Veel gezochte termen

Fase 3: Worstelen met psychosegevoeligheid

Auteur

Jim van Os

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht.

Jim van Os werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Jim van Os schreef deze toegankelijke boeken:

Trauma Begrijpen in 33 vragen

Psychose Begrijpen in 33 vragen

Neurodiversiteit Begrijpen in 33 vragen

We zijn God niet

Fase 3: Worstelen met psychosegevoeligheid

Worstelen met psychose hoort bij fase 3 van psychose en herstel. De wereld is doorgegaan, je beseft dat je psychisch kwetsbaar bent.

Als je uit je psychose komt word je geconfronteerd met de gevolgen. Dit hoort bij fase 3 van psychose en herstel. Je psychotische ervaringen verdwijnen naar de achtergrond, maar de wereld om je heen is doorgegaan, terwijl jij in je eigen werkelijkheid verkeerde. Je worstelt met psychose.

Fase 3 van psychose en herstel: Worstelen met psychose

– Je realiseert je dat je psychisch kwetsbaar bent

Je moet wennen aan de gevolgen daarvan voor je leven. Dat is heftig. Je kunt je schamen, je voelt je misschien schuldig. Je kunt bang zijn. En je hebt het gevoel dat alles anders is geworden. Je beseft steeds helderder wat er is gebeurd en dat het met jouw hoofd te maken heeft.

Je vraagt je af: “Wie was ik en wie ben ik nu? Waar gaat mijn leven nu naartoe?

– Negatieve verwachtingen vanuit de samenleving

Om uit de verwarring te komen moet je weer leren omgaan met de wereld van alledag. De bestaande negatieve beelden over psychose en de negatieve verwachtingen daarover in de samenleving maken dat lastig. Familie en vrienden kunnen met de beste bedoelingen precies de verkeerde dingen zeggen. Op je werk of je opleiding kunnen ze raar reageren. Je kunt depressieve gevoelens krijgen.

– Je leven terugkrijgen is op dit moment vaak erg moeilijk

Strijd en ontkenning horen daarom bij deze fase. Je verwarring kan kort of lang duren. Onvoorwaardelijke steun van je omgeving is belangrijk.

Van kwetsbaarheid naar kracht

Het is ook erg belangrijk dat je in deze fase op zoek gaat naar wat er met je is gebeurd. Bij psychosegevoeligheid gaat het namelijk om jouw kwetsbaarheid en jouw weerbaarheid. Die moeten een plaats krijgen in je persoonlijke verhaal en je levensloop.

Het is van belang dat je deze kwetsbaarheid leert kennen en dat je weerbaarheid als een kracht leert zien. Je kwetsbaarheid heeft te maken met aanleg en met dingen die er in het verleden zijn gebeurd. Vanuit een ander perspectief naar alles kijken, kan je helpen om je kwetsbaarheid een plek te geven.

Leren omgaan met je ervaringen

Bij het leren omgaan met je ervaringen kan psychotherapie en praten met ervaringsdeskundigen een belangrijke rol spelen. Hoe ga je bijvoorbeeld om met stemmen horen, met een sombere stemming, met verminderde concentratie of achterdocht? Anderen kunnen je hierbij helpen, je hoeft het niet alleen te doen.  Je verhaal delen met anderen, kan heel steunend zijn.

Voorbeeld

Na een periode van veel blowen, kreeg Peter een psychose. Iedereen was erg geschrokken en Peter had ook nooit gedacht dat dit kon gebeuren. Hij had wel eens gelezen dat je van blowen psychotisch kon worden en ineens is hij nu gedwongen opgenomen en moet hij medicatie slikken. Allerlei gedachten gaan door hem heen, terwijl hij op bed ligt in zijn kamer op de gesloten afdeling.

Hij had veel overlast veroorzaakt, herinnert hij zich ineens. “Hoe moet dat nu verder? En wat moet ik mijn nieuwe werkgever vertellen? Ik zal toch echt excuses moeten maken aan mijn  buurvrouw en aan mijn vrienden… En kan ik nu nooit meer blowen? Hoe kom ik in Godsnaam van deze afdeling af? Wat is de kans dat het nog een keer misgaat?” Allerlei vragen spoken door zijn hoofd.

Acceptatie

Accepteren dat je een gevoeligheid hebt voor psychose, gaat met vallen en opstaan. Daarover lees je meer in fase 4: Leven met psychosegevoeligheid.

Heb je een vraag?

Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.