flag 001
flag 001
flag 001
flag 001
Wat is de herstelbeweging? * PsychoseNet

Veel gezochte termen

Wat is de herstelbeweging?

Auteur

Jim van Os

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Jim van Os werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Wat is de herstelbeweging?

Wat kan de herstelbeweging doen tijdens je herstel?

Er is veel aanbod voor mensen die zelf aan hun herstel willen werken. Zo zijn er werkgroepen zoals ‘Werken met eigen ervaring’ en de WRAP. Her en der in Nederland zijn er herstelcentra en herstelwerkgroepen.

Naast het fysieke aanbod zijn er ook apps die kunnen bijdragen aan je herstelproces, zijn een signaleringsplan en de crisiskaart waardevolle tools en is er heel veel materiaal beschikbaar op internet, zoals hoopvolle en inspirerende herstelverhalen.

Herstel in de zin van herstel van perspectief

Om te werken aan herstel in de zin van herstel van perspectief heeft de persoon toegang nodig tot een goed uitgerust recovery college. Dit is een plek waar de persoon onder zijn demoralisatie uit kan komen en weer grip op het leven leert te krijgen, met herstel van perspectief. Er zijn leergroepen zoals WRAP, stemmenhorengroepen, medicatiemanagementgroepen, groepen rond ondragelijke lijden, retreats en andere activiteiten.

“Een psychose meemaken is een ingewikkelde zaak. Ervan herstellen ook. Na een een psychose is er altijd een toekomst, herstellen kan.

Om te werken aan ‘meedoen’ is het noodzakelijk dat de persoon toegang heeft tot herstelcoaching en jobcoaching die participatie op het gebied van wonen, werken, studie, welzijn, relaties en andere activiteiten bevorderen.

Social Holding

Social holding is een belangrijk concept dat vaak nodig is bij het leerproces rond psychosegevoeligheid. Social holding is het geheel aan ondersteuning dat iemand nodig heeft om zich staande te houden in de samenleving ondanks het feit dat het gedrag soms ‘anders’ is .

Ook hoort bij social holding het kunnen uitvoeren van sociale experimenten op het gebied van leven, werken, wonen, opleiding, school, sport, ouderschap, gezinsleven — kortom alles wat nodig is om je ‘ding te kunnen doen’.

Recource groepen

Resourcegroepen spelen een belangrijke rol bij social holding. Vaak wordt dit aangevuld met de mogelijkheid van systematische implementatie van de crisiskaart, retreats, peer-supported open dialogue en FACT met opschaalbare mogelijkheden voor intensieve thuisbehandeling.

Sociaal ondernemen

Sociaal ondernemen rond psychosegevoeligheid is een beginnende trend. Ondernemen is veel meer dan alleen maar winst maken. Steeds meer ondernemers willen met hun bedrijf bijdragen aan het oplossen van maatschappelijke en sociale problemen.

De GGZ probeert hier en daar samen te werken met sociaal ondernemerschap gericht op ‘winst’ in de vorm van participatie, verbinding en zingeving in een kader van psychisch lijden zoals psychosegevoeligheid. Dit is een beweging die hopelijk zal groeien de komende jaren.

’t Is soms lastig om de juiste hulp te vinden

Je moet je er op voorbereiden dat op veel plekken in Nederland het complete palet aan hulpverlening moeilijk te vinden is. Medicatie en een regulier GGZ contact met een verpleegkundige is meestal wel te vinden.

Waar vaak veel behoefte aan is zijn herstelomgevingen als de recovery college, social holding, herstelcoaching / jobcoaching / opleidingscoaching, dagbesteding, niet-farmacologische behandelingen, peer-support, wonen en andere belangrijke elementen van behandeling en begeleiding.

Waar het bij hulp en psychose om gaat is de persoon en zijn naasten bijstaan bij een persoonlijk en vaak moeilijk proces van leren om zoveel mogelijk ‘je ding’  te kunnen doen ondanks meer dan gemiddelde psychosegevoeligheid”.

Vaak zijn de activiteiten van de GGZ (medische zorg) niet goed afgestemd met de gemeente (sociale zorg) en ook zijn de activiteiten tussen de verschillende GGZ-instellingen vaak niet goed afgestemd. Ook werkt de GGZ vaak met specialistische zorglijnen zodat de behandeling van één persoon soms wordt uitgesmeerd over 3 verschillende zorglijnen, hetgeen niet goed werkt.

Ook zijn er nog hulpverleners die volgens een ouderwets medisch ziektemodel  willen werken (bijvoorbeeld gewichtig doen over de diagnose ‘schizofrenie’ alsof het echte kennis vertegenwoordigt) en niet gewend zijn om te opereren op basis van gelijkwaardigheid, ‘samen begrijpen’ en ‘samen beslissen’.

Niet zelden werken hulpverleners op hun eigen manier zonder dat er ooit iemand echt met ze meekijkt in de spreekkamer en ze een spiegel voorhoudt over hun functioneren. Professionals vinden dit soort intervisie vaak bedreigend en laten elkaar dus liever met rust. Het kan dus behoorlijk zoeken zijn in de GGZ.

Gelukkig zijn er plekken waar het allemaal goed loopt

In dit deel van PsychoseNet vertellen we je er meer over. Blader gerust door de pagina’s om informatie te vinden over het herstelproces met tips, tools, apps en herstelverhalen.