Toen medio maart bijna heel Europa op slot ging vanwege de corona, leverde dat op veel plekken bijzondere beelden op. Tal van historische binnensteden, die normaal worden overspoeld door een tsunami aan toeristen, waren plots vrijwel uitgestorven. Hopensjouwer schrijft over veerkracht en fantasie in coronatijd.
Veerkracht
In Venetië konden de weinige overgebleven inwoners weer een praatje maken met elkaar. De Amsterdamse Wallen, normaal één groot gekkenhuis, maakten op foto’s ineens een weldadig rustige indruk. En in Brugge kon je zelfs voor het eerst sinds tijden weer karpers zien in het glasheldere water. Kortom: de inwoners van deze steden hadden eindelijk hun stad weer even voor zichzelf. Voor hen is deze coronacrisis een ‘blessing in disguise’.
De afgelopen periode kwamen af en toe de muren op me af en benauwde het idee me dat ik binnen moest blijven
Fantasie
Maar zelfs als je aan huis gebonden bent, kun je altijd nog in je geest eropuit trekken en fantaseren over prachtige wereldreizen. Zelf put ik hoop uit mijn moeder, die soms smakelijk kan vertellen over de oorlog: hoe ze met het gezin in de huiskamer zat, waar ze elkaar boeiende verhalen vertelden over spannende reizen naar allerlei exotische landen. Het was uitgesloten dat ze daar echt heen konden, voegde ze eraan toe, maar zo hielden ze elkaar wel op de been. En voor nog geen cent reisde je de hele wereld rond: tel uit je winst!
En een paar weken aan huis gebonden zijn zoals nu is nog relatief licht als je het vergelijkt met mensen die jarenlang gevangen zaten in extreme omstandigheden zonder enig perspectief
De bekende psychiater Viktor Frankl beschreef in zijn boek ‘De zin van het bestaan’ hoe hij zich mentaal overeind hield toen hij in Auschwitz gevangen zat. Terwijl hij sommigen zag wegzakken in hun ellende, kwamen anderen juist in hun kracht en probeerden ze lotgenoten op te beuren. Volgens Frankl wisten alleen díe mensen te overleven, die bleven hopen op een nieuw bestaan als ze weer eenmaal uit het kamp waren.
Te overleven
Dat optimisme en die mentale veerkracht doet me denken aan de film ‘La vita è bella’. Daarin sleept een vader zijn zoontje door het harde bestaan in datzelfde Auschwitz heen door hem voor te houden dat het slechts een spel is en dat hij op het eind een tank wint als hij volhoudt. (En inderdaad rijdt op het eind een heuse tank het kamp binnen…). Als je onder zulke extreme omstandigheden het hoofd boven water weet te houden, moet een corona-lockdown zéker te overleven zijn.
Hoewel de maatregelen eindelijk weer wat versoepeld worden, zullen we er deze zomer zeker niet meer zo massaal op uit kunnen trekken als andere jaren
Maar ook dichtbij huis kun je een prima vakantie hebben. Wat dacht je van een Bed & Breakfast in Environs-la-Maison, een droomvlucht naar Rundhausen of een luxe rustoord in Opper-Balkonië? Of blader anders eens door die fantastische Dominicus-reisgids voor Spokanië van Rolandt Tweehuysen.
Dromen
Want met een rijke geest is alles mogelijk en kun je zelfs onbekommerd (en zonder mondkapjes!) een prachtige treinreis maken dwars door Europa. Hou daarbij dan wel deze gedenkwaardige regels van de dichter Jan van Nijlen voor ogen:
Bestijg de trein nooit zonder uw valies met dromen, dan vindt ge in elke stad behoorlijk onderkomen.
Hopensjouwer
Meer lezen? Hier vind je meer blogs van Hopensjouwer.
Ook onderstaande blogs zijn de moeite van het lezen waard:
- Weer de oude worden na een psychose
- Het wonder van lichaam en geest
- Misbruik en geheimhouding in familie
Draag bij aan PsychoseNet

Bibliotheek
De boeken van PsychoseNet
In onze digitale bibliotheek vind je een gevarieerde verzameling boeken voor jong en oud over zorg, herstel en GGZ.
