Veel gezochte termen

Wat is een kraambedpsychose

Auteur

Jim van Os

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Jim van Os werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Wat is een kraambedpsychose

Een psychose na de bevalling noemen we een kraambedpsychose. Ook de termen 'postpartum psychose' of 'postnatale psychose' worden gebruikt.

Een psychose kan bij de moeder ontstaan na de bevalling. Dit noemen we van oudsher een kraambedpsychose. Tegenwoordig gebruikt men ook de termen ‘postpartum psychose’ of ‘postnatale psychose’.

Hoe ontstaat een kraambedpsychose?

De kraambedpsychose is niet veel anders dan een ‘gewone’ psychose. De aanleiding is vooral anders: de geboorte van een kind.

Sommige onderzoekers hebben de hypothese dat deze vorm van psychose ontstaat door grote veranderingen in het immuunsysteem in het lichaam van de moeder, zodra de baby is geboren. Maar bewezen is dit niet.

Wat merkt de omgeving aan de moeder?

Moeder heeft meer dan normaal last van:

Kenmerken van een manie of depressie:

  • Onrustig en opgewonden gedrag
  • Een prikkelbaar humeur
  • Slaapproblemen
  • Wisseling in stemming
  • Gedachten die een eigen leven gaan leiden

Deze gedachten kunnen zorgen voor:

  • Verwardheid
  • Hallucinaties
  • Toegenomen kans op agressie (richting de baby)
  • Suïcidaliteit

Hoe verloopt een kraambedpsychose?

Na drie dagen – tot vier weken na de bevalling, kan de psychose ontstaan. Ook het stoppen met het geven van borstvoeding kan een kraambedpsychose veroorzaken.

De wanen die de moeder ontwikkelt tijdens de psychose hebben vaak te maken met haar baby. Wanneer de moeder heel angstig is, omdat ze er bijvoorbeeld van overtuigd is dat haar baby wordt afgepakt, wil ze haar baby koste wat het kost beschermen.

Ervaringsverhaal over kraambedpsychose

Sophie dacht dat het stopcontact tegen haar lachte. En dat ze een goddelijke connectie met de buurman had. Terwijl ze tot haar 32ste toch nooit wanen had gehad.

Sofie: “Graag deel ik deze podcast die is gemaakt voor Flair magazine met PsychoseNet. Het gaat over mijn kraambedpsychose en bipolaire diagnose daarna. Het is een persoonlijk, luchtig en een helder verhaal geworden“.

De POP-poli: zorg voor moeder en kind

Het krijgen van een kind is een heel bijzondere en emotionele gebeurtenis. Wanneer de moeder in deze situatie psychotisch wordt, dan is het extra belangrijk om aandacht te hebben voor de baby, de partner en de familieleden.

In Nederland zijn er speciale plekken die deze extra zorg kunnen bieden. Dit zijn de zogeheten POP poli’s, expertisecentra waar de vakgroepen Psychiatrie, Obstetrie (verloskunde) en Pediatrie samen werken.

Op een POP-poli is er aandacht voor moeders met een psychische kwetsbaarheid. Daarnaast wordt er extra goed op de baby gelet en op het gezin er omheen. Behandeling in deze situatie is erg belangrijk. Als een opname nodig is moeten moeder en kind samen kunnen worden opgenomen op een Mother & Baby unit.

Behandeling

Onderzoek heeft aangetoond dat moeders die een kraambedpsychose meemaken, meestal geen voorgeschiedenis hebben met een psychische kwetsbaarheid. Dat maakt dat een kraambedpsychose heel onverwachts kan zijn.

In het belang van moeder, baby en partner, is vanwege de ernst van de situatie behandeling noodzakelijk. Gelukkig blijkt een dergelijke behandeling een positieve invloed te hebben. In de meeste gevallen heeft de moeder na de behandeling een goede band ontwikkeld met het kind.

Onderzoek

Het Erasmus MC heeft veel onderzoek gedaan en er is veel bekend over deze vorm van psychose.

Heb je een vraag?

Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.

Heb je behoefte aan een goed gesprek over dit onderwerp?

Bij de PsychoseNet chat staan we voor je klaar.