Hoe ziet herstel er eigenlijk dagelijks uit? Voor iedereen verloopt dit natuurlijk anders, maar Maria Louise wil graag haar eigen herstelproces delen en geeft graag een inkijkje in haar leven. In haar hersteldagboek schrijft ze over onrust, maar ook over kleine momenten van plezier. Van dagelijkse rituelen tot onverwachte emoties: ze laat zien hoe het voelt om stukje bij beetje verder te gaan.
Dag 248 – Bij de orthodontist
Welke kleur draad wil je deze keer? Doe maar roze, zegt mijn dochter. Het wordt ‘hot pink’. We zijn voor controle bij de orthodontist en mijn dochter ligt in de stoel van onze favoriete medewerker. Ze is altijd heel geïnteresseerd en onthoudt alles wat we haar vertellen. De laatste paar afspraken was mijn man mee, dus ik heb haar al een tijd niet gezien. Ze vraagt me: werk jij eigenlijk al? Ik vertel haar dat ik dat nog niet trek. Och, dan heb je echt een stevige burn-out te pakken. Ja zeg ik, nou – ik twijfel of ik het woord ga laten vallen en besluit dan van wel – ik heb in december een psychose gehad.
Kolder in de kop
Ze kijkt me licht geschrokken aan, herstelt zich en vraagt dan: van welk land was jij de prinses? Ik aarzel en dan licht ze haar vraag toe. Een goede vriendin van mij heeft het ook gehad, vertelt ze. Zij was voor haar werk in de tropen en kreeg daar ineens de kolder in de kop. Ze dacht dat ze de prinses was van dat land. Ik begin te lachen. Ik vertel dat ik de grootheidswaan wel een beetje herken. Dat ik even het idee en gevoel heb gehad dat ik de wereld ineens begreep, er veel invloed op had en een belangrijke taak had om mensen te redden. Er valt een korte stilte. Ik zie het helemaal niet aan je, zegt ze. Je komt heel gebalanceerd over.
Dag 258 – Zeg maar dag tegen de zomerse frisheid
Ik word wakker en voel het al: de vermoeidheid heeft me weer gevonden. Na een goede zomervakantie, waarin ik veel momenten heb ervaren van ontspanning en vertrouwen in mezelf, word ik nu geconfronteerd met de eisen van het dagelijks leven. School is weer begonnen en de eerste schooldagen brengen meteen veel emoties met zich mee, zowel bij de kinderen als bij mij.
Ik denk aan de hoeveelheid verplichtingen die ik heb als zieke, doorbetaalde werknemer: een afspraak met mijn nieuwe arbo-arts, de tweewekelijkse afspraak met mijn manager, voelen of ik überhaupt al toe ben aan werk, een afspraak met een arbeidsdeskundig adviseur. Tel daarbij op een afspraak met een zelfgekozen coach die mij voorbereidt op het arbeidsdeskundig onderzoek en een intake met een toegewezen coach om te kijken wat voor alternatief werk eventueel bij mij zou kunnen passen. Het is een flinke to-do-lijst waar ik een beetje boos van word als ik eraan denk, ook al begrijp ik dat het “erbij hoort” in de huidige maatschappij en dat ik dankbaar mag zijn dat ik tenminste nog een inkomen heb.
Luisteren
Plots kom ik uit mijn ellendige gedachtestroom en ik realiseer me dat ik mag – nee – moét luisteren naar deze moeheid. Dat ik de afgelopen dagen vergeten was om bewust rust in te bouwen in mijn dagen, omdat ik me in de zomervakantie regelmatig prima en energiek voelde. Misschien wel zoals een “normaal” gezond mens zich meestal voelt. En dat een groot deel van mij daardoor ook weer wil ontkennen dat ik kwetsbaar ben en voorzichtig moet zijn met mezelf.
