Toen medio maart bijna heel Europa op slot ging vanwege de corona, leverde dat op veel plekken bijzondere beelden op. Tal van historische binnensteden, die normaal worden overspoeld door een tsunami aan toeristen, waren plots vrijwel uitgestorven. Hopensjouwer schrijft over veerkracht en fantasie in coronatijd.
Veerkracht
In Venetië konden de weinige overgebleven inwoners weer een praatje maken met elkaar. De Amsterdamse Wallen, normaal één groot gekkenhuis, maakten op foto’s ineens een weldadig rustige indruk. En in Brugge kon je zelfs voor het eerst sinds tijden weer karpers zien in het glasheldere water. Kortom: de inwoners van deze steden hadden eindelijk hun stad weer even voor zichzelf. Voor hen is deze coronacrisis een ‘blessing in disguise’.
De afgelopen periode kwamen af en toe de muren op me af en benauwde het idee me dat ik binnen moest blijven
Fantasie
Maar zelfs als je aan huis gebonden bent, kun je altijd nog in je geest eropuit trekken en fantaseren over prachtige wereldreizen. Zelf put ik hoop uit mijn moeder, die soms smakelijk kan vertellen over de oorlog: hoe ze met het gezin in de huiskamer zat, waar ze elkaar boeiende verhalen vertelden over spannende reizen naar allerlei exotische landen. Het was uitgesloten dat ze daar echt heen konden, voegde ze eraan toe, maar zo hielden ze elkaar wel op de been. En voor nog geen cent reisde je de hele wereld rond: tel uit je winst!
En een paar weken aan huis gebonden zijn zoals nu is nog relatief licht als je het vergelijkt met mensen die jarenlang gevangen zaten in extreme omstandigheden zonder enig perspectief
De bekende psychiater Viktor Frankl beschreef in zijn boek ‘De zin van het bestaan’ hoe hij zich mentaal overeind hield toen hij in Auschwitz gevangen zat. Terwijl hij sommigen zag wegzakken in hun ellende, kwamen anderen juist in hun kracht en probeerden ze lotgenoten op te beuren. Volgens Frankl wisten alleen díe mensen te overleven, die bleven hopen op een nieuw bestaan als ze weer eenmaal uit het kamp waren.
Te overleven
Dat optimisme en die mentale veerkracht doet me denken aan de film ‘La vita è bella’. Daarin sleept een vader zijn zoontje door het harde bestaan in datzelfde Auschwitz heen door hem voor te houden dat het slechts een spel is en dat hij op het eind een tank wint als hij volhoudt. (En inderdaad rijdt op het eind een heuse tank het kamp binnen…). Als je onder zulke extreme omstandigheden het hoofd boven water weet te houden, moet een corona-lockdown zéker te overleven zijn.
Hoewel de maatregelen eindelijk weer wat versoepeld worden, zullen we er deze zomer zeker niet meer zo massaal op uit kunnen trekken als andere jaren
Maar ook dichtbij huis kun je een prima vakantie hebben. Wat dacht je van een Bed & Breakfast in Environs-la-Maison, een droomvlucht naar Rundhausen of een luxe rustoord in Opper-Balkonië? Of blader anders eens door die fantastische Dominicus-reisgids voor Spokanië van Rolandt Tweehuysen.
Dromen
Want met een rijke geest is alles mogelijk en kun je zelfs onbekommerd (en zonder mondkapjes!) een prachtige treinreis maken dwars door Europa. Hou daarbij dan wel deze gedenkwaardige regels van de dichter Jan van Nijlen voor ogen:
Bestijg de trein nooit zonder uw valies met dromen, dan vindt ge in elke stad behoorlijk onderkomen.
Hopensjouwer
Meer lezen? Hier vind je meer blogs van Hopensjouwer.
Ook onderstaande blogs zijn de moeite van het lezen waard:
- Weer de oude worden na een psychose
- Het wonder van lichaam en geest
- Misbruik en geheimhouding in familie
Draag bij aan PsychoseNet

Bibliotheek
De boeken van PsychoseNet
In onze digitale bibliotheek vind je een gevarieerde verzameling boeken voor jong en oud over zorg, herstel en GGZ.
