de voorkomende symptomen/signalen is bij depressie.
Suïcidaliteit is een onderwerp dat nog veel meer openheid, kennis en kunde vraagt
En gelukkig gebeurt dat steeds meer. Zo hebben René den Haan en Fredrike Bannink er onlangs een boek over geschreven met de titel ‘Suicidepreventie, bouwen aan hoop’. Toen ze op zoek gingen naar verhalen vanuit eigen ervaring heb ik mij gemeld en mijn verhaal en tips met hen op schrift gedeeld. Het werd opgenomen in hun boek, net zoals vijf andere verhalen van cliënten. Hieronder deel ik mijn verhaal.
In het boek vind je nog veel meer tips rond suïcidepreventie vanuit ervaringsdeskundigheid en vanuit behandelaars. Doe er je voordeel mee!
Dat er nog heel vaak over suïcide of een poging daartoe wordt gedacht als aanstellerij, aandacht vragen of egoïstisch gedrag, draagt niet bij aan het er over praten en hulp zoeken.
En juist erover kunnen praten en hulp zoeken maakt het verschil tussen herstel of niet, tussen leven of dood
Lange tijd heb ik gezwegen over mijn suïcidale gedachten. Ze waren er echter wel, hielden mij in de greep, maakten dat ik enorm veel spanning voelde en enorm veel energie stak in het vechten ertegen. Ik had het geluk tijdens mijn laatste crisis een psychiater te treffen die naar mij luisterde zonder vooroordelen. Zij vroeg naar mijn psychische klachten en het verhaal achter de klachten. En ze sloot hierbij aan.
Ze won mijn vertrouwen ermee. Toen ze mij vervolgens vroeg naar mijn suïcidale gedachten voelde ik de veiligheid om erover te vertellen.
Haar een inkijkje te gunnen in mijn bizarre, chaotische en suïcidale gedachten
Ze ging nog veel verder. Ze vroeg mij wie ik zou bellen als ik weer last zou hebben van mijn suïcidale gedachten. Iemand bellen…, dat had ik nog nooit overwogen. Ze bood aan dat ik haar mocht bellen, maar gaf ook aan dat ik dat waarschijnlijk toch niet zou doen omdat ik haar nog niet zo goed kende. Alleen al het gebaar dat ik mocht bellen maakte dat ik rust ervaarde.
Hé, hier was iemand die het niet vreemd vond wat ik dacht en voelde. Die het zelfs een beetje begreep naar mijn gevoel en die bereid was om mij aan te horen als ik er weer last van zou krijgen. Ze had gelijk, ik zou haar waarschijnlijk niet hebben gebeld. Ze gaf niet op en vroeg wie ik zou kunnen bellen. Nog nooit had ik daarover nagedacht, daar kon ik anderen toch niet mee belasten?
Ze gaf mij als huiswerk mee dat ik moest nadenken over welke twee personen ik zou bellen en hen vragen of ik hen mocht bellen. Schoorvoetend ging ik met die opdracht aan de slag. En wat bleek? Degenen die ik vroeg, vonden het geen enkel bezwaar.
Sterker nog, ze waren maar wat bereid om mij te ondersteunen
Nooit heb ik hoeven bellen, maar het idee dat het kon; het feit dat ik erover kon praten en het kon delen; het haalde veel van het zware gevoel van de suïcidale gedachten af.
Mijn laatste depressie en het hopeloze gevoel dat ik er bij had kende natuurlijk een aanloop. Ik was er diep van overtuigd dat het nooit meer goed met mij zou komen. Ik was uit mijn relatie gestapt, gaan verhuizen, het ging niet goed met mijn broer waar ik mantelzorger voor ben, had een co- ouderschap en verloor ook nog mijn baan omdat ik in mijn proeftijd zat van een nieuwe baan en het niet goed met mij ging.
Ik dacht vanuit paranoïde ideeën dat ik geen uitkering zou krijgen, nooit meer zou kunnen werken, geen goede moeder en partner meer kon zijn, niemand meer op mij zat te wachten.Ik voelde maandenlang deze gevoelens, heel veel spanningen die niet alleen geestelijk maar ook lichamelijk heel zwaar aanvoelden.