Dag 270 – Zingen
Ik zit in de auto met mijn dochter. Het regent dat het giet en ik ben nog een beetje suf van de hoofdpijnaanval van gisteravond. Ik vraag: zullen we radio luisteren of liever een zelfgekozen liedje? Ze pakt haar playlist erbij en even later zingen we luidkeels mee met ‘Messy’ van Lola Young:
‘Cause I’m too messy, and then I’m too fucking clean
You told me, “Get a job,” then you ask where the hell I’ve been
And I’m too perfect ’til I open my big mouth
I want to be me, is that not allowed?
And I’m too clever, and then I’m too fucking dumb
You hate it when I cry, unless it’s that time of the month
And I’m too perfect ’til I show you that I’m not
A thousand people I could be for you, and you hate the fucking lot
Nacht 271 – Onrust
Ik slaap onrustig en word wakker van een mug die om mijn hoofd zoemt. In slaap vallen lukt niet meer en ik merk dat ik blijf hangen in terugkerende gedachten, die me een unheimisch gevoel geven. Ik kan niet ophouden met denken aan de lichte, psychose-achtige verschijnselen die ik de dag ervoor bij mezelf opmerkte en ik voel dat de spanning in mijn lijf zich opbouwt. Ik ga in mijn hoofd op zoek naar verklaringen voor mijn onrust en vraag me af of het misschien komt door de volle (bloed)maan van een paar dagen geleden. Of misschien heb ik me net te lang verdiept in een boek over spiritualiteit, waar Arjen Baas eerder over schreef.
Dan realiseer ik me dat dit gepieker nergens toe leidt en probeer een ademhalingsoefening. Plots denk ik aan wat mijn favoriete GGZ-verpleegkundige tegen me zei toen ik Lorazepam aan het afbouwen was en bang was dat ik door slaapgebrek weer terug zou vallen. Ze adviseerde me om dan gewoon te accepteren dat het slapen even niet lukt, uit bed te gaan en een kop thee voor mezelf te maken. Een heerlijk simpel, moederlijk advies. Eigenlijk wil ik niet naar beneden gaan, omdat ik bang ben dat het mijn man ongerust maakt, maar dan blijkt ook hij wakker te zijn. Ik vertel hem wat er gaande is in mijn hoofd en lijf en dat ik even naar beneden ga voor thee.
Ik krijg thee, hij haringprut
Henk, onze geadopteerde kat, loopt me tegemoet en laat duidelijk merken dat ook hij wel wat lust. Ik een kopje thee, hij een bakje haringprut. Zijn eetgeluiden stellen me gerust en het licht dat ik bij de overburen in de huiskamer zie branden, geeft me een gevoel van verbondenheid. Ik denk terug aan alle gebroken nachten die ik heb doorstaan in mijn leven en krijg weer vertrouwen dat een onrustige nacht echt niet meteen het begin van het einde is.
Zodra ik mijn thee op heb, loop ik weer naar boven en lees nog een stukje in de prehistorische roman Het dal der beloften van Jean M. Auel; het vierde deel van de reeks De Aardkinderen, waarvan ik de eerste delen al een keer verslond toen ik een jonge tiener was. Het trage verhaal doet zijn werk als slaapmiddel, want na een halve bladzijde valt het nogal dikke boek bijna op mijn neus. Ik draai me om en val weer in slaap.
Dag 271 – Oranje
Na twee taxiritjes voor mijn beide kinderen, voel ik dat ik naar buiten moet gaan. Eerst even de tuin in, omdat de zonnebloem die dit jaar spontaan in mijn voedselbosje omhoogkwam, staat te schitteren in de zon. Deze variant draagt de naam ‘Velvet Queen’ en ze trotseert de herfst met verve. Ze is net zo lang als ik en lijkt me bemoedigend toe te knikken. Ik raak erdoor ontroerd en denk even aan mijn opa, die gek was op tuinieren.

Velvet Queen – Foto van Maria Louise
Ik word er ook een beetje melancholisch en angstig van en besluit de hei op te gaan. Als ik de deur uitloop, zie ik pal voor ons huis een busje met ‘Oranje – We care for you’. Het is de bus van een meubelschoonmaakbedrijf dat vermoedelijk de bank van de buren komt fixen.