Met een somber monster …- Mariet van de Merwe
In dit boek vind je gedrag wat bij somberheid kan horen, oorzaken èn lichtpuntjes die je kunnen helpen. Een boek van Mariet van de Merwe.
In levende lijve – het lichaam in de psychotherapie – Nelleke Nicolai
Dit boek laat zien wat het lichaam van een patiënt de psychotherapeut in klinische situaties kan vertellen.
Ik rouw van je – Claire van ’t Veen
Ik rouw van je is een liefdevol en praktisch boek van Claire van ’t Veen. Met oefeningen word je meegenomen op de reis van rouw en herdenken.
De buitengewone avonturen van Bipolar Boy – David Mangene
Dit is het verhaal van een zoektocht naar stabiliteit en het duiveltje in je hoofd dat alles doet om je de verkeerde kant op te sturen.
Ongezien opgegroeid – Lindsay Gibson
Niet alle ouders zijn emotioneel volwassen, of emotioneel beschikbaar voor hun kinderen. Lindsay Gibson schreef er een boek over.
Het evenwicht – Martin Bril
In de zomer van 2008 hoorde Martin Bril dat hij kanker had. Het weerhield hem er niet van door te gaan met schrijven.
Dagleven – Anja Vlasblom
In deze enerverende autobiografie vertelt Anja Vlasblom op een aangrijpende maar toch luchtige manier over de gevolgen van haar opvoeding.
Niet jouw schuld! – Anton Horeweg
Het boek Niet jouw schuld! is voor jongeren van 12 tot 18 jaar, het gaat over verschrikkelijke gebeurtenissen waar we vaak niet over praten.
Verademing – Koen de Jong en Bram Bakker
In Verademing beschrijven Koen de Jong en Bram Bakker manieren om te ontspannen. Met oefeningen waar je meteen mee aan de slag kunt.
Asking for it – Louise O’Neill
Emma O’Donovan woont in een dorpje waar iedereen elkaar kent. Ze is bijzonder: mooi, populair. Tot die ene nacht waarin ze werd verkracht.
Psychose anders bekeken – Stijn Vanheule
Stijn Vanheule brengt in zijn boek ‘Psychose anders bekeken’ de finesses van Lacans denken over psychosen in kaart.
Veel succes met je PTSS – Marijke Groot
In Veel succes met je PTSS van Marijke Groot komt veel meer aan bod dan alleen PTSS. Dit is haar 2e bundel met berichten uit de GGZ.
Beledigende Broccoli – Tim ‘S Jongers
De wereld van het beleid is gesloten voor ervaringen van kwetsbare mensen zegt Tim ‘S Jongers in Beledigende Broccoli.
Koorddansers – Annemiek Dols, Moniek van Dijk, Carla Kogelman
Eén à twee procent van de Nederlanders is bipolair. In dit boek laten mensen met een bipolaire stoornis zichzelf zien, in woord en beeld.
In gesprek met jongvolwassenen – Suzanne Kruys, Wouter Zuurbier, Wico Mulder
Constante prestatiedruk en de daaruit voortvloeiende stress kunnen leiden tot klachten als somberheid, angst en paniek bij jongvolwassenen.
Ik ben omdat wij zijn – Marijn Louis Willems / Omo Osa Meji
In Ik ben omdat wij zijn verhaalt Marijn Louis Willems / Omo Osa Meji op openhartige wijze over zijn weg en over zijn wording tot sjamaan.
Kwetsbaar Sterk – Ann Dierick, Marijke Gets
In Kwetsbaar sterk vertellen 15 mensen hun herstelverhaal. Ze schrijven over hoe het voelt om te leven met een psychische kwetsbaarheid.
Het kleine boek van het leven – Rumi
Rumi’s poëzie is een trouwe metgezel voor ieder van ons op de reis naar binnen, op zoek naar hoop, licht, stilte, vriendschap en liefde.
Hier ben ik – May-May Meijer
May-May Meijer beschrijft hoe ze lijdt onder haar depressie na haar eerste dwangopname. Het is het vervolg op het boek ‘Missie Wereldvrede’.
De schoonheid van angst – Saskia Kalb
Saskia leerde haar angst begrijpen en gaf het een plek. De schoonheid van angst is voor iedereen die lijdt aan angst of zorgelijkheid.
