Veel gezochte termen

Psychosenet blog

Auteur

François de Waal

François werkte als tv-maker en jurist. Hij werkte ook als ervaringsdeskundige bij de Depressie Vereniging.

Mindfulness bij depressie – omgaan met negatieve gedachten

François de Waal over Mindfulness bij depressie: "Je bewust worden van je depressieve gedachten is het begin van het einde van je depressie".

Depressie omhelst twee problemen: Ten eerste gebeurt er een ramp in je leven. Als je dan 24/7 gaat piekeren en doemdenken dan heb je met probleem 2 te maken. Piekeren levert een voortdurende stress op; je krijgt een depressie. Je bewust worden van je depressieve gedachten is het begin van het einde van je depressie: Mindfulness bij depressie.

Het eerste probleem: er gebeurt een ramp in je leven

Je relatie is kapot. Je partner overlijdt. Je kind wordt ziek. Of overlijdt. Je verliest je werk. Of je vermogen. Of je reputatie. Of dit allemaal tegelijk. Niet iedereen die dit overkomt gaat vreselijk piekeren.

Maar jij wel

Jij gaat doemdenken.

In plaats van mijn relatie is kapot, ga jij denken: mijn relatie is kapot en dus is mijn hele leven nu OOK kapot.

In plaats van mijn kind is dood, ga jij denken: mijn kind is dood en ik dus OOK, mijn hele leven is dood.

In plaats van mijn vermogen is naar de knoppen, ga jij denken: mijn vermogen is naar de knoppen en nu is mijn hele leven dus OOK naar de knoppen.

In plaats van mijn reputatie is naar de kloten, ga jij denken: mijn reputatie is naar de kloten en nu is mijn hele leven OOK naar de kloten.

In plaats van ik ga er alles aan doen om hier overheen te komen, ga jij denken, nee, ik weet echt 100% zeker dat dit allemaal NOOIT meer goedkomt.

In plaats van ik had dit of dat echt beter kunnen doen, wat een pech, ga jij denken: het is verdomme allemaal mijn stomme SCHULD, wat ben ik toch een grote klootzak!

Het tweede probleem: Je gaat 24/7 denken, piekeren en doemdenken

Dat levert een voortdurende, extreme stress op en je lichaam en kop ontploffen, kortom een depressie. Dit is een probleem erbij, het tweede probleem.  

François de Waal over depressie – het tweede probleem

Ze gaan je niet behandelen voor het eerste probleem (verlies relatie, werk, enz.). En ze gaan je niet behandelen voor het tweede probleem (depressie). Ze gaan je behandelen voor de symptomen van het tweede probleem. Dat wil zeggen pillen, antidepressiva.

Zij noemen het medicijnen

Die antidepressiva werken averechts, niet of nauwelijks, dus jij gaat wanhopig op zoek naar andere manieren om iets aan die verschrikkelijke pijn te doen. Je wil de pijn verdoven met afleidingen, obsessies en verslavingen, maar al die dingen werken maar even, en de kater doet meer pijn en de depressie wordt erger.

Aan de slag

Maar je kan ook wakker worden uit je destructieve doemdenk-zelfhypnose. Je dwangmatige denkziekte. Je depressie, je extreme piekerziekte. Je hebt jezelf onbewust, dus zonder het te beseffen, behekst met al die overdreven, rampzalige gedachten. Die automatische gedachten zijn het die je depressie hebben veroorzaakt. En sindsdien voedsel geven en in leven houden.

Dus ga aan de slag met die voortdurende, negatieve gedachten die je terroriseren, pesten, je bekritiseren en uitschelden, de leugenachtige gedachten die beweren dat je hele leven is verneukt, en zó je leven verneuken.

Hoe doe je dat?

Je moet je vanaf nu bewust worden van die negatieve gedachten. Hee, ik denk dat ik een stomme klootzak ben. Hee, ik denk dat mijn leven niks meer voorstelt en dat ik er maar beter een eind aan moet maken. Hee, ik denk dat … enzovoort.