Gerrit Komrij – Humeuren en temperamenten
Humeuren en temperamenten is een boek waar de lezer zijn tanden in kan zetten: een staalkaart van emoties. Het boek van Gerrit Komrij.
Het anti-aanbakbrein – Sanne van Arnhem
Over de herkomst van zorgelijke gedachten, de manieren om je ertegen te wapenen en een praktisch stappenplan om ervanaf te komen.
Zeg me waarom? – Marjan Spelbrink en Emilio Veendorp
Marjan Spelbrink en Emilio Veendorp verbinden woord en beeld over zelfdoding in Zeg me waarom? Veertien verhalen van kwetsbare mensen.
Het uur van het hart – Irvin D. Yalom
De psychiater Irvin D. Yalom dringt in eenmalige sessies door tot de kern van het leven van zijn patiënten: Het uur van het hart.
Worrying – Francis O’Gorman
Worrying is een onderzoek naar piekeren. Waarom doen mensen dit en wat is het precies? Door een professor Engelse literatuur.
Maanman – Kieke Plooij
De liefde van de tienjarige Margot voor haar vader die kunstschilder is en zich door weinig mensen begrepen voelt, wordt op de proef gesteld.
Lijfkracht – Huub ter Haar
We hebben belichaming nodig, zegt Huub ter Haar. We zitten in ons hoofd. Lijfkracht, over het hervinden van de helende krachten van je lijf.
De Oestercompagnie – Yvonne Floor
Yvonne Floor sprak met patiënten, psychiaters en HR-professionals over hun houding ten opzichte van bipolaire mensen.
Het Pillenprobleem – Dick Bijl
Dick Bijl stelt kritische vragen rondom medicijngebruik. Werken ze voldoende of is het beter te minderen? Herziene uitgave.
Dwaallicht – Josha Zwaans
Josha Zwaans roman ‘Dwaallicht’ gaat over leven met een psychische stoornis. Je volgt Marthe, die langzaam in een psychose belandt.
Persoonlijke psychiatrie – Maarten Bak, Patrick Domen, Jim van Os
Innovatief leerboek persoonlijke psychiatrie: DSM-classificaties worden syndromen, persoonlijke beoordeling, herstel staat voorop.
Samen intelligent bewegen – Fabio D’Agata
Het menselijk lichaam is slimmer dan je denkt. Fabio D’Agata legt dit uit in zijn eerste boek: Intelligent Bewegen.
Gozert – Pieter Koolwijk
Het bekroonde kinderboek van Pieter Koolwijk gaat over een jongetje dat stemmen hoort. Ties is de enige die Gozert hoort.
Slikken of stikken – Meindert Inderwisch
Meindert Inderwisch schreef Slikken of stikken. Slaap- en kalmeringstabletten zijn verslavend. Medicijnverslaving krijgt weinig aandacht.
Meer mens in de GGZ – Margreet Krottje
Margreet Krottje in Meer mens in de GGZ: De maatschappij is onderhevig aan de gedachte dat alles maakbaar is. We raken onze bezieling kwijt.
Jij bent van ons – Herry Vos
Sadistisch (seksueel) misbruik, doorgegeven van generatie op generatie. In Jij bent van ons van Herry Vos vind je verhalen van de overlevers.
Herstel in de pocket voor GGZ zorgverleners – Remke van Staveren
Herstel in de pocket voor GGZ zorgverleners van Remke van Staveren. Helpt cliënt en naasten ontdekken wat werkt bij mentale ontregeling.
Nu kan ik verder – Hans Schleiffert
Hans Scheiffert toont met Nu kan ik verder wat het betekent voor cliënten als professionals wél in gesprek durven gaan over kinderwens.
Intimiteit – Paul Verhaeghe
In ‘Intimiteit’ onderzoekt Paul Verhaeghe actuele kwesties en vragen rondom intimiteit en de intieme relatie met ons eigen lichaam.
Zelfherstel van binnenuit – Pascale Bruinen
Met Zelfherstel van binnenuit activeer je je zelfhelend vermogen met behulp van je geestkracht, gedachten, gevoelens en overtuigingen.
Blij dat ik besta – bundel van uitgeverij Tobi Vroegh
De insteek van deze verzamelbundel is POSITIVITEIT vanuit psychische kwetsbaarheid. Een uitgave van uitgeverij Tobi Vroegh.