I can’t live with or without you
Ik loop de straat uit en kom halverwege Lou tegen, de (oranje) kater van onze buren. Lou en ik gaan niet zo lekker samen, al vind ik hem prachtig en zoeken we elkaar toch regelmatig op. Het is een beetje I can’t live with or without you met Lou. Hoewel hij me heel graag kopjes komt geven, heeft hij me toen hij jonger was ook weleens hard in mijn arm gebeten. Ik vermoed dat het komt doordat hij Henk ruikt en ik zou willen dat ik het hem gewoon even kon vragen. Ook deze keer komt hij weer luid miauwend op me af en ik word bedolven onder harde, bijna agressieve kopjes.
Ik krijg er de kriebels van en zodra ik ga staan en tegen hem zeg dat het zo wel genoeg is, wordt zijn gemiauw een beetje bozig, lijkt het wel. Dan komt er ineens vanuit een zijpaadje een zwart-witte kat aan. Lou laat mij voor wat het is, richt zich hard miauwend op de nieuwkomer en ze kijken elkaar intens dreigend aan. Ik blijf staan om te kijken hoe het afloopt en moet denken aan een voorval in december, vlak na mijn psychose.
Heftige dingen
Dat zat zo: een week na mijn psychose stond ik ‘s avonds – het was eerste kerstdag – buiten met een vriendin te praten, toen we opeens twee katten heel hard hoorden ruziemaken. Mijn vriendin en ik gingen even naar ze kijken en zagen daar Mo, het broertje van Lou en een andere, zwarte kat, fel tegenover elkaar staan, midden op de weg. Het zag er heftig uit, maar we lieten ze hun ding doen.
De volgende dag ging ik met mijn gezin een weekje op vakantie om bij te komen. Toen we terugkwamen, bleek Mo dood te zijn gevonden achter in de straat; doodsoorzaak onbekend. Ook bleek een buurvrouw, die niet zo’n fan was van katten, rond dezelfde periode een hersenbloeding te hebben gehad. Beide gebeurtenissen raakten me en ik vind het nog steeds lastig om volledig te accepteren dat mijn psychose, de dood van de kat en de hersenbloeding van een buurvrouw totaal van elkaar losstaande gebeurtenissen zijn.
Wandeltroost
Na mijn moment met Lou, wandel ik richting de hei. Al gauw voel ik dat ik opknap en dat ik weer in mijn lijf kom. Ik neem me voor om na de wandeling lekker te gaan schrijven om mijn observaties, gedachten en gevoelens van de dag en nacht te verwerken. Ik krijg er zin in en voel de positieve energie door mijn lijf stromen. Dan zie ik naast een dennenboom een grote libelle vliegen. Ik blijf even staan kijken en zie er dan veel meer – in totaal zes – vliegen. Ik knijp mezelf, want de uitdrukking “Je ziet ze vliegen” schiet door mijn hoofd. Maar ze zijn er echt, ik hallucineer niet en ik geniet volop van dit moment.
Over mij: Ik ben Maria Louise, 42 jaar, en ik heb eind vorig jaar een korte psychose doorgemaakt. Ik woon samen met mijn man, twee kinderen (13 en 9), een kat en een berg wandelende takken. Ik werk hard aan mijn herstel en schrijven helpt mij daarbij.
Meer lezen over Herstel en/of Psychose?
- Fasen psychose en herstel – Info van PsychoseNet
- Herstelverhaal van Chris Zuidenberg
- Nut en noodzaak van psychoses – de menselijke evolutie
- Wat kan je doen bij psychose? 6 goede tips – Info van PsychoseNet
Heb je een vraag?
Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.
Ken je de mini-College’s van PsychoseNet al?
Bekijk PsychoseNet college’s van Jim van Os over zorg en herstel, van depressie tot psychose.







Geef een reactie