Bewust worden van negatieve gedachten is positief

Je bewust worden van je depressieve gedachten is het begin van het einde van je depressie. Dit heet mindfulness.

Mindfulness bij depressie kan het tweede probleem oplossen. Dan is er hopelijk eindelijk tijd en aandacht om mogelijk iets met het eerste probleem te doen.

Meer lezen over depressie?

Heb je een vraag?

Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.

Ken je de mini-College’s van PsychoseNet al?

Bekijk PsychoseNet college’s van Jim van Os over zorg en herstel, van depressie tot psychose.

Mini-college: Wat is het ecosysteem mentale gezondheid (GEM)
Mini-college: Wat is het ecosysteem mentale gezondheid (GEM)
Mini-college: Mini-college: Waarom moeten we af van diagnoses als depressie? door Jim van Os
Mini-college: Wat heb je nodig voor een goede behandeling?
Mini-college: Wat betekenen de DSM-diagnoses die bij psychose gesteld worden?
Mini-college: Wat is het probleem met de diagnose schizofrenie?
Mini-college: Wat is psychisch lijden – en wat doe je er aan?
Mini-college: Mini-college: Waarom moeten we af van diagnoses als depressie?
Mini-college: Wat heb je nodig voor een goede behandeling?
Mini-college: Wat is psychisch lijden en wat doe je er aan?
previous arrow
next arrow

Reacties

15 reacties op “Mindfulness bij depressie – omgaan met negatieve gedachten”

  1. Tineke Spruijt

    Als je kind – of een andere geliefde – is overleden, is het een normale rouwreactie om zelf ook tijdelijk dood te willen. Rouw is geen depressie en wordt hier teveel door elkaar gehaald.
    Zeker de rouw over een overleden kind, haalt bij ouders de identiteit overhoop.
    Het is goed als mensen dan weten dat het bij de rouw hoort en geen depressie is.

    Helaas een ervaringsdeskundige moeder!

    1. Mar

      Precies dat! Ken jij het boek Helpen bij verlies en verdriet van Manu Keirse? Het haalt je pijn niet weg maar ik vond het wel troostend.
      Het is rauwe nare ervaring en het zet idd je hele identiteit op de kop. Het is niet hetzelfde als een depressie en wordt ook heel anders verwerkt. Sterkte!

    2. Beste Tineke,
      Dat is vreselijk om te horen van je kind.

      Depressie is volgens mij heel in het kort gezegd: extreme rouw. Maar goed, rouw en depressie zijn woorden die iedereen weer anders interpreteert.

      Ik heb er eerder en uitgebreider over geschreven:
      https://www.psychosenet.nl/depressie-of-rouw-pillen-of-troosten/

  2. Jim van Os

    Zeer waardevolle bijdrage weer, Francois, hoop dat het breed gelezen wordt. Dank!

  3. Mar

    Kijk wij weten het, zij nog niet… spiritueel egoïsme. Ik ben helemaal voor mindfulness. Maar de ervaring leert dat er vaak meer speelt dan alleen maar depressie of angst. Cptss is echt iets anders. Als die bom ontploft in je hoofd , je amygdala in moord en brand staat. Daar kan geen mindfulness tegenop. Gooi daar nog een ernstige medicatie fout bij dan is niks meer mogelijk. Krijg je als vrouw ook nog eens de overgang erbij. Oftewel hormonale ellende dan is de chaos niet te overzien.

    Gelukkig kan je hier ook weer uitkomen. Duurt even. Voor mij is mindfulness in combinatie met therapie goed . Overigens noemen ze deze heftige reactie van je brein in de compassie en mindfulness training backdraft. Daarnaast bleek voor mij leren voelen van emoties een betere oplossing dan alles van een afstand bekijken. Zo heeft ieder zijn eigen weg. Niks of niemand weet de weg de waarheid en het leven. We doen allemaal maar wat.