Kim Jiyoung, geboren in 1982 – Nam-Joo Cho
In de metropool Seoul woont Kim Jiyoung. Ze krijgt een psychose. Een verhaal doordrenkt van frustratie, doorzettingsvermogen en onderwerping.
Verdriet is het ding met veren – Max Porter
Een vader en zijn twee jonge zoontjes worden geconfronteerd met de plotselinge dood van hun echtgenote en moeder.
De ornitholoog – Paul van Hooff
In De ‘Ornitholoog’ beschrijft Paul van Hooff zijn eigen leven. Een opstandingsverhaal dat uitnodigt om liefdevoller met elkaar om te gaan.
Patiëntgericht communiceren – Remke van Staveren
Je wilt je patiënten geruststellen of motiveren tot gedragsverandering. Patiëntgericht communiceren wérkt, van auteur Remke van Staveren.
Trieste tijger – Neige Sinno
Trieste tijger. De heftige, veelgelezen roman uit Frankrijk over seksueel misbruik. Een vernietigend verslag van wat Neige Sinno overkwam.
A Nightmare Called Adolescence – Freya Spillemaeckers
Freya Spillemaeckers bestrijdt innerlijke demonen en zoekt in de liefde richting een diepgaande transformatie: A Nightmare Called Adolescence
Thuis is waar we beginnen – Robin van den Maagdenberg
Kun je je genen trotseren of is gekte erfelijk? vraagt Robin zich af in Thuis is waar we beginnen, na haar jeugd met een bipolaire vader.
Dat zou jij nooit toelaten – Tessel ten Zweege
Tessel durft in Dat zou jij nooit toelaten de waarheid niet onder ogen te zien: Ze heeft een partner die haar psychisch en fysiek mishandelt.
Giftige positiviteit – Whitney Goodman
Whitney Goodman stelt dat positiviteit giftig kan zijn en slecht voor je (mentale) gezondheid, als je je negatieve gevoelens onderdrukt.
De Emotie Encyclopedie – Vera Helleman
De emotie encyclopedie bevat 350 emoties met hun betekenissen tezamen met handreikingen om deze informatie constructief te gebruiken.
Ik durf niets maar doe alles – Martine Bakker
Ik durf niets maar doe alles is een inspirerend verhaal vol humor en lef van Martine Bakker. Hij ging optreden als stand-upcomedian.
Verlamd van angst – Agnes Van Minnen
In het taboedoorbrekende boek Verlamd van angst wordt precies uitgelegd welke instinctieve overlevingsreacties (verlammen, vluchten, vechten of vermijden) in werking treden tijdens en na seksueel misbruik.
Dex ontdekt – Arlette
Het kinderboek Dex ontdekt geeft handvaten in hoe we vrij kunnen voelen. Een manier waarop gevoelens samenkomen in innerlijke kracht.
Wat ik me herinner – Sinead O’Connor
Sinead O’Connor heeft PTSS, ze heeft haar trauma verwerkt in kunst en bereikte een groot publiek. Ze is vaker keren opgenomen geweest.
Atlas van ons brein – Lara Wierenga en Dirma Janse
In de Atlas van ons brein verzamelt Lara Wierenga recente inzichten in de werking van onze hersenen. Dirma Janse brengt ze visueel tot leven.
Armoede uitgelegd aan mensen met geld – Tim ‘S Jongers
Er wordt in Nederland op een beperkte en manier naar armoede gekeken. Tim ‘S Jongers schreef het boek Armoede uitgelegd aan mensen met geld.
Borderline times – Dirk de Wachter
De wereld door de bril van psychiater Dirk De Wachter. We leven in borderlinetijden. In de psychiatrie is borderline vandaag met voorsprong de vaakst gestelde diagnose.
Vrij gehecht – Jeroen Hoekman
We kennen allemaal de termen bindingsangst en verlatingsangst. Maar wat zit er achter verscholen? Het boek Vrij gehecht gaat er dieper op in.
Mijn halve moeder – Angèle Nederlof
In Mijn halve moeder schrijft Angèle Nederlof over schuldgevoelens en machteloosheid. Mag zij gelukkig zijn als haar moeder het niet is?