Een periode lang had ik ook geen gevoelens meer voor mijn dochter. De persoon waar ik normaal gesproken zielsveel van hou. Om maar aan te geven hoe ernstig zo’n depressie kan zijn. Ik was bezig met het schrijven van mijn afscheidsbrieven. Ik had het zelf namelijk zo erg gevonden dat mijn moeder geen afscheidsbrief had achter gelaten na haar suïcide.
Ik wilde uitleg geven over mijn keuze voor de dood
Het enige wat mij nog afhield van de stap is dat ik mij op de een of andere manier af vroeg wie er voor mijn broer zou zorgen. Ik ben zijn mantelzorger en juridisch voogd sinds hij onder de zorg van GGZ en begeleid wonen valt, in verband met zijn ernstige psychische klachten.
Dat verantwoordelijkheidsgevoel bleef ik dus wel houden of voelen. Gelukkig maar…
Lange tijd had ik de hoop dat mijn medicatie zou gaan aanslaan. Vanuit eerdere depressies wist ik dat de werking ervan soms even tijd nodig heeft. Pas na een aantal maanden en na een verhoging van de normale dosis anti depressiva, aangevuld met slaapmedicatie en rustgevende medicatie ging het iets beter.
Vooral het vele geduld en vertrouwen van de psychiater heeft mij weer hoop gegeven
Alsof zij wel hoop voor mij had als ik het kwijt was. Of groeide mijn hoop op een spiritueel moment toen ik op bed lag en overal tegenop zag?Ik kon en wilde niet meer doen alsof het goed ging. Dat had ik jaren gedaan en volgehouden, maar nu had ik er gewoonweg de kracht niet meer voor.
Het is een moment geweest van een gevoel van verlichting en rust die over mij heen viel toen ik besloot en voelde dat ik goed ben zoals ik ben met mijn psychische uitdagingen.Nooit had ik een geheim gemaakt van mijn depressieve gevoelens. Maar dat beredeneerde ik vooral vanuit mijn hoofd.
Dit keer omarmde ik het ook met mijn hart
Ik kon mijn psychische kwetsbaarheid accepteren in plaats van ertegen te vechten. Hoe het ook zij……het bleek mijn ommekeer te zijn. Na een lange periodes van onvoldoendes kreeg ik het idee dat ik soms een magere voldoende kon ervaren. Het was in ieder geval genoeg om weer hoop te krijgen dat het weer beter kon worden. Het werd het begin van een acceptatie, herstel en helingsproces.
Tips voor hulpverleners
- Vraag naar suïcidale gedachten en plannen. Praat hierover als ze er zijn. Het haalt een stuk van de spanningen weg. Mijn ervaring is dat kunnen delen het begin is van het verlichten van het zware gevoel en een stukje bijdraagt aan het helen. Ook het `normaliseren´ van suïcidale gedachten draagt daaraan zeker bij.
- Neem suïcidale uitingen altijd serieus. Te vaak hoor ik nog dat het “afgedaan” wordt als vragen om aandacht. En misschien is het dat soms ook en misschien ook wel niet. En geef die aandacht dan ook, op een ondersteunende in plaats van afwijzende manier.
- Vraag wie om hulp kan worden gevraagd als de suïcidale gedachten of plannen toenemen. Laat iemand deze hulp gaan organiseren: wie uit het sociale netwerk kan worden gebeld? En bespreek dit alvast met de betreffende persoon, vraag of dat mag.
- Toon begrip voor de gedachten. Vraag naar wat iemand nodig heeft om de gedachten hanteerbaar te maken en/of deze te veranderen. Wat heeft bijvoorbeeld eerder geholpen?
- Geef aan dat iemand niet zijn suicidale gedachten is. Dat het een tijdelijke situatie betreft. Dat het heel zwaar is en weer overgaat. Geef iemand hoop mee. En als die er even niet (voelbaar) is, geef dan mee dat jij die voor diegene hebt.
Geef een reactie