    1. beste Mar,
      midden in de depressie (de catch-22 periode) werkt mindfulness niet, dan werkt niks. Toen het ietsje beter met mij ging, heb ik alles geprobeerd, zoals ook: pijn voelen. Wanhoop is een geweldige motivator.

      Catch 22: https://www.psychosenet.nl/de-catch-22-van-depressie-2/
      en:
      https://www.psychosenet.nl/de-catch-22-van-depressie/

      Pijn voelen: https://www.psychosenet.nl/niemand-houdt-van-pijn/
      en:
      https://www.psychosenet.nl/voel-de-pijn-lijden-komt-als-je-vecht-tegen-de-pijn/

  4. Rogier

    Ja, pijnlijk herkenbaar François. Komt wel even binnen.. Dit is ook precies waar ik mij bevind. Steeds weer die blinde vlekken ontdekken, inzien en dan weer nieuwe ontdekken. We mogen gelukkig een leven lang leren. Vast pakken en loslaten tegelijkertijd zonder te vergeten dat het leven ten volle geleefd en gevoeld mag en kan worden, met elke emotie die zich aandiend. Volledig mogen en kunnen zijn. Zoiets.

    1. Ja, Rogier, zoiets, een lange reis met vallen en opstaan, echt tot je allerlaatste adem. Verwacht geen hemel, niet nu, niet later. Leef nu, zo wijs mogelijk, heel moeilijk. En er gewoon mogen zijn, klinkt als een vreselijk cliché, is het misschien ook wel, kan me geen donder schelen. Ook zelfcompassie genoemd, of aardig zijn tegen jezelf, dat is wat je denk ik bedoelt, tjonge tjonge tjonge, ook heel moeilijk. En ja, ook dat begrijp je pas als je het daadwerkelijk doet. Een miljoen keer gehoord, en braaf ja geknikt, nee dus, niet begrepen, tot ik het ging DOEN, een explosie, een lawine, een tsunami. Een positieve tsunami dus. Niemand ziet iets aan je, misschien voelen ze wat (denk t niet), maar jouw leven is echt veranderd. Ten goede.

  5. Jim Clewell

    Waardevolle verhaal, echter overgesimplificeerd.
    Depressie volgt niet altijd een aanwijsbare ramp. Depressie kan ook het gevolg zijn van complexe trauma als gevolg van een biografie welk overweldigend is.
    Een vereiste voor het slagen van mindfulness als herstelondersteuning bij depressie is dat er voldoende lichtpunten te identificeren zijn, voldoende punten om aan vast te kunnen grijpen.
    Ernstige, aanhoudende depressie is helaas niet simpel, en wij mogen oppassen dat wij de persoon met depressie niet verwijten dat zij niet voldoende zijn best doet.

    1. Beste Jim,
      volgens mij is complex trauma/biografie de ramp. Mindfulness werkt niet in de periode dat je echt midden in de depressie zit (wat ik de catch-22 periode noem). Als de deur dicht is, komt niks binnen. Zodra de deur ook maar een klein beetje openstaat (misschien bedoel je dat met ‘voldoende lichtpunten’), kan mindfulness werken.

      De essentie van dit blog is trouwens dat depressie niet volgt op een aanwijsbare ramp. De essentie is dat depressie volgt op onze reactie op een ramp.

      Ernstige, aanhoudende depressie is zeker niet simpel, en wij moeten zeker oppassen dat wij personen met depressie niet verwijten dat zij niet voldoende hun best doen.