Lasse Kangoeroe heeft een soldaat in zijn hoofd – Nele Reynders
Het is een invoelend verhaal over een kleine jongen die zich ergens op het autismespectrum bevindt. Nele Reynders.
MeToo in de zorgrelatie – Selini Roozen e.a.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag in de zorg, echt waar?! MeToo. Ook binnen de afhankelijkheidsrelatie tussen patiënt en zorgverlener.
In gesprek met psychose – Jules Tielens
In zijn boek beschrijft psychiater Jules Tielens de verbindende gesprekstechniek: een manier om contact te krijgen en te houden met mensen in een psychose.
Schemervluchten – Helen Macdonald
Voel je je onrustig? In Schemervluchten vind je mooie natuuressays over heimwee naar het platteland, knokkende hazen en zonsverduisteringen.
Broertje dood – Jelte Krijnsen
Jelte Krijnsens Broertje dood is een eerbetoon aan zijn kleine broertje, dat hij nooit heeft gezien, maar levenslang op zijn netvlies heeft.
In kleur gezegd – Angelique Nossent
In dit boek neemt Angelique Nossent je mee op haar ontdekkingstocht naar de invloed van kleuren in ons leven.
Gerrit Komrij – Humeuren en temperamenten
Humeuren en temperamenten is een boek waar de lezer zijn tanden in kan zetten: een staalkaart van emoties. Het boek van Gerrit Komrij.
Dansen – Lonneke Tomas
In het boek Dansen beschrijft Lonneke Tomas 61 korte, openhartige blogs met een gezonde dosis humor en zelfspot hoe ze door het leven danst.
Trauma en identiteit – Vivian Broughton
In het boek Trauma en identiteit gaat Vivian Broughton diepgaand in op de onderwerpen trauma, traumaoverleving en identiteit.
Mistig – Morgan-Mae Bibo
Een autobiografische roman voor jongeren die de mentale worstelingen en de soms fatale gevolgen daarvan, op een luchtige manier beschrijft.
Dit is een verschrikkelijk boek met een gouden boodschap – Anton Horeweg
Is het normaal als je uitgescholden wordt? Of klappen krijgt? In dit boek lees je wat er kan gebeuren als je het thuis niet altijd fijn hebt.
Zee van ruimte – Merijntje Betzema
Merijntje Betzema laat in Zee van ruimte zien dat je ongeacht een diagnose als autisme een manier van leven kunt zoeken die past bij jou.
Herstel als antwoord op euthanasie – Ann Callebert
Niet elke persoon kiest voor de dood na een afgeronde euthanasieprocedure. Ann Callebert zocht uit hoe dat komt.
Stoppen met antidepressiva – Marianne ter Mors
Stoppen met antidepressiva, herstelverhaal van Marianne ter Mors, is hét boek voor iedereen die wil stoppen met antidepressiva.
Ik kies Elena – Lucia Osborne Crowley
We kunnen beginnen met de aanpak van seksueel geweld, als we het doorbreken van de stilte gepaard laten gaan met kennis en wezenlijk begrip.
Een geweten is altijd eerlijk – Leroy van der Hurk
In Een geweten is altijd eerlijk vertelt Leroy van der Hurk over middelengebruik, psychoses en over leven op de rand van de werkelijkheid.
Emotioneel onafhankelijk – Lindsay C. Gibson
Lindsay Gibson toont in Emotioneel onafhankelijk hoe mensen die ongezien zijn opgegroeid zich kunnen wapenen tegen de buitenwereld.
Mama heeft een beer in haar hoofd – Nele Reynders
Over een moeder met psychische problemen die haar kind wil vertellen wat er aan de hand is. Invoelend geschreven door Nele Reynders.
Hoera… een depressie! – Ron van den Bovenkamp
Een inspirerend boek dat hoop geeft en laat zien dat je een depressie kunt overwinnen, zonder terugval erna en zonder antidepressiva.
Licht in het donker – Ilona Wielinga
Ilona Wielinga maakte dit boek om een lichtpuntje te bieden aan jongeren die met depressie en suïcidale gedachten worstelen.
Mensen zijn ingewikkeld – Floortje Scheepers
We zijn gaan geloven dat mensen met psychische problemen een hersenstoornis hebben en ziek zijn. Zijn mensen niet te ingewikkeld om zo begrepen te worden?