De biografie als medicijn – Susanne Kruys
Na crises in haar leven heeft Susanne haar hart gevolgd: werken met de innerlijke mens: “Ieder mens wil werkelijk gezien worden.” Dit boek beschrijft hoe.
De gek als medemens – Maarten van Buuren
Maarten van Buuren over De gek als medemens: als de wereld vorm en samenhang verliest, de mens uit het vangnet valt en zichzelf kwijtraakt.
Eerste Hulp Bij Overprikkelingen – Manon Lemkes
Eerste Hulp Bij Overprikkelingen: Ervaar jij onrust, stress, angsten en veel gedachten? Ga aan de slag met yin yoga oefeningen en meditaties.
Vals alarm – Menno Oosterhoff
Leven met een dwangstoornis? Psychiater Menno Oosterhoff put in Vals Alarm uit zijn belevingen als dwangpatiënt.
Rood is ja – Sara Kroos
Rood is ja is Sara Kroos’ eerlijke en confronterende verhaal over herhalend misbruik, leven met psychische klachten en de weg naar herstel.
De droom, de dood en het leven – José Smit
Het boek ‘De droom, de dood en het leven’ van José Smit is een autobiografisch verslag van een psychose, getriggerd door kundalini en de overgang.
Hoera… een depressie! – Ron van den Bovenkamp
Een inspirerend boek dat hoop geeft en laat zien dat je een depressie kunt overwinnen, zonder terugval erna en zonder antidepressiva.
Psychose begrijpen in 33 vragen – Jim van Os, Stijn Vanheule
In heldere taal scheppen Jim van Os en Stijn Vanheule in 33 vragen duidelijkheid in de grootste misverstanden en vragen rondom psychose en herstel.
Pilletje erbij – Renée Lafeber
Pilletje erbij: Ciska krijgt voor rugpijn medicijnen voorgeschreven die tegen depressie zijn. Ze komt in een cirkel van verslaving terecht.
De leegte voorbij – Esther van Fenema, Joost Röselaers
In De leegte voorbij gaan psychiater Esther van Fenema en predikant Joost Röselaers op zoek naar naar nieuwe vormen van zin en verbondenheid.
Er was eens… PTSS – Veerle & Jasper
Hoe ga je om met een partner die PTSS heeft? Wat voor invloed heeft PTSS op een relatie of huwelijk? Leefden ze nog lang en gelukkig?
Daar heb ik mijn leven lang op gewacht – Marian van Hattem
Op jonge leeftijd heeft Alida herinneringen aan vorige levens. Ze weet dat ze ervoor moet vechten zichzelf te mogen zijn.
Ook mijn holocaust – Maurits de Bruijn
Ons levensverhaal wordt voortdurend door anderen gevormd; genen, ervaringen, omgeving, opvoeding. Dit is het verhaal van Maurits.
Handboek suïcidaal gedrag bij jongeren – Jan Meerdinkveldboom e.a.
Het handboek suïcidaal gedrag bij jongeren is bedoeld voor opleiding van allen die met depressieve suïcidale jongeren te maken hebben.
The status game – Will Storr
Wat als de menselijke drijfveer eigenlijk het bereiken van status is? Wat gebeurt er met ons als we onze status verliezen?
Psychose: een gids doorheen een ongrijpbaar concept – Kim Demeulenaere
Een therapeutisch, filosofisch en kunstzinnig boek voor iedereen die te maken heeft met psychose en op zoek is naar hulp binnen de GGZ.
Hier ben ik – May-May Meijer
May-May Meijer beschrijft hoe ze lijdt onder haar depressie na haar eerste dwangopname. Het is het vervolg op het boek ‘Missie Wereldvrede’.
Gezinstherapeut zijn – Peter Rober
In gezinstherapeut zijn geeft Peter Rober een antwoord op de vraag hoe de gezinstherapeut kan helpen en een verschil kan maken.
De mens – Ruby Wax
Wat krijg je als je een monnik, een neurowetenschapper en comédienne Ruby Wax bij elkaar zet? Dat is de basis van dit boek.
Perspectief op beter – Harry Gras, Simone van de Lindt
‘Perspectief op beter’ schetst aan de hand van vele thema’s hoe je goede hulp kunt leveren aan kwetsbare mensen.