  6. Rogier

    Waardevolle bijdrage. Loskomen van de echtheid van de gedachte. Het denken loopt tegen z’n max en polariteiten aan. Het is echt een bevrijding om te ontdekken dat een gedachte maar een gedachte en hoeft niet de waarheid te zijn. Het lijkt simpel maar dit vergt oefening om hier lenig in te worden. ACT en mindfullness zijn heel waardevol. Niet alleen ten tijde van crisis. Je bent uiteindelijk wat je jezelf wijsmaakt. Dit zal altijd zo blijven. En daarin kan je dus echt alles zijn…. Wat zowel gaaf als eng is. Crisis/ moeilijke processen zijn transformatieve ervaringen en zijn nodig om ergens anders- beter uit te komen. Vertrouw erop dat je dit niet voor niets mee maakt. Ook al kun of wil je dit niet geloven. Overgave, mildheid, nieuwsgierigheid brengen je uiteindelijk in balans is mijn ervaring. Ik denk namelijk dat jij jouzelf ook weer volledig wil kunnen omarmen. Blijf opkomen voor wat je nodig hebt. En process in de tussentijd de pijn zonder je er tegen te verzetten. Kom in je lijf en realiteit.

    1. hoi Rogier, dank je.
      Ik ben bang dat ik tot nu toe dit fenomeen alleen heb kunnen uitleggen aan … mensen die het al begrijpen. Zoals jij. Ook als vrijwilliger bij de Depressielijn probeerde ik het uit te leggen met woorden en zinnen, maar nee, niks. Het lijkt wel alsof je het moet doen om het te begrijpen. Net zoals je fietsen of vrijen pas begrijpt als je het doet. Je gaat onwennig op de fiets zitten en valt om. Je stapt er weer op en iemand geeft je een zetje. Uiteindelijk val je weer. Dan geeft iemand je weer een zetje en roept “Je moet trappen!” En dan, dus met vallen en opstaan, dan ineens voel je je zekerder, je wordt minder krampachtig, je voelt de wind in je haren en dan ineens voel je je vrij. Kijk, dan pas begrijp je wat fietsen is.

      Ik schreef eerder en uitgebreider over mindfulness op deze onvolprezen site: https://www.psychosenet.nl/mindfulness-of-mindemptyness-de-rol-van-bewustwording/

      1. Rogier

        Ja klopt Francois. Helder inzicht. We kunnen met taal niet schrijven of vertellen wat de ander zou moeten doen. Het kan wel maar het beoogde effect zal anders zijn dan wat je bedoeling is. Het is ook mijn overtuiging (patroon/valkuil) : mensen behoeden of mensen helpen te begrijpen wat mentale struggles zijn/ hoe je mind werkt en hoe je hier uit komt. Alsof je iemand even kan uitleggen dat alles een is en dat ons verstand de oorzaak is van denken in polariteiten. Alsof je tegen iemand kunt zeggen dat hij anders moet gaan denken en leven. OK, ja dat kun je zeggen maar welke invloed heb je werkelijk op iemand? Taal kan nooit beschrijven hoe het is. Hoe het is kun je inderdaad alleen ervaren. Het is schrijnend en wellicht ook wel naïef, misschien zelfs ergens egoïstisch, dat we andere mensen denken te kunnen helpen. We helpen alleen onszelf met het aanbieden van inzichten en hulp. Blijkbaar besteden wij hier energie en aandacht aan. Wij hebben blijkbaar behoefte aan om onszelf verder te definiëren? Note to self. We doen in elk geval ontelbare rondjes bewustwording :-)! Mooi en uitgebreid artikel ook op die andere pagina. Ik lees mijn complete zoektocht terug naar mezelf terug in dat verhaal. Indrukwekkend! Mijn zoektocht is precies zo gelopen als hij moest lopen. Ik hoop dat mensen in crisis zichzelf uiteindeljk ook weer terug vinden. Dat de gezondheidszorg meer aandacht gaat krijgen voor lichaam en gevoel (de ‘klik’ in zelfvertrouwen tussen lichaam en geest) en dat we als collectie/ maatschappij snel van onze angsten af komen en opener en eerlijker durven te worden naar elkaar. <3

        1. Ja, Rogier, we zijn het eens. Wij geven anderen het advies dat wij zelf het meest nodig hebben om te horen. En dan hoor ik dat advies van mezelf aan mezelf, en volg het weer niet op. Ik ben mijn eigen slechtste leerling. (*_*)

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *