Toen medio maart bijna heel Europa op slot ging vanwege de corona, leverde dat op veel plekken bijzondere beelden op. Tal van historische binnensteden, die normaal worden overspoeld door een tsunami aan toeristen, waren plots vrijwel uitgestorven. Hopensjouwer schrijft over veerkracht en fantasie in coronatijd.
Veerkracht
In Venetië konden de weinige overgebleven inwoners weer een praatje maken met elkaar. De Amsterdamse Wallen, normaal één groot gekkenhuis, maakten op foto’s ineens een weldadig rustige indruk. En in Brugge kon je zelfs voor het eerst sinds tijden weer karpers zien in het glasheldere water. Kortom: de inwoners van deze steden hadden eindelijk hun stad weer even voor zichzelf. Voor hen is deze coronacrisis een ‘blessing in disguise’.
De afgelopen periode kwamen af en toe de muren op me af en benauwde het idee me dat ik binnen moest blijven
Fantasie
Maar zelfs als je aan huis gebonden bent, kun je altijd nog in je geest eropuit trekken en fantaseren over prachtige wereldreizen. Zelf put ik hoop uit mijn moeder, die soms smakelijk kan vertellen over de oorlog: hoe ze met het gezin in de huiskamer zat, waar ze elkaar boeiende verhalen vertelden over spannende reizen naar allerlei exotische landen. Het was uitgesloten dat ze daar echt heen konden, voegde ze eraan toe, maar zo hielden ze elkaar wel op de been. En voor nog geen cent reisde je de hele wereld rond: tel uit je winst!
En een paar weken aan huis gebonden zijn zoals nu is nog relatief licht als je het vergelijkt met mensen die jarenlang gevangen zaten in extreme omstandigheden zonder enig perspectief
De bekende psychiater Viktor Frankl beschreef in zijn boek ‘De zin van het bestaan’ hoe hij zich mentaal overeind hield toen hij in Auschwitz gevangen zat. Terwijl hij sommigen zag wegzakken in hun ellende, kwamen anderen juist in hun kracht en probeerden ze lotgenoten op te beuren. Volgens Frankl wisten alleen díe mensen te overleven, die bleven hopen op een nieuw bestaan als ze weer eenmaal uit het kamp waren.
Te overleven
Dat optimisme en die mentale veerkracht doet me denken aan de film ‘La vita è bella’. Daarin sleept een vader zijn zoontje door het harde bestaan in datzelfde Auschwitz heen door hem voor te houden dat het slechts een spel is en dat hij op het eind een tank wint als hij volhoudt. (En inderdaad rijdt op het eind een heuse tank het kamp binnen…). Als je onder zulke extreme omstandigheden het hoofd boven water weet te houden, moet een corona-lockdown zéker te overleven zijn.
Hoewel de maatregelen eindelijk weer wat versoepeld worden, zullen we er deze zomer zeker niet meer zo massaal op uit kunnen trekken als andere jaren
Maar ook dichtbij huis kun je een prima vakantie hebben. Wat dacht je van een Bed & Breakfast in Environs-la-Maison, een droomvlucht naar Rundhausen of een luxe rustoord in Opper-Balkonië? Of blader anders eens door die fantastische Dominicus-reisgids voor Spokanië van Rolandt Tweehuysen.
Dromen
Want met een rijke geest is alles mogelijk en kun je zelfs onbekommerd (en zonder mondkapjes!) een prachtige treinreis maken dwars door Europa. Hou daarbij dan wel deze gedenkwaardige regels van de dichter Jan van Nijlen voor ogen:
Bestijg de trein nooit zonder uw valies met dromen, dan vindt ge in elke stad behoorlijk onderkomen.
Hopensjouwer
Meer lezen? Hier vind je meer blogs van Hopensjouwer.
Ook onderstaande blogs zijn de moeite van het lezen waard:
- Weer de oude worden na een psychose
- Het wonder van lichaam en geest
- Misbruik en geheimhouding in familie
Draag bij aan PsychoseNet

Bibliotheek
De boeken van PsychoseNet
In onze digitale bibliotheek vind je een gevarieerde verzameling boeken voor jong en oud over zorg, herstel en GGZ.
Uitzichtloos – Helena Dousis
Ik wilde vertellen waarom hij niet meer kon. 2 jaar lang gestreden met zijn wens er niet meer te willen zijn.