Is verslaving een ziekte? – Jaap van der Stel
Hoe kan de psychiatrie een sprong voorwaarts maken? Dit boek van emeritus lector Jaap van der Stel geeft antwoord.
Vleugels – José Hoekstra
Vleugels is een toegankelijk geschreven ervaringsverhaal waarin de auteur je meeneemt in haar ervaringen met psychose en spiritualiteit.
Ook mijn holocaust – Maurits de Bruijn
Ons levensverhaal wordt voortdurend door anderen gevormd; genen, ervaringen, omgeving, opvoeding. Dit is het verhaal van Maurits.
De tijger ontwaakt- Peter Levine
Vluchten, vechten of bevriezen, dat geldt volgens Peter Levine, auteur van De tijger ontwaakt, ook voor mensen in een traumatische situatie.
Wendingen – Anna de Witt
Als Anna de Witt in Wendingen naar Londen verhuist om te samenwonen, neemt haar leven een volledig onverwachte en ingrijpende wending.
Speltherapie met behulp van dieren – Rise Vanfleet
Het boek beschrijft hoe we dieren kunnen opnemen in sessies en wat de aard is van de relatie tussen het dier, de therapeut en de cliënt.
De dokter en de patiënt met psychische problemen – Henriëtte van der Horst en Jim van Os
Dit boek is geschreven voor huisartsen die samen met de GGZ praktijkondersteuner mensen met psychische problemen behandelen en begeleiden.
Trieste tijger – Neige Sinno
Trieste tijger. De heftige, veelgelezen roman uit Frankrijk over seksueel misbruik. Een vernietigend verslag van wat Neige Sinno overkwam.
Werken als een gek – Marieke Sweens
In ‘Werken als een gek’ vertelt Marieke Sweens aan de hand van haar eigen verhaal hoe je als werknemer je psychische aandoening bespreekbaar kunt maken.
Welkom in mijn hoofd en andere verhalen – ervaringsverhalen van 38 personen
Welkom in mijn hoofd en andere verhalen is een bundel over zichtbaarheid. Deze 38 verhalen doen een boekje open over kwetsbaarheid.
Psychose bij jongeren – Mariska Christianen, Freek Dhooge, Jef Lisaerde
Psychose bij jongeren biedt hulpverleners en naasten ruggensteun om in verbinding te blijven met psychosegevoelige jongeren.
Thich Nhat Hanh – Het hart van Boeddha’s leer
In dit boek maakt de boeddhist Thich Nhat Hanh ons deelgenoot van de basis van het boeddhisme en de pijlers van verlichting.
Energiek leven – Anders kijken naar vermoeidheid bij chronische aandoeningen – Lottie van Starkenburg
Honderdduizenden mensen kampen met vermoeidheid. Dit boek biedt een andere kijk op vermoeidheid, met elf strategieën voor energiek leven.
De Tao van Poeh – Benjamin Hoff
Poeh is Poeh en daar gaat het om in de Tao van Poeh. Zijn hele wezen drukt als het ware de oude Chinese beginselen van het Taoïsme uit.
Iedereen autistisch – Gijs Lauret
Iedereen autistisch beschrijft op analytische, humoristische wijze de zoektocht van een psycholoog die de diagnose ASS krijgt.
Herstellen bij Bas van der Loo – John Langerak
Het boekje geeft een uniek inzicht in het leven van een langdurig psychiatrisch patient. Door John Langerak.
De polyvagaaltheorie in therapie – Deb Dana
Deb Dana biedt therapeuten een selectie aan polyvagaal-bewuste oefeningen aan, die cliënten in en buiten de therapiesessies kunnen doen.
Opdringerige gedachten overwinnen – S. Winston en M. Seif
Deze gids helpt je af te rekenen met opdringerige gedachten en de bijkomende schaamte, eenzaamheid, schuld- en angstgevoelens.
Blijk ik het gekkie te zijn – Flora Willemsen
Flora – Blijk ik het gekkie te zijn is een waargebeurd verhaal van Flora Willemsen die op haar 25ste haar eerste psychose beleefde.
Werkboek hyperventilatie, angst en paniek – Katrien Geeraerts
Ervaringsdeskundigen leggen uit wat hyperventilatie is, hoe angst en paniek ontstaan, wat de symptomen zijn en wie er extra vatbaar voor is.
