Toen medio maart bijna heel Europa op slot ging vanwege de corona, leverde dat op veel plekken bijzondere beelden op. Tal van historische binnensteden, die normaal worden overspoeld door een tsunami aan toeristen, waren plots vrijwel uitgestorven. Hopensjouwer schrijft over veerkracht en fantasie in coronatijd.
Veerkracht
In Venetië konden de weinige overgebleven inwoners weer een praatje maken met elkaar. De Amsterdamse Wallen, normaal één groot gekkenhuis, maakten op foto’s ineens een weldadig rustige indruk. En in Brugge kon je zelfs voor het eerst sinds tijden weer karpers zien in het glasheldere water. Kortom: de inwoners van deze steden hadden eindelijk hun stad weer even voor zichzelf. Voor hen is deze coronacrisis een ‘blessing in disguise’.
De afgelopen periode kwamen af en toe de muren op me af en benauwde het idee me dat ik binnen moest blijven
Fantasie
Maar zelfs als je aan huis gebonden bent, kun je altijd nog in je geest eropuit trekken en fantaseren over prachtige wereldreizen. Zelf put ik hoop uit mijn moeder, die soms smakelijk kan vertellen over de oorlog: hoe ze met het gezin in de huiskamer zat, waar ze elkaar boeiende verhalen vertelden over spannende reizen naar allerlei exotische landen. Het was uitgesloten dat ze daar echt heen konden, voegde ze eraan toe, maar zo hielden ze elkaar wel op de been. En voor nog geen cent reisde je de hele wereld rond: tel uit je winst!
En een paar weken aan huis gebonden zijn zoals nu is nog relatief licht als je het vergelijkt met mensen die jarenlang gevangen zaten in extreme omstandigheden zonder enig perspectief
De bekende psychiater Viktor Frankl beschreef in zijn boek ‘De zin van het bestaan’ hoe hij zich mentaal overeind hield toen hij in Auschwitz gevangen zat. Terwijl hij sommigen zag wegzakken in hun ellende, kwamen anderen juist in hun kracht en probeerden ze lotgenoten op te beuren. Volgens Frankl wisten alleen díe mensen te overleven, die bleven hopen op een nieuw bestaan als ze weer eenmaal uit het kamp waren.
Te overleven
Dat optimisme en die mentale veerkracht doet me denken aan de film ‘La vita è bella’. Daarin sleept een vader zijn zoontje door het harde bestaan in datzelfde Auschwitz heen door hem voor te houden dat het slechts een spel is en dat hij op het eind een tank wint als hij volhoudt. (En inderdaad rijdt op het eind een heuse tank het kamp binnen…). Als je onder zulke extreme omstandigheden het hoofd boven water weet te houden, moet een corona-lockdown zéker te overleven zijn.
Hoewel de maatregelen eindelijk weer wat versoepeld worden, zullen we er deze zomer zeker niet meer zo massaal op uit kunnen trekken als andere jaren
Maar ook dichtbij huis kun je een prima vakantie hebben. Wat dacht je van een Bed & Breakfast in Environs-la-Maison, een droomvlucht naar Rundhausen of een luxe rustoord in Opper-Balkonië? Of blader anders eens door die fantastische Dominicus-reisgids voor Spokanië van Rolandt Tweehuysen.
Dromen
Want met een rijke geest is alles mogelijk en kun je zelfs onbekommerd (en zonder mondkapjes!) een prachtige treinreis maken dwars door Europa. Hou daarbij dan wel deze gedenkwaardige regels van de dichter Jan van Nijlen voor ogen:
Bestijg de trein nooit zonder uw valies met dromen, dan vindt ge in elke stad behoorlijk onderkomen.
Hopensjouwer
Meer lezen? Hier vind je meer blogs van Hopensjouwer.
Ook onderstaande blogs zijn de moeite van het lezen waard:
- Weer de oude worden na een psychose
- Het wonder van lichaam en geest
- Misbruik en geheimhouding in familie
Draag bij aan PsychoseNet

Bibliotheek
De boeken van PsychoseNet
In onze digitale bibliotheek vind je een gevarieerde verzameling boeken voor jong en oud over zorg, herstel en GGZ.