Niets is wat het lijkt, depressie in de spotlight – Fred van Leer, Conny Schalke
In Niets is wat het lijkt – depressie in de spotlight staat het rauwe verhaal van presentator Fred van Leer over zijn leven centraal.
Leven zonder filter – Fleur van Groningen
In het boek Leven zonder filter vertelt Fleur van Groningen openhartig over dat ze hoogsensitief is en wat dat voor haar betekent.
Stamgenoten – Chester Navarro
Hij rent en hij rent, de camera’s blijven hem filmen. Ze willen me dood hebben. Daar is hij van overtuigd. Stamgenoten van Chester Navarro.
Het kleine boek van het leven – Rumi
Rumi’s poëzie is een trouwe metgezel voor ieder van ons op de reis naar binnen, op zoek naar hoop, licht, stilte, vriendschap en liefde.
Zee van ruimte – Merijntje Betzema
Merijntje Betzema laat in Zee van ruimte zien dat je ongeacht een diagnose als autisme een manier van leven kunt zoeken die past bij jou.
Jan Foudraine – Alex Rutten
Alex Rutten schildert van Jan Foudraine een levendig portret van Foudraine als denker, doener en voorvechter van de psychotherapie.
In de waan van het leven – Mieke Terlouw
Aangrijpend verhaal van een dochter over haar leven met een vader met psychotische wanen en hoe zij pas na zijn zelfmoord tot dat besef kwam.
Een steekje los – Iris ter Haar
Uit een steekje los: Iris lijkt alles goed af te gaan, ongemerkt wordt haar wereld steeds kleiner tot ze haar huis niet meer uit durft.
De eenzaamheid van de psychose – Margreet de Pater
In het boek De eenzaamheid van de psychose pleit Margreet de Pater voor samenwerking tussen patiënt, familie en hulpverleners bij psychose.
Ik dacht dat ik gelukkig was – Karien Kruyswijk
Karien laat zien wat ze geleerd heeft over narcisme en onbewuste patronen. Er is altijd een uitweg is, ook al is de shit nog zo diep.
Wat is je overkomen? – Oprah Winfrey en Bruce D. Perry
Oprah Winfrey en Bruce Perry proberen inzicht te krijgen in mensen. In plaats van ‘wat is er mis met je?’ vragen ze: ‘wat is je overkomen?
Gebroken wilskracht – Jeffrey Wijnberg
Jeffrey Wijnberg weet als geen ander dat er meer bij komt kijken om als gezond mens uit de diepe depressieve put te klimmen.
Zelfregulatie, ontwikkeling en herstel – Jaap van der Stel
“Zelfregulatie, ontwikkeling en herstel”, schrijft Jaap van der Stel. gaat over het vermogen om het psychisch functioneren te beïnvloeden.
De stem van je lichaam – Peter Levine
In De stem van je lichaam gaat Peter Levine dieper in op de effecten van een trauma op het menselijk lichaam, het brein en de psyche.
De bijzondere woorden van Gioia – Enrico Galiano
Gioia heeft één vriendin die eerlijk en onomwonden zegt waar het op staat – helaas bestaat ze alleen in het hoofd van Gioia.
De polyvagaaltheorie in therapie Flipover – Deb Dana
Deze flipover biedt therapeuten een visueel hulpmiddel om de polyvagaaltheorie aan cliënten uit te leggen tijdens de sessies.
Hersenorkaan – Ann de Craemer
Hersenorkaan is een ervaringsverhaal van Ann de Craemer over depressie. Met ook het humoristische herstelverhaal. Non-fictie.
De verloren strijd – Kiki Wessels
Niemand zag de oorzaken achter de depressie van mijn zus. De sporen van de mishandelingen waren aan de buitenkant niet zichtbaar.
Grote panda en kleine draak – James Norbury
Twee geliefde vrienden, Grote Panda en Kleine Draak, reizen samen door de seizoenen van het jaar. Prachtig boek van James Norbury!
De geur van een moeder – Lucia van den Brink
De geur van een moeder gaat over Lentl als kind en als dertig jarige. Over onveilig opgroeien. Wat dat met je doet.
Hete thee en drie klontjes suiker – Netty Dijkstra
Netty Dijkstra-Geuze heeft twee zoons met autisme. Ze beschrijft in haar boek hoe alles haar teveel wordt, met een ernstige psychotische depressie tot gevolg.
’t is hier een gekkenhuis – Koos Neuvel, Caroline de Pater
Koos Neuvel en Caroline de Pater zijn twee jaar te gast geweest in een psychiatrische kliniek. Ze schreven het boek ’t is hier een gekkenhuis.
De Jachtvelden, Pioneer Skies – PerSphere
Een zware depressie bracht PerSphere aan het dichten over hoe het leven hem raakt. De Jachtvelden, Pioneer Skies is zijn vierde bundel.
We zijn allemaal patiënten – Raz van Houts
We zijn allemaal patiënten neemt de lezer mee in de wereld van de psycholoog aan de hand van het behandeltraject.
Kunst van manie en depressie – Mirjam Peters
Kunst van manie en depressie is een beeldverslag van crises en herstel. Mirjam Peters maakte schilderijen tijdens bipolaire periodes.
Briefwisseling tussen een schizofreen en een autist – Axel Ruiters, Felix Sperans
Axel Ruiters en Felix Sperans schrokken van het hun moeilijke leven. Ze schreven het boek Briefwisseling tussen een schizofreen en een autist.
De draad weer oppakken – Marcia van Marion
In De draad weer oppakken beschrijft Marcia haar route naar herstel. Marcia illustreert haar reis met inkijkjes in haar hoofd.
Het bevuilde nest – José Al
José Al belicht de specifieke sfeer van het opgroeiende kind in een gezin waarin beide ouders onveilig zijn voor het kind.
Luna – Pieter Koolwijk
Pieter Koolwijk schreef een vervolg op het bekroonde boek ‘Gozert’. Ditmaal gaat het over Luna, een meisje dat ook stemmen hoort.
Mijn vader is een vliegtuig – Antoinette Beumer
Eva gaat op zoek naar de angsten uit haar vroegste jeugd. Haar vader, die lange tijd in een GGZ instelling verbleef, speelt daar een rol in.
Een dag uit het leven van Tinkerbel – Imke Gilsing
Tijdens een retraite kreeg Imke Gilsing een psychose. In een maandenlange gedwongen opname dacht ze dat ze Tinkerbel was.
Vallen is als vliegen – Manon Uphoff
Vallen is als vliegen is een indringend boek over seksueel misbruik en herstel daarvan. Geschreven door bekroond schrijfster Manon Uphoff.
Onzichtbare wonden – Kay Douglas
Met Onzichtbare wonden helpt ervaringsdeskundige Kay Douglas je stap voor stap op weg om je uit relatieverstrikkingen te bevrijden.
Wat je van bloed weet – Philip Huff
Wat je van bloed weet is een roman over opgroeien in een gewelddadig gezin, over de wording van kind tot man, en over de liefde.
Als de bloesem valt… – Liesbeth de Vos
Marleens moeder heeft gevangen gezeten in een concentratiekamp in Nederlands-Indië. Boek over tweede generatieproblematiek.
Ik zie anders niks aan je – Menno Oosterhoff
Het boek Ik zie anders niks aan je van Menno Oosterhof neemt vooroordelen weg, ontkracht mythes en heeft voorbeelden uit zijn eigen praktijk.
Rode komeet – Heather Clark
De biografie Rode komeet van Sylvia Plath door Heather Clark. Door de New York Times uitgeroepen tot het beste boek van het jaar 2021.
A Therapeutic Journey – Alain de Botton
A Therapeutic Journey is de essentiële gids voor geestelijke gezondheid van de bestsellerauteur Alain de Botton van De School van het Leven.
De zwarte hond – Tijn Sillevis
De zwarte hond in dit verhaal van Tijn Sillevis is de metafoor voor depressie. Thijs, de zoon van Noor en Tom aan depressie.
Activeer je Nervus Vagus – Luc Swinnen
Sociaal contact een belangrijke bescherming tegen stress? Jazeker. In dit boek lees je alles over het activeren van de nervus vagus. Doen!








































































