Nooit Meer Niet Meer Slapen – Jelmer Jepsen, Alexander van Daele
Schrijver en voormalig slechtslaper Jelmer Jepsen en psychiater en somnoloog Alexander van Daele vertellen over slaap en slapeloosheid.
Bijna dood – Steven Laureys
Steven Laureys over zijn boek Bijna dood: “Een bijna-doodervaring is een van de meest ingrijpende gebeurtenissen die je kan meemaken”.
Recovering Sanity – Edward M. Podvoll
Recovering Sanity is a compassionately written examination of the experience of psychosis and related mental illnesses.
Door te vertellen zie je de richting – Leo Traas en Peter van Tuijl
Door te vertellen zie je de richting kan herkenning opleveren en richting geven aan herstel van een multitrauma na bijvoorbeeld een ongeval.
Krankzinnigen – Fré Dommisse
In een tijd dat vrouwen amper geacht werden zich te laten horen schreef Fré Dommisse over haar zware, jarenlange psychiatrische opnames.
De polyvagaaltheorie in therapie, Basisboek – Deb Dana
Door de polyvagaaltheorie hebben we inzicht gekregen waarom mensen na trauma zo moeilijk terugkeren naar een toestand van rust en vertrouwen.
Kim Jiyoung, geboren in 1982 – Nam-Joo Cho
In de metropool Seoul woont Kim Jiyoung. Ze krijgt een psychose. Een verhaal doordrenkt van frustratie, doorzettingsvermogen en onderwerping.
Traumasensitieve mindfulness – David A. Treleaven
Hoe kunnen we de risico’s van mindfulness voor mensen met een traumaverleden minimaliseren en ze er toch de vruchten van laten plukken?
Een bloem van een tante – An Swerts
Leon zijn lievelingstante is tante Lisa. Een mooi, gevoelig verhaal over een tante met een bipolaire stoornis. Voor kinderen vanaf 6 jaar.
Hersenorkaan – Ann de Craemer
Hersenorkaan is een ervaringsverhaal van Ann de Craemer over depressie. Met ook het humoristische herstelverhaal. Non-fictie.
Bondgenoten – Henk-Willem Klaassen
Henk-Willem Klaassen is sociaal-psychiatrisch verpleegkundige en schreef een boek over hoe familieleden en hulpverleners in de ggz samen kunnen optrekken.
Morgen stap ik eruit – Blomster
In Morgen stap ik eruit, van auteur Blomster, is de vraag of Linde bij de zelfdoding van haar geliefde wil zijn.
KUNST, de zin van het zinloze – Henk Jans
Auteur Henk Jans laat in dit boek zien hoe hij de zin van het leven opnieuw ontdekte nadat zijn bestaan na een psychose een dieptepunt had bereikt.
Schreeuwen op de markt – Literair tijdschrift DW B
Schreeuwen op de markt. Excentrische literatuur. themanummer over psychiatrie en literatuur van Literair tijdschrift DW B.
Is daar iemand – Micha Hamel
Is daar iemand van Micha Hamel verhalen honderd-en-een gedichten samen over zijn opname in een kliniek na een psychiatrische crisis.
Positieve psychiatrie – Fredrike Bannink, Frenk Peeters
In Positieve psychiatrie van Fredrike Bannink en Frenk Peeters staat de mens centraal, niet de ziekte, wel voor gepersonaliseerde benadering.
Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt – Haemin Sunim
De boeddhistische monnik Sunim geeft in ‘Dingen die je alleen ziet als je er de tijd voor neemt’ les over liefde tot spiritualiteit.
Statusangst – Alain de Botton
Alain de Botton – een van de grootste hedendaagse denkers – probeert in ‘Statusangst’ onze universele faalangst te begrijpen
Breinblessure
Laura leidt een ogenschijnlijk fijn leven met haar man en twee kinderen. Ze glijdt weg in een diepe depressie en raakt de grip op de werkelijkheid kwijt…
Werkboek Stemming in balans – Corine Strausz
Het werkboek Stemming In Balans van Corine Strausz biedt je de mogelijkheid om meer bewust te worden van jouw wisselende stemmingen.
