Luc heeft een bipolaire stoornis, in zijn leven wisselen depressieve en hypomane periodes elkaar al jaren af. In deze blog van 13 juni 2015 schrijft hij over zijn depressie, hoe hij dat ervaart en deelt hij tips voor naasten over omgaan met depressie.
Drie weken geleden was er plotseling een omslag. Er zat al enkele weken een stijgende lijn in m’n gemoedstoestand maar vrij abrupt verdween de grauwe, donkerzwarte sluier van angsten en negativiteit en maakte plaats voor lichte euforie, blijdschap en andere positieve emoties. Mijn depressie had ruim een jaar geduurd.
Omgaan met depressie, hoe doe je dat?
Ik heb een bipolaire stoornis type 2
Depressies, variërend van ernstig tot licht, en hypomane periodes (lichte manie) wisselen elkaar dan af.
Bipolaire stoornis, het wordt ook wel manische depressiviteit genoemd:
In Nederland lijden maar liefst 250.000 mensen aan deze stoornis. Het is een stemmingsstoornis waarbij periodes van overdreven opgewektheid en neerslachtigheid elkaar afwisselen. De exacte oorzaak is niet bekend, maar een chemische disbalans ven bepaalde stoffen in de hersenen speelt een belangrijke rol.
Een depressie is voor mij donker en vol met negativiteit en angsten
Het is uitzichtloos en hopeloos. Ik ervaar het als een diepe donkere put, waar je onmogelijk uit kunt komen, ondanks dat mijn verleden het tegendeel bewijst. Omgaan met depressie is zwaar. Voor mij en mijn omgeving.
Een hypomane periode is grenzeloos
Het laat zich voor mij het best omschrijven als een periode van verhoogde activiteit en grenzeloos gedrag naar anderen toe en op alle gebieden waar ik plezier aan beleef.
Mijn moreel kompas slaat door
Het is ook een tijd van conflicten met mensen die van nabij zien dat het helemaal niet zo goed met mij gaat als ik zelf ervaar. Mijn gedrag wekt irritatie op en ze proberen me te bereiken en te waarschuwen. Ik ga daar fel tegenin, hoe durven ze tenslotte te twijfelen aan mij als persoon, ik ben immers toch geweldig. Het legt dan ook een zware druk op hen en onze onderlinge verhoudingen, ik ben onbereikbaar.
Een hypomane periode resulteert bij mij in lichamelijke en geestelijke uitputting en mondt uiteindelijk uit in een depressie vol met negativiteit, schaamte, spijt en schuldgevoelens over dat wat ik gedaan heb, angsten en een extreem slecht zelfbeeld.
Ook al weet je dat je gevoelens, gedachten en gedragingen grotendeels worden veroorzaakt door je ziekte, je voelt je verantwoordelijk en schuldig. Helaas reageert de omgeving er soms ook zo op, ze nemen het je kwalijk. Vergelijk het met iemand met een gebroken been die je afbelt voor het wekelijks rondje samen rennen; hij kan niet anders. Dat is vervelend maar om daar nou kwaad over te worden?
Begrip en sympathie lijken me meer op z’n plaats
Mijn kracht tijdens een depressie is ondanks de uitzichtloosheid, altijd blijven doorgaan, voor zover mogelijk. Ik zet een masker op voor de buitenwereld en probeer sociale contacten en sportieve activiteiten op peil te houden. Waarom ik dat doe weet ik niet, misschien is het een onbewust overlevingsmechanisme, want er is geen hoop. Ik doe dit met grote tegenzin, angsten en desinteresse in het leven en in anderen.
Het interesseert me niet als m’n beste vriend een dochter krijgt, het raakt me niet
Het interesseert me niet als er een boot met duizend vluchtelingen zinkt, het komt niet bij me binnen. Ik schaam me diep voor die desinteresse en onverschilligheid wat mijn negatieve zelfbeeld alleen maar versterkt. De meeste vrienden en familie zijn er altijd voor me. Maar de liefde, aandacht en goed bedoelde adviezen bereiken me meestal niet.
Liefde en houden van bestaan niet in het hoofd van een depressief persoon. Omgaan met depressie is zwaar
Je kunt het niet voorstellen dat iemand om je geeft, je bent tenslotte een walgelijk persoon. Daardoor benader je het soms zelfs met enige argwaan, met wantrouwen, want het lijkt zo onecht, het past zó niet bij de toestand waar je je in bevindt. Ondanks dat is het belangrijk dat de omgeving er voor je is. Eén keer in de week een sms’je met ‘hoe gaat het?‘ doet me al goed.
Het liefst zou ik me willen opsluiten, wegduiken in mijn bed, slapen en gewoon niet meer wakker worden, rust. De schaamte en schuldgevoelens voor m’n gedachtes zijn groot, en leiden tot angsten voor sociaal contact en alles wat buitenshuis plaatsvindt
Als je het beestje een naam wilt geven, denk ik dat ik nu licht hypomaan ben. M’n stemmingsstabilisator is opgehoogd en zo denken we het onder controle te houden. Ik herken het nu voor de eerste keer, en dat is positief. Mijn familie en vrienden kennen me en zullen me waarschuwen als het uit de hand loopt. Of ik dan luister weet ik niet; ook dat is deels onderdeel van mijn aandoening.
Omgaan met depressie – 10 tips:
Wat kun je doen voor iemand met een depressie? (en wat liever niet)
1. Oordeel niet, maar luister
Laat de depressieve persoon praten en vraag naar zijn of haar gedachten. Een depressief persoon schaamt zich vaak voor zijn gedachten. Veroordeel die gedachten niet maar zeg dat die gedachten over zichzelf, anderen en het leven horen bij de depressie. De depressieve persoon is niet zijn gedachten, het zijn ‘slechts’ gedachten. Die horen bij zijn toestand.
2. Wees terughoudend met het geven van adviezen
Adviezen kunnen worden opgevat als een verwijt. Een depressief persoon is niet dom en weet ook wel dat hij bijvoorbeeld moet gaan sporten, maar hij kan het simpelweg vaak niet. Verwacht niet dat adviezen worden opgevolgd, beter om ze niet te geven en te vragen hoe je kunt helpen.
3. Geef aandacht
Blijf de depressieve persoon uitnodigen voor feestjes en andere activiteiten ook al weet je dat hij er geen zin in heeft, verplicht hem niet. Verwacht geen respons en interactie. Een sms’je met ‘hoe gaat het?’ één keer in de week doet ook al goed.
4. Verwacht geen interesse
Een depressief persoon is nergens in geïnteresseerd en is onverschillig. Veroordeel dat niet, het hoort bij de depressie, hij vindt het zelf al erg genoeg dat hij zo denkt.
5. Iemand is ziek en is zichzelf niet
Bedenk dat depressie een ziekte is, een depressief persoon is zichzelf niet. Zeg hem dat ook, dat hij depressief is en daardoor alles door een zwarte bril ziet. Probeer hem niet te overtuigen dat de wereld anders is dan dat hij hem ervaart maar luister gewoon.
6. Geef je eigen grenzen aan
Het kan voor jezelf zeer vermoeiend en ingrijpend zijn om met een depressief persoon om te gaan. Een depressief persoon heeft weinig ruimte voor aandacht voor een ander en kan je uitputten. Neem tijd voor jezelf, zoek zo nodig professionele hulp en word geen hulpverlener.
7. Onderneem samen
In een depressie wil je je het liefst terugtrekken en alleen zijn. Blijf stimuleren en uitnodigen om samen activiteiten buitenshuis te ondernemen, stel je hierin niet dwingend op.
8. Zoek professionele hulp
Zeg hem dat hij professionele hulp moet zoeken, dat er therapieën en medicijnen zijn die hem kunnen ondersteunen. Wees hierin ook niet dwingend, het moet uiteindelijk uit hemzelf komen.
9. Vraag waarmee je kunt helpen
Een depressief persoon heeft vaak moeite met de dagelijkse dingen, administratie, boodschappen doen, huishouden, etc. Z’n competenties zijn minder en het interesseert hem gewoon vaak niet. Verwijt hem dat niet maar biedt je hulp aan met gepaste terughoudendheid.
10. Praten over zelfmoord.
Regelmatig hebben depressieve personen zelfmoordgedachtes. Vraag hem hiernaar en veroordeel ook deze gedachten niet. Reken maar dat hij zich er schuldig over voelt. Zeg hem dat hij waardevol is, dat de gedachten bij de depressie horen en dat het voorbijgaat. Het kan al helpen voor hem om erover te praten.
Heb je een vraag over depressie?
Stel je vraag gratis en anoniem aan de experts van PsychoseNet. We denken graag met je mee!
Geef een reactie