Ik rouw van je – Claire van ’t Veen
Ik rouw van je is een liefdevol en praktisch boek van Claire van ’t Veen. Met oefeningen word je meegenomen op de reis van rouw en herdenken.
Handboek suïcidaal gedrag bij jongeren – Jan Meerdinkveldboom e.a.
Het handboek suïcidaal gedrag bij jongeren is bedoeld voor opleiding van allen die met depressieve suïcidale jongeren te maken hebben.
Diagnostiek van traumagerelateerde dissociatie – Suzette Boon
Suzette Boon schrijft over op de diagnostiek van trauma en dissociatie, aan de hand van het door haarzelf ontwikkelde diagnostisch instrument.
Help, mijn partner heeft een psychose! – Stef Linsen
Dit boek tekst bevat 130 vragen en antwoorden, in begrijpelijke taal, voor als je als partner met psychose te maken hebt (gehad).
Eigenlijk zegt u dat u dood wilt – Paul van Hoek
Om tot een effectieve preventie te komen is het noodzakelijk dat je de stappen doorloopt. Een boek voor hulpverleners.
Taboe [Tabu] – Linda de Waart, Ahmet Türkmen
Het boek Taboe vertelt het verhaal van Ahmet Turkmen, zijn ervaring met verslaving en waarom dit zo’n taboe is binnen de Turkse gemeenschap.
Herstel in de pocket voor cliënten en naasten – Remke van Staveren
FACT-Psychiater Remke van Staveren schrijft over het zoeken naar verbinding met jezelf, met de ander, en met de samenleving.
De biografie als medicijn – Susanne Kruys
Na crises in haar leven heeft Susanne haar hart gevolgd: werken met de innerlijke mens: “Ieder mens wil werkelijk gezien worden.” Dit boek beschrijft hoe.
Grip bij psychose-gevoeligheid – Sanne van Eeghen
Dit boek is voor jongeren die net uit een psychose zijn, een beetje afstand hebben van wat er gebeurd is en weer zelf regie willen over hun leven.
Het verstoorde leven – Etty Hillesum
Het dagboek van Etty toont de persoonlijke, innerlijke ontwikkeling te midden van de turbulentie van de Tweede Wereldoorlog.
Herstel als antwoord op euthanasie – Ann Callebert
Niet elke persoon kiest voor de dood na een afgeronde euthanasieprocedure. Ann Callebert zocht uit hoe dat komt.
Giftige positiviteit – Whitney Goodman
Whitney Goodman stelt dat positiviteit giftig kan zijn en slecht voor je (mentale) gezondheid, als je je negatieve gevoelens onderdrukt.
KOPP-zorgen in mijn rugzak – Elly Hellemons
Opgroeien als kind van ouder(s) met psychische of verslavingsproblemen. Hierbij heb je in je jeugd weinig ruimte om kind te zijn.
De tijger ontwaakt- Peter Levine
Vluchten, vechten of bevriezen, dat geldt volgens Peter Levine, auteur van De tijger ontwaakt, ook voor mensen in een traumatische situatie.
Eerste Hulp Bij Overprikkelingen – Manon Lemkes
Eerste Hulp Bij Overprikkelingen: Ervaar jij onrust, stress, angsten en veel gedachten? Ga aan de slag met yin yoga oefeningen en meditaties.
Handboek exposure – Arnold van Emmerik en Anja Greeven
Arnold van Emmerik en Anja Greeven faciliteren therapeuten in het beter begrijpen en uitvoeren van een exposure-interventie.
Petra Etcetera – leven met een bipolaire stoornis – Petra d’ Huy
Het boek Petra etcetera van Petra d’ Huy is een autobiografisch zelfhulpboek voor “ervaringsgenoten” over leven met een bipolaire stoornis.
Wegen naar seksuele waardigheid – Maya Schrier-Kerstan
In Wegen naar seksuele waardigheid helpt Maya Schrier-Kerstan je op je weg naar gezonde seksualiteit en intimiteit.
Koorddansers – Annemiek Dols, Moniek van Dijk, Carla Kogelman
Eén à twee procent van de Nederlanders is bipolair. In dit boek laten mensen met een bipolaire stoornis zichzelf zien, in woord en beeld.
Woelig gevoelig – Carla van Wensen
Werken met reflexen bij onbegrepen gedrag van kinderen, door Carla van Wensen. Voor iedereen die kinderen heeft of met hen werkt.
Met de wereld in de rug – Thomas Melle
Thomas Melle is bipolair. Hij vertelt over zijn langzame herstel, geeft zo een buitengewoon inzicht in de belevingswereld van een patiënt.
Werkboek Je partners depressie samen verwerken – Stef Linsen
Naasten van mensen met depressiegevoeligheid missen vaak begrip, steun en informatie. Het boek Je partners depressie samen verwerken helpt.
Rode komeet – Heather Clark
De biografie Rode komeet van Sylvia Plath door Heather Clark. Door de New York Times uitgeroepen tot het beste boek van het jaar 2021.
Pleidooi voor de ziel – Gemma van den Akker
In ‘Pleidooi voor de Ziel ‘ beschrijft Gemma de wereld van de Ziel, van afgescheidenheid en het gemis aan menswaardigheid.
Tekenpraat – Peter Vermeulen, Jason Meijer
Het boek Tekenpraat is ontworpen voor ouders en voor professionals die kinderen en jongeren begeleiden die vastlopen in hun functioneren.
Niet alleen op de wereld – Dorien Verloop
Dorien Verloop beschrijft in Niet alleen op de wereld openhartig de verhalen van jongeren die één of beide ouders verloren.
Ons lichaam, jullie slagveld – Christina Lamb
Lamb laat zien hoe verkrachting wordt ingezet als oorlogswapen om vrouwen bang te maken, te vernederen en te verminken.
Ben ik de volgende stap in de evolutie? – Cees Klap
Cees Klap schrijft in Ben ik de volgende stap in de evolutie? over een man die op leeftijd ontdekt dat hij het syndroom van Asperger heeft.
De gelukkige piekeraar – Bart Verkuil
In ‘De gelukkige piekeraar’ legt onderzoeker en psycholoog Bart Verkuil uit waar piekergedachten vandaan komen en hoe we er ons voordeel mee kunnen doen.
Humeurkanker – Vroon Bouter
In dit persoonlijke verhaal voert Vroon je volledig oprecht, open en doodeerlijk mee in haar sombere gedachten, maar biedt ze ook hoop.
Onzichtbare wonden – Kay Douglas
Met Onzichtbare wonden helpt ervaringsdeskundige Kay Douglas je stap voor stap op weg om je uit relatieverstrikkingen te bevrijden.
Toen ik klein was was ik niet bang – Gershwin Bonevacia
Een diepgravend onderzoek naar familiebanden, onverwerkte trauma’s, vergeten geschiedenis en kind-zijn. Een autobiografie.
Voor de zekerheid — Martin N. Seif, Sally M. Winston
Stel dat ik iets vergeten ben? Wat als er iets ergs gebeurt? Ik moet het zeker weten! Het boek: Voor de zekerheid kan je hierbij helpen.
Julia – Hanneke Joosten
Als Julia in een psychose belandt, wordt ze opgenomen in een psychiatrische inrichting. Tijdens haar verblijf glijdt Julia steeds verder weg.
Luna – Pieter Koolwijk
Pieter Koolwijk schreef een vervolg op het bekroonde boek ‘Gozert’. Ditmaal gaat het over Luna, een meisje dat ook stemmen hoort.
Traumasporen in lichaam, brein en geest – Bessel van der Kolk
Trauma verandert je leven radicaal. Bessel van der Kolk geeft je in het boek Traumasporen inzicht in de oorzaken en gevolgen van trauma.
Persoonlijke psychiatrie – Maarten Bak, Patrick Domen, Jim van Os
Innovatief leerboek persoonlijke psychiatrie: DSM-classificaties worden syndromen, persoonlijke beoordeling, herstel staat voorop.
Psychose! – John Jongejan
In de verhalenbundel Psychose! staan verhalen die John Jongejan in het verleden heeft geschreven, aangevuld met zijn eigen ervaringen.
Mijn vader is een vliegtuig – Antoinette Beumer
Eva gaat op zoek naar de angsten uit haar vroegste jeugd. Haar vader, die lange tijd in een GGZ instelling verbleef, speelt daar een rol in.
Het komt voor in de beste families – Griet Frère
In Het komt voor in de beste families helpt Griet Frère familieleden van mensen met een geestelijk gezondheidsprobleem aan antwoorden.
Dichter bij de Natuur – Agnes van den Berg
Psychologe Agnes van den Berg vertelt in Dichter bij de natuur over de positieve effecten van tijd doorbrengen in de natuur.
Liefde, lust en trauma – Franz Ruppert
Ruppert beschrijft zowel vanuit slachtoffer- als daderperspectief hoe seksueel trauma ontstaat en welke diepingrijpende gevolgen het heeft.
De klappen van het leven – Russ Harris
Veranderen wat veranderd kan worden, accepteren wat niet te veranderen is en goed zorgen voor jezelf. De benadering is heel praktisch.
Van weerzin naar weer zin – Carlie van Tongeren en Ingeborg Timmerman
Van weerzin naar weer zin is gericht op het traject ná traumaverwerking van een nare seksuele ervaring. Een boek over herstel.
Minder slikken – Remke van Staveren
Dit boek is gebaseerd op wat wetenschappelijk bekend is over afbouwen, en op een schat aan ervaringskennis.
Hoe zit het nu echt met antidepressiva – Christiaan Vinkers
Ruim een miljoen Nederlanders slikt antidepressiva. Staat onze psychische gezondheid inderdaad onder druk door de alsmaar toenemende stress?
Als ik luister – Glenn Helberg
Glenn Helberg in Als ik luister: “We leven in een tijdperk waarin we sterk moeten zijn. De mens is echter fundamenteel relationeel.
Alles Goed? – Marianne Lamers Rianne van der Molen
In het boek Alles Goed? van Marianne Lamers delen naasten hun verhaal en inzichten over depressie. Veertien koppels vertellen wat werkt.
Ik dacht dat ik gelukkig was – Karien Kruyswijk
Karien laat zien wat ze geleerd heeft over narcisme en onbewuste patronen. Er is altijd een uitweg is, ook al is de shit nog zo diep.
Mindfulness, in de maalstroom van je leven – Edel Maex
In het boek ‘Mindfulness – in de maalstroom van je leven’ van psychiater Edel Maex leer je hoe je steeds weer de rust en helderheid in jezelf kunt opzoeken.
Depressie is menselijk – Marc Calmeyn
Depressie is menselijk. Vanuit zijn ervaring als psychiater is het voor Marc Calmeyn duidelijk dat antropopsychiatrie de sleutel is.
Vleugels – José Hoekstra
Vleugels is een toegankelijk geschreven ervaringsverhaal waarin de auteur je meeneemt in haar ervaringen met psychose en spiritualiteit.
Naar omstandigheden nogal slecht – Inger Boxsem
Het leven van redacteur en schrijver Inger Boxsem wordt hardhandig onderuit geschoffeld door een burn-out en een langdurige depressie.
De paradox van schreeuwen in stilte – Wander de Bode
Ontdek de paradox van schreeuwen in stilte. De dichtbundel over de strijd van Wander tegen chronische pijn, depressie en suïcide.
’t is hier een gekkenhuis – Koos Neuvel, Caroline de Pater
Koos Neuvel en Caroline de Pater zijn twee jaar te gast geweest in een psychiatrische kliniek. Ze schreven het boek ’t is hier een gekkenhuis.
Waarom nou ik? – David Vonk
David Vonk heeft van jongs af aan te maken gehad met agressie, verslavingen en criminaliteit. Hij vroeg zich af: ‘Waarom nou ik?’
Emotioneel onafhankelijk – Lindsay C. Gibson
Lindsay Gibson toont in Emotioneel onafhankelijk hoe mensen die ongezien zijn opgegroeid zich kunnen wapenen tegen de buitenwereld.
De mooiste tijd van je leven? – Toske Andreoli
In haar boek ‘De mooiste tijd van je leven?’ beschrijft filosoof Toske Andreoli een nieuw perspectief op studiestress.
Een wolk om mij heen – Pascalle van Vliet
Een wolk om mij heen is een poëtisch, eerlijk én hoopgevend verhaal over een meisje dat probeert te gaan leven. Leven met een donderwolk.
Helpen is moeilijk – Bauke Koekkoek
Overal in de zorg gaat het mis. Meer professionals en meer geld zouden de oplossing zijn. Klopt dit beeld? Of zijn de verklaringen complexer?