De gelukkige piekeraar – Bart Verkuil
In ‘De gelukkige piekeraar’ legt onderzoeker en psycholoog Bart Verkuil uit waar piekergedachten vandaan komen en hoe we er ons voordeel mee kunnen doen.
Eerste Hulp Bij Overprikkelingen – Manon Lemkes
Eerste Hulp Bij Overprikkelingen: Ervaar jij onrust, stress, angsten en veel gedachten? Ga aan de slag met yin yoga oefeningen en meditaties.
Wegen naar seksuele waardigheid – Maya Schrier-Kerstan
In Wegen naar seksuele waardigheid helpt Maya Schrier-Kerstan je op je weg naar gezonde seksualiteit en intimiteit.
Uitbehandeld, maar niet opgegeven – Detlef Petry
Detlef Petry vertelt over zijn patiënten en zijn opvattingen in de psychiatrie, maar ook over zijn eigen leven.
Wat ik me herinner – Sinead O’Connor
Sinead O’Connor heeft PTSS, ze heeft haar trauma verwerkt in kunst en bereikte een groot publiek. Ze is vaker keren opgenomen geweest.
Het verlaten individu – Esther van Fenema
Esther van Fenema schrijft in Het verlaten individu over de leegte die we allemaal wel eens voelen. Over (zonder) God zijn.
UP – Myrthe van der Meer
Als Emma naar het laatste gesprek met haar psychiater gaat, gebeurt er iets wat ze niet helemaal had voorzien; Ze wordt wéér opgenomen.
A beautiful Dutch story – Sayno Nimbus (Ebook)
Roman met biografische elementen, betreffende een spannende relaas vanuit een ex-psychotisch persoon geschreven met mooie, eigen illustraties.
Morgen ben ik je bruid – Renata Veel
Morgen ben ik je bruid: Omdat Cato qua uiterlijk niet veel overeenkomsten vertoont met het gezin wordt aan haar afkomst getwijfeld.
Vandaag koop ik alle kleuren – Karin Anema
In ‘Vandaag koop ik alle kleuren’ levert Karin Anema, schrijfster van reisboeken, een bijzondere prestatie.
Het gewicht tussen je oren – Wouter Cornet
In Het gewicht tussen je oren biedt Wouter Cornet je een hele rits aan vernieuwende inzichten achter succesvol gewichtsverlies.
Verzen uit het boek van de ziel – Hafiz
Hafiz’ gedichten zijn vol licht, schaduw, lijnen en kleuren. Poëzie in Verzen uit het boek van de ziel, vertaald door Van der Zwan.
Uitzichtloos – Helena Dousis
Ik wilde vertellen waarom hij niet meer kon. 2 jaar lang gestreden met zijn wens er niet meer te willen zijn.
Mijn moeder kookt soep van tafelpoten – Aefke ten Hagen
Mijn moeder kookt soep van tafelpoten gaat over de elfjarige Fiep, die opgroeit met een moeder met een bipolaire stoornis.
Mijn lichaam, mijn trauma, mijn ik – Dr. Franz Ruppert
Dit boek laat zien wat de identiteitgeoriënteerde psychotraumatheorie en -therapie (IoPT) kan bijdragen aan algehele genezing van de mens.
Werkboek je partners psychose samen verwerken – Rachel Janssen, Stef Linsen
Partners en andere naasten van mensen met psychosegevoeligheid missen vaak begrip, steun en informatie. Dit werkboek kan hierbij helpen.
Mild tuinieren – Brenda Froyen
In Mild tuinieren vertelt Brenda Froyen wat een tuin en tuinieren voor haar maar misschien ook voor jou en de natuur kan betekenen.
Diagnostiek van traumagerelateerde dissociatie – Suzette Boon
Suzette Boon schrijft over op de diagnostiek van trauma en dissociatie, aan de hand van het door haarzelf ontwikkelde diagnostisch instrument.
Meer mens in de GGZ – Margreet Krottje
Margreet Krottje in Meer mens in de GGZ: De maatschappij is onderhevig aan de gedachte dat alles maakbaar is. We raken onze bezieling kwijt.








































































