Nooit Meer Niet Meer Slapen – Jelmer Jepsen, Alexander van Daele
Schrijver en voormalig slechtslaper Jelmer Jepsen en psychiater en somnoloog Alexander van Daele vertellen over slaap en slapeloosheid.
De eenzaamheid van de psychose – Margreet de Pater
In het boek De eenzaamheid van de psychose pleit Margreet de Pater voor samenwerking tussen patiënt, familie en hulpverleners bij psychose.
Met mijn ziel onder de arm – Riet Fiddelaers-Jaspers
Met mijn ziel onder de arm – Aan de hand van stappen in de verliescirkel neemt de auteur de lezer mee op verkenning door het rouwlandschap.
Herstel als antwoord op euthanasie – Ann Callebert
Niet elke persoon kiest voor de dood na een afgeronde euthanasieprocedure. Ann Callebert zocht uit hoe dat komt.
Herstel in de pocket voor GGZ zorgverleners – Remke van Staveren
Herstel in de pocket voor GGZ zorgverleners van Remke van Staveren. Helpt cliënt en naasten ontdekken wat werkt bij mentale ontregeling.
Asking for it – Louise O’Neill
Emma O’Donovan woont in een dorpje waar iedereen elkaar kent. Ze is bijzonder: mooi, populair. Tot die ene nacht waarin ze werd verkracht.
Lekker in je vel – Jantine van ’t Klooster
Via je huid ervaar je de wereld om je heen. In Lekker in je vel legt Jantine van ’t Klooster een link tussen je huid, stress en mindfulness.
De ornitholoog – Paul van Hooff
In De ‘Ornitholoog’ beschrijft Paul van Hooff zijn eigen leven. Een opstandingsverhaal dat uitnodigt om liefdevoller met elkaar om te gaan.
Hersteld! na vier hersenschuddingen – Jeanne Roeland
Dit boek is het verhaal van Jeanne die lang heeft geleden onder de gevolgen van haar hersenschuddingen – PostCommotioneel Syndroom (PCS).
Handboek psychose – Mark van der Gaag, Tonnie Staring
Handboek psychose geeft nieuwe inzichten in de aard van psychotische symptomen en spitst zich toe op de praktijk van behandelen.
Mama heeft een beer in haar hoofd – Nele Reynders
Over een moeder met psychische problemen die haar kind wil vertellen wat er aan de hand is. Invoelend geschreven door Nele Reynders.
Verzen uit het boek van de ziel – Hafiz
Hafiz’ gedichten zijn vol licht, schaduw, lijnen en kleuren. Poëzie in Verzen uit het boek van de ziel, vertaald door Van der Zwan.
Ik ben niet gek, ik ben Bipo! – Aaron Smits
Aaron geeft jullie een kijkje in het verhaal achter zijn diagnose van een Bipolaire stoornis type 1. Een boek van Aaron Smits.
Met de wereld in de rug – Thomas Melle
Thomas Melle is bipolair. Hij vertelt over zijn langzame herstel, geeft zo een buitengewoon inzicht in de belevingswereld van een patiënt.
De gekte voorbij – Han Haringe
In zijn vaak troebele leven – ook het springerige van baan naar baan – gaat het uiteindelijk van donkerheid naar lichtheid
De mythe van normaal – Gabor Maté
In De mythe van normaal laat Gabor Maté zien wat ‘normaal’ in een toxische maatschappij betekent voor trauma, ziekte en heling.
De hoeders van de aarde – Alberto Villoldo
Alberto Villoldo leert je ziekten te helen en emotionele problemen op te lossen met oude wijsheden van medicijnmannen en -vrouwen.
Humeurkanker – Vroon Bouter
In dit persoonlijke verhaal voert Vroon je volledig oprecht, open en doodeerlijk mee in haar sombere gedachten, maar biedt ze ook hoop.
Nobody’s normal – Roy Richard Grinker
De schrijver doet in Nobody’s normal onderzoek naar psychische kwetsbaarheid. Stigma is een proces dat cultureel verklaard kan worden.
Mrs Dalloway – Virginia Woolf
Het is een virtuoos gecomponeerde roman vol herinneringen en bespiegelingen over de waarde van het leven en de onomkeerbaarheid van onze keuzes.
Uit de schaduw van de waan – Karen van Dartel
“Het boek ‘Uit de schaduw van de waan’ telt bijna vijftig korte verhalen waarin Karen terugblikt op haar psychose en bipolaire stoornis”.
Wie is er nou eigenlijk gek? – Ewout Kattouw
In dit boek beschrijft Ewout Kattouw zijn lange weg in de psychiatrie en hoe hij hier uiteindelijk weer uit kwam.
Tot hier en niet verder – Rolf Sellin
Versterk je centrum en bescherm je grenzen met Tot hier en niet verder van Rolf Sellin. Met zelfkennistest en reflectievragen.
PAAZ – Myrthe van der Meer
Als Emma van de ene op de andere dag opgenomen wordt op de PAAZ, weet ze één ding zeker: hier is een fout gemaakt.
Wij waren, ik ben – Israel van Dorsten
Israel van Dorsten: “Op zondag 13 oktober 2019 maakte ik me definitief los van mijn vader, die mij vijfentwintig jaar lang in zijn macht had.
Schemervluchten – Helen Macdonald
Voel je je onrustig? In Schemervluchten vind je mooie natuuressays over heimwee naar het platteland, knokkende hazen en zonsverduisteringen.
Zintuig verzint – Leen Verhaert
Leen Verhaert ging in 2016/2018 door een verwarde episode. Ze gaat in het boek Zintuig verzint in gesprek met haar psychose.
Grote panda en kleine draak – James Norbury
Twee geliefde vrienden, Grote Panda en Kleine Draak, reizen samen door de seizoenen van het jaar. Prachtig boek van James Norbury!
Het Mongoolse paard, het meisje en de therapeut – Hesther Selbeck
Hesther Selbeck schreef Het Mongoolse paard het meisje en de therapeut. Ze is systeemtherapeut en ontwikkelde Contextuele Paardentherapie.
Niet jouw schuld! – Anton Horeweg
Het boek Niet jouw schuld! is voor jongeren van 12 tot 18 jaar, het gaat over verschrikkelijke gebeurtenissen waar we vaak niet over praten.
Als je toch honderd wordt, kun je net zo goed gelukkig zijn – Rhee Kun Hoo
Als je toch honderd wordt, kun je net zo goed gelukkig zijn is een boek over kracht van doodgewoon geluk door de psychiater Rhee Kun Hoo.
Onzichtbaar – Jolanda den Heijer
Het boek ‘Onzichtbaar’ van Jolanda den Heijer is gebaseerd op een waargebeurd verhaal over een jeugd van mishandeling en verwaarlozing.
How to do the work – Nicole LePera
Het baanbrekende boek How to do the work laat zien dat mentale, fysieke en spirituele gezondheid bij elkaar horen.
Op de sofa – Maurits de Bruijn
Dertien auteurs laten je meekijken door de kieren van hun behandelkamer. Therapie vanuit je leesstoel. Samengesteld door Maurits de Bruijn.
Het is niet met jou begonnen – Mark Wolynn
Met de transformatieve aanpak uit Het is niet bij jou begonnen is het mogelijk de cyclus van trauma te doorbreken.
De Onrustige Geest – Kay Redfield Jamison
In ‘De onrustige geest’ vertelt hoogleraar Kay Jamison hoe zij al sinds haar jeugd een gevecht tegen manisch-depressiviteit voert.
Aanraking is iets wonderlijks – Steve Haines, Sophie Standing
Het op wetenschap gebaseerde stripverhaal Aanraking is iets wonderlijks onthult de complexiteit van aanraking.
Ik ben blij dat mijn moeder dood is – Jennette McCurdy
Jennette McCurdy’s relaas over haar manipulatieve moeder en de weg naar weerbaarheid en onafhankelijkheid is hartverscheurende én hilarisch.
Kwetsbaar Sterk – Ann Dierick, Marijke Gets
In Kwetsbaar sterk vertellen 15 mensen hun herstelverhaal. Ze schrijven over hoe het voelt om te leven met een psychische kwetsbaarheid.
Grip bij psychose-gevoeligheid – Sanne van Eeghen
Dit boek is voor jongeren die net uit een psychose zijn, een beetje afstand hebben van wat er gebeurd is en weer zelf regie willen over hun leven.
Rupsje Heeftgenoeg – Michael Gerritsen
Na vier jaar schrijven, tekenen en verbeteren is het boek ‘Rupsje Heeftgenoeg’ af! Een boek over burn-out en/of depressie.
De kracht van het NU – Eckhart Tolle
De kracht van nu is een spirituele boek; Door je over te geven aan het Nu vinden we vreugde en zijn we in staat ons ware zelf te omarmen.
Dat zou jij nooit toelaten – Tessel ten Zweege
Tessel durft in Dat zou jij nooit toelaten de waarheid niet onder ogen te zien: Ze heeft een partner die haar psychisch en fysiek mishandelt.
Wat je van bloed weet – Philip Huff
Wat je van bloed weet is een roman over opgroeien in een gewelddadig gezin, over de wording van kind tot man, en over de liefde.
KUNST, de zin van het zinloze – Henk Jans
Auteur Henk Jans laat in dit boek zien hoe hij de zin van het leven opnieuw ontdekte nadat zijn bestaan na een psychose een dieptepunt had bereikt.
Verlamd van angst – Agnes Van Minnen
In het taboedoorbrekende boek Verlamd van angst wordt precies uitgelegd welke instinctieve overlevingsreacties (verlammen, vluchten, vechten of vermijden) in werking treden tijdens en na seksueel misbruik.
Verslaafd aan denken – Jan Geurtz
In Verslaafd aan denken ontleedt Jan Geurtz het verschijnsel denken, en toont hij aan dat het onze meest fundamentele verslaving is.
Dansen – Lonneke Tomas
In het boek Dansen beschrijft Lonneke Tomas 61 korte, openhartige blogs met een gezonde dosis humor en zelfspot hoe ze door het leven danst.
Opdringerige gedachten overwinnen – S. Winston en M. Seif
Deze gids helpt je af te rekenen met opdringerige gedachten en de bijkomende schaamte, eenzaamheid, schuld- en angstgevoelens.
Je bent al genoeg – Thijs Launspach
In dit boek laat psycholoog Thijs Launspach zien dat verbinding het tegengif is in een wereld van nooit-genoeg-zijn.
Verademing – Koen de Jong en Bram Bakker
In Verademing beschrijven Koen de Jong en Bram Bakker manieren om te ontspannen. Met oefeningen waar je meteen mee aan de slag kunt.
Petra Etcetera – leven met een bipolaire stoornis – Petra d’ Huy
Het boek Petra etcetera van Petra d’ Huy is een autobiografisch zelfhulpboek voor “ervaringsgenoten” over leven met een bipolaire stoornis.
Veilig bij mij – Mieke van Gils
In Veilig bij mij verhaalt Mieke van Gils in gedichten over het grote verdriet na de zelfgekozen dood van haar achttienjarige zoon Daan.
Samen intelligent bewegen – Fabio D’Agata
Het menselijk lichaam is slimmer dan je denkt. Fabio D’Agata legt dit uit in zijn eerste boek: Intelligent Bewegen.
In de ban van burn-out – Christiaan Vinkers
Christiaan Vinkers raakte in de ban van burn-out. Wat is een burn-out precies en hoe komen we er vanaf? Een ontdekkingsreis.
Taalkracht – Christien Brinkgreve
In ‘Taalkracht’ presenteert een rijk palet van schrijvers betekenisvolle taalverschuivingen. Met bijdragen van Paul Verhaeghe, Trudy Dehue en Jim van Os.
Leef meer, denk minder – Pia Callesen
Uit het boek Leef meer, denk minder: We analyseren eindeloos wat we hebben gezegd en gedaan. Maar het werkt niet.
Gebroken wilskracht – Jeffrey Wijnberg
Jeffrey Wijnberg weet als geen ander dat er meer bij komt kijken om als gezond mens uit de diepe depressieve put te klimmen.
Patiëntgericht communiceren in de GGZ – Remke van Staveren
Dit boek is een praktische gids voor alle GGZ-hulpverleners die patiëntgericht willen communiceren met hun cliënten of patiënten.
Vallen is als vliegen – Manon Uphoff
Vallen is als vliegen is een indringend boek over seksueel misbruik en herstel daarvan. Geschreven door bekroond schrijfster Manon Uphoff.
Het Pillenprobleem – Dick Bijl
Dick Bijl stelt kritische vragen rondom medicijngebruik. Werken ze voldoende of is het beter te minderen? Herziene uitgave.
De draad weer oppakken – Marcia van Marion
In De draad weer oppakken beschrijft Marcia haar route naar herstel. Marcia illustreert haar reis met inkijkjes in haar hoofd.
Krankzinnigen – Fré Dommisse
In een tijd dat vrouwen amper geacht werden zich te laten horen schreef Fré Dommisse over haar zware, jarenlange psychiatrische opnames.
De gezichten – Tove Ditlevsen
In De gezichten van auteur Tove Ditlevsen is Lise is schrijfster. Ze begint stemmen te horen en wordt achtervolgd door zwevende gezichten.
Gewoon Speciaal – Bart Heeling
Gewoon Speciaal, kijken vanuit kindperspectief is een boek met omdenkstrategieën en praktijkverhalen uit het speciaal onderwijs cluster 4.
Welkom in mijn wereld – Ingrid Lammerant
Welkom in mijn wereld verhaalt in woord en beeld over de rol van natuur en spiritualiteit bij psychosegevoeligheid.
Mijn Vriend Damocles – Lottie van Starkenburg
Lottie van Starkenburg schreef een krachtig boek over hoe je een goed en vervuld leven kunt leven ondanks een onzekere gezondheid.
Vanzelfsprekend – Suzanne Bader, Petra Balke
Het boek Vanzelfsprekend pleit voor een paradigmashift in de benadering van menselijk welzijn. Voor iedereen die graag een ander wil helpen.
Speltherapie met behulp van dieren – Rise Vanfleet
Het boek beschrijft hoe we dieren kunnen opnemen in sessies en wat de aard is van de relatie tussen het dier, de therapeut en de cliënt.
Ik ervaar – Marijn Willems
Marijn Willems leeft met bipolariteit. Hij schreef het gratis boek met de titel Ik Ervaar over zijn leven en ervaringen.
Psychose in kleur – Anja Lemmen
Hoe kun je iemand met een psychose helpen? Dit zijn enkele vragen die Anja Lemmen beantwoord in haar boek ‘Psychose in kleur’.
Een ongeluk in mijn hoofd – May-May Meijer
De onderkant, de kant van de psychiatrische patiënten – dat is waar Yasmin Vermeer staat is nu ze de diagnose schizofrenie gekregen heeft.
Na de val – Resi Lankester
Op zoek naar antwoorden op de zelfmoord van haar vader en duikt Resi in de verhuisdozen vol opnames, brieven en dagboeken van haar vader.
Hier ben ik – May-May Meijer
May-May Meijer beschrijft hoe ze lijdt onder haar depressie na haar eerste dwangopname. Het is het vervolg op het boek ‘Missie Wereldvrede’.
Jan – Ineke van Pelt
Op 3 november 2013 beëindigt de dan 39-jarige Jan bewust zijn leven. Een leven dat hem alles, maar ook niets te bieden heeft.
Red mij niet – Sanne van Arnhem
Red mij niet is een Praktisch handboek over hoe je iemand die het zwaar heeft tot steun kunt zijn zonder het probleem te willen oplossen.
Wie is hier nou verward? – André Aleman
Toegankelijk en met vaardige pen weerlegt Andre Aleman in zijn nieuwe boek tien misvattingen over onze bovenkamer.
Bastions van hoogmoed – v
In dit belangrijke boek schept Martha Nussbaum helderheid in het pijnlijke vraagstuk van seksueel misbruik en seksuele intimidatie.
Maybe I don’t belong here – David Harewood
De Britse acteur David Harewood vertelt in zijn autobiografie Maybe I don’t belong here hoe het is om zwart en psychosegevoelig te zijn.
Nu kan ik verder – Hans Schleiffert
Hans Scheiffert toont met Nu kan ik verder wat het betekent voor cliënten als professionals wél in gesprek durven gaan over kinderwens.
Het zijn geen slechte mensen – Kim Uittenbosch
Een boek over ouders die hun kinderen verwaarlozen en volwassenen die wegkijken. En wat dit ongeziene leed doet met een kind.