Onthoud dit als je verdrietig bent – Maggy van Eijk
Maggy worstelt met het leven, maar heeft tegenwoordig een gereedschapskist die haar helpt het leven tegemoet te treden.
De Jachtvelden, Pioneer Skies – PerSphere
Een zware depressie bracht PerSphere aan het dichten over hoe het leven hem raakt. De Jachtvelden, Pioneer Skies is zijn vierde bundel.
De beschrijvende diagnose en DSM-classificatie – Ton van Heugten
Dit boek beschrijft een Aanpak van de Beschrijvende Diagnose (ABD) voor psychologen. De beschrijvende diagnose en DSM-classificatie.
Welkom in mijn wereld – Ingrid Lammerant
Welkom in mijn wereld verhaalt in woord en beeld over de rol van natuur en spiritualiteit bij psychosegevoeligheid.
In gesprek met psychose – deel 2 – Jules Tielens
Jules Tielens schreef dit vervolg op zijn boek ‘In gesprek met psychose’: wat is psychose en hoe herstel je.
Schizofrenie en bergen beklimmen – Saskia Bos
Saskia was elf jaar oud toen ze voor het eerst stemmen hoorde. Van de ene op de andere dag veranderde ze in een angstig meisje.
Beledigende Broccoli – Tim ‘S Jongers
De wereld van het beleid is gesloten voor ervaringen van kwetsbare mensen zegt Tim ‘S Jongers in Beledigende Broccoli.
Het zelfvertrouwenboek – Eileen Kennedy-Moore
Het zelfvertrouwenboek van geeft ouders strategieën om hun kind te helpen weerbaar te zijn en een positief zelfbeeld te ontwikkelen.
Leven met een bipolaire stoornis – Pascal Sienaert, Ann Dierick
Dit unieke boek combineert het perspectief van een ervaringsdeskundige met dat van een expert op een heel toegankelijke manier.
Nu ik je zie – Merlijn Kamerling
De zoektocht van Merlijn Kamerling naar zijn vader, geliefd acteur en idool Antonie Kamerling, die toen Merlijn 11 was koos voor dood.
Krankzinnigen – Fré Dommisse
In een tijd dat vrouwen amper geacht werden zich te laten horen schreef Fré Dommisse over haar zware, jarenlange psychiatrische opnames.
De zwarte hond – Tijn Sillevis
De zwarte hond in dit verhaal van Tijn Sillevis is de metafoor voor depressie. Thijs, de zoon van Noor en Tom aan depressie.
Atlas van ons brein – Lara Wierenga en Dirma Janse
In de Atlas van ons brein verzamelt Lara Wierenga recente inzichten in de werking van onze hersenen. Dirma Janse brengt ze visueel tot leven.
Een dag uit het leven van Tinkerbel – Imke Gilsing
Tijdens een retraite kreeg Imke Gilsing een psychose. In een maandenlange gedwongen opname dacht ze dat ze Tinkerbel was.
Trauma en identiteit – Vivian Broughton
In het boek Trauma en identiteit gaat Vivian Broughton diepgaand in op de onderwerpen trauma, traumaoverleving en identiteit.
Jan – Ineke van Pelt
Op 3 november 2013 beëindigt de dan 39-jarige Jan bewust zijn leven. Een leven dat hem alles, maar ook niets te bieden heeft.
Onzichtbaar – Jolanda den Heijer
Het boek ‘Onzichtbaar’ van Jolanda den Heijer is gebaseerd op een waargebeurd verhaal over een jeugd van mishandeling en verwaarlozing.
Nobody’s normal – Roy Richard Grinker
De schrijver doet in Nobody’s normal onderzoek naar psychische kwetsbaarheid. Stigma is een proces dat cultureel verklaard kan worden.
Overpeinzingen – Marcus Aurelius
In Overpeinzingen adviseert de Romeinse keizer Marcus Aurelius je om los te laten en te focussen op je eigen wil en perspectief.
Depressie, de dwangmatige denkziekte – François de Waal
In het rauwe ‘Depressie, de dwangmatige denkziekte’ maakt François de Waal de lezer deelgenoot van de wereld achter zijn depressie.
Zelfverwoestingsboek – Marian Donner
Een oproep om de teugels te laten vieren, een pleidooi voor vergevingsgezindheid, voor falen, ongezond en lelijk zijn en af te wijken van de norm.
