Veel gezochte termen

Triggers van psychose

Auteur

Jim van Os

Jim van Os is een herstelgerichte psychiater, hoogleraar psychiatrische epidemiologie en Voorzitter Divisie Hersenen, UMC Utrecht. Jim van Os werkt op het raakvlak van ‘harde’ breinwetenschap, gezondheidszorgonderzoek, kunst en subjectieve ervaringen van mensen met ‘lived experience’ in de GGZ. Jim is ook familielid van mensen met psychosegevoeligheid.

Triggers van psychose

Ieder mens heeft een bepaalde mate van psychosegevoeligheid. Triggers zoals slaapgebrek, of drugsgebruik kunnen een psychose uitlokken.

Ieder mens heeft een bepaalde mate van psychosegevoeligheid, maar niet ieder mens krijgt ook een psychose. Vaak zijn er (achteraf) duidelijke triggers aan te wijzen die tot psychotische klachten hebben geleid. Slaapgebrek bijvoorbeeld, of drugsgebruik.

Zichtbare en aanwijsbare triggers

Door psychose-ervaringen naast elkaar te zetten zijn er inzichten ontstaan over veel voorkomende aanleidingen tot het ontstaan van een psychose.

Aanwijsbare triggers kunnen zijn:

  1. Heftige levensgebeurtenissen, zoals verlies van een dierbare, echtscheiding, relatieproblemen, of verlies van werk;
  2. Slaaptekort;
  3. Zwangerschap en de geboorte van een kind;
  4. Stoppen met het geven van borstvoeding (bij kraambedpsychose);
  5. Stress, zoals langdurig prestatiedruk in werk en studie, stress door een opstapeling van persoonlijke problemen waardoor iemand de regie verliest;
  6. Drugsgebruik;
  7. Alcohol(verslaving);
  8. Langdurig geen contact hebben met andere mensen (isolatie).

Meer lezen over kraambedpsychose of Dugsgebruik en psychose?

In deze hoofdstukken vind je er meer informatie over.

Andere ziekten met psychotische verschijnselen

Er zijn bepaalde ziekten waarvan bekend is dat ze samen kunnen gaan met psychotische verschijnselen.

In dit geval zijn de psychotische verschijnselen een symptoom van een ander ziektebeeld en niet een uiting van psychosegevoeligheid.

Hier kan psychose als symptoom optreden

  1. Hersenziekten zoals de ziekte van Parkinson, ziekte van Huntington, en sommige chromosomale afwijkingen;
  2. Hersentumoren of cysten;
  3. Dementie (waaronder de ziekte van Alzheimer);
  4. HIV, syfilis en andere infecties die de hersenen aanvallen;
  5. Sommige vormen van epilepsie;
  6. Beroerte;
  7. Hormonale problemen (veranderingen in schildklierhormoon of cortisol);
  8. Bepaalde medicaties zoals: corticosteroïden, beta-blokkers, opiaten en stimulantia

Samengevat

Na één of meerdere triggers kan je plotseling in een psychose raken. In veel gevallen is de psychose ontstaan na een langdurige samenloop van omstandigheden met daarbij een opstapeling van belastende factoren en een tekort aan beschermende factoren.

Uitzoeken wat jouw triggers zijn, en wat je helpt, zijn belangrijkste stappen in je herstelproces als je eenmaal weet dat je een psychosegevoeligheid hebt.

Heb je toch een psychose?

Op deze pagina lees je wat je kunt doen.

Heb je een vraag over psychose?

Onze experts beantwoorden jouw vraag in het online Spreekuur van PsychoseNet. Gratis en anoniem.