Een wolk om mij heen – Pascalle van Vliet
Een wolk om mij heen is een poëtisch, eerlijk én hoopgevend verhaal over een meisje dat probeert te gaan leven. Leven met een donderwolk.
Hoop verlenen – Peter Dierinck
Peter Dierinck pleit in zijn boek ‘Hoop verlenen’ voor een vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg en meer participatie en inclusie.
Help! Ik word opgenomen – Lester Half
De gedachten van Lester Half tijdens zijn zoektocht naar herstel tijdens opname in een psychiatrische instelling.
De mooiste tijd van je leven? – Toske Andreoli
In haar boek ‘De mooiste tijd van je leven?’ beschrijft filosoof Toske Andreoli een nieuw perspectief op studiestress.
Vertel ik het wel of vertel ik het niet? – Anita Hubner
Er rust nog steeds een stigma op psychose. Stigma kan grote gevolgen hebben voor hoe mensen over je denken, dat blijkt uit het verhaal van Anita Hubner.
Daar heb ik mijn leven lang op gewacht – Marian van Hattem
Op jonge leeftijd heeft Alida herinneringen aan vorige levens. Ze weet dat ze ervoor moet vechten zichzelf te mogen zijn.
De dikke dame zingt – Jacqueline Roy
De dikke dame zingt is een baanbrekende roman over de rol van kleur en klasse in de geestelijke gezondheidszorg.
Vraagbaak psychose en schizofrenie – Lieuwe de Haan
Dit boek biedt toegankelijke kennis over de verschijnselen, de oorzaken, de behandeling en het vóórkomen van psychose en schizofrenie.
Tussen waan en zin – Brenda Froyen
Brenda Froyen vertelt in Tussen waan en zin over de ontwrichting die een psychose kan veroorzaken. Vervolg op Kortsluiting in mijn hoofd.
Als de bloesem valt… – Liesbeth de Vos
Marleens moeder heeft gevangen gezeten in een concentratiekamp in Nederlands-Indië. Boek over tweede generatieproblematiek.
365 dagen Nederlander – Naeeda Aurangzeb
365 dagen Nederlander: Vrij alledaagse opmerkingen die Naeeda elke dag moeten horen gaat een mens niet in de koude kleren zitten.
HART voor HERSTEL – Remke van Staveren
Een betere, herstelondersteunende ggz, dat willen we allemaal. Maar hoe dan? Dit doe-boek HART voor HERSTEL van Remke van Staveren biedt inspirerende verhalen, voorbeelden uit de praktijk, ideeën en tips.
Psychose anders bekeken – Stijn Vanheule
Stijn Vanheule brengt in zijn boek ‘Psychose anders bekeken’ de finesses van Lacans denken over psychosen in kaart.
PA(A)Z op! – Roselien Brondy
PA(A)Z op! is een psychiatrische roman over pieken en dalen in het leven van de schrijver Roselien. Roselien heeft een psychosegevoeligheid.
Over de gekte van een vrouw – Astrid Roemer
Noenka wordt in ‘Over de gekte van een vrouw’ in een samenleving gezogen die vibreert van botsende levensovertuigingen, agressie en belangen.
Handboek suïcidaal gedrag bij jongeren – Jan Meerdinkveldboom e.a.
Het handboek suïcidaal gedrag bij jongeren is bedoeld voor opleiding van allen die met depressieve suïcidale jongeren te maken hebben.
Ik ben omdat wij zijn – Marijn Louis Willems / Omo Osa Meji
In Ik ben omdat wij zijn verhaalt Marijn Louis Willems / Omo Osa Meji op openhartige wijze over zijn weg en over zijn wording tot sjamaan.
Hersenorkaan – Ann de Craemer
Hersenorkaan is een ervaringsverhaal van Ann de Craemer over depressie. Met ook het humoristische herstelverhaal. Non-fictie.
Depressie, de dwangmatige denkziekte – François de Waal
In het rauwe ‘Depressie, de dwangmatige denkziekte’ maakt François de Waal de lezer deelgenoot van de wereld achter zijn depressie.








































































