De levende erfenis van trauma transformeren – Janina Fisher
Getraumatiseerde mensen hebben handvatten nodig om te kunnen werken aan de symptomen die hun dagelijkse bezigheden bemoeilijken.
Kunst van manie en depressie – Mirjam Peters
Kunst van manie en depressie is een beeldverslag van crises en herstel. Mirjam Peters maakte schilderijen tijdens bipolaire periodes.
Toeval bestaat niet, alles gebeurt met een reden – Sacha Schreurs
“In dit boek staat mijn waargebeurde verhaal over de psychose die ik kreeg na de bevalling, met hele moeilijke momenten en ook mooie momenten.”
Gemmetje Victoria – Yvonne Keuls
Yvonne Keuls schreef een boek over iemand die zij leerde kennen in de opvang waar zij vrijwilligerswerk deed.
Lekker in je vel – Jantine van ’t Klooster
Via je huid ervaar je de wereld om je heen. In Lekker in je vel legt Jantine van ’t Klooster een link tussen je huid, stress en mindfulness.
Het leven kent geen weg terug – Wilfried Nelles
Het leven kent geen weg terug. Dit toont Wilfried Nelles met zijn denkkader van 7 levens- en bewustzijnsstadia: het levensintegratieproces.
Hoogbegaafde hulpzoekers – Noks Nauta
Er is weinig kennis van en ervaring met hoogbegaafdheid in de GGZ. Dit boek biedt de hoogbegaafde hulpzoeker herkenning en hulp.
Instant Mood Fix – Olivia Remes
Of je nu de controle dreigt te verliezen of vastgelopen bent, deze tips en trucs zullen de druk verlichten.
Borderline times – Dirk de Wachter
De wereld door de bril van psychiater Dirk De Wachter. We leven in borderlinetijden. In de psychiatrie is borderline vandaag met voorsprong de vaakst gestelde diagnose.
Gek van mezelf – Alwin Ritstier
Gek van mezelf geeft een unieke kijk in het hoofd van iemand die continu bang is om dood te gaan. Met humor en zelfspot geschreven.
Het anti-aanbakbrein – Sanne van Arnhem
Over de herkomst van zorgelijke gedachten, de manieren om je ertegen te wapenen en een praktisch stappenplan om ervanaf te komen.
Werkboek je partners psychose samen verwerken – Rachel Janssen, Stef Linsen
Partners en andere naasten van mensen met psychosegevoeligheid missen vaak begrip, steun en informatie. Dit werkboek kan hierbij helpen.
De glazen stolp – Sylvia Plath
De glazen stolp van Sylvia Plath is het pijnlijke verslag van een ambitieuze jonge vrouw die niet serieus genomen wordt door de maatschappij.
De DSM-5 voorbij! – Jim van Os
In ‘De DSM-5 voorbij!’ bepleit psychiater en hoogleraar psychiatrie Jim van Os persoonlijke diagnostiek in een nieuwe ggz.
Winnen of leren – Noa Pothoven
Noa Pothoven over Winnen of leren: “Op jonge leeftijd overleven met PTSS, depressiviteit, anorexia en zelfbeschadiging”.
Wat als je iemand verloren bent? – Lies Scaut
Rouwspecialist Lies Scaut brengt doe-boek Wat als je iemand verloren bent? uit voor kinderen die iemand verloren zijn.
Een brandende aap – Age Niels Holstein
Age Niels Holstein was medeoprichter van de Ivonne van de Ven Stichting en 113 zelfmoordpreventie. Zijn verhaal ‘Een brandende aap’ is een literaire verkenning van de gevolgen van een mentale ontsporing.
Een trauma is zo geboren – Diana de Koning
Het boek Een trauma is zo geboren vertelt hoe stress tijdens de bevalling te verminderen is en wat te doen bij trauma (PTSS).








![Taboe [Tabu] – Linda de Waart, Ahmet Türkmen](https://www.psychosenet.nl/assets/2018/12/taboe.jpg)































































































