Toen medio maart bijna heel Europa op slot ging vanwege de corona, leverde dat op veel plekken bijzondere beelden op. Tal van historische binnensteden, die normaal worden overspoeld door een tsunami aan toeristen, waren plots vrijwel uitgestorven. Hopensjouwer schrijft over veerkracht en fantasie in coronatijd.
Veerkracht
In Venetië konden de weinige overgebleven inwoners weer een praatje maken met elkaar. De Amsterdamse Wallen, normaal één groot gekkenhuis, maakten op foto’s ineens een weldadig rustige indruk. En in Brugge kon je zelfs voor het eerst sinds tijden weer karpers zien in het glasheldere water. Kortom: de inwoners van deze steden hadden eindelijk hun stad weer even voor zichzelf. Voor hen is deze coronacrisis een ‘blessing in disguise’.
De afgelopen periode kwamen af en toe de muren op me af en benauwde het idee me dat ik binnen moest blijven
Fantasie
Maar zelfs als je aan huis gebonden bent, kun je altijd nog in je geest eropuit trekken en fantaseren over prachtige wereldreizen. Zelf put ik hoop uit mijn moeder, die soms smakelijk kan vertellen over de oorlog: hoe ze met het gezin in de huiskamer zat, waar ze elkaar boeiende verhalen vertelden over spannende reizen naar allerlei exotische landen. Het was uitgesloten dat ze daar echt heen konden, voegde ze eraan toe, maar zo hielden ze elkaar wel op de been. En voor nog geen cent reisde je de hele wereld rond: tel uit je winst!
En een paar weken aan huis gebonden zijn zoals nu is nog relatief licht als je het vergelijkt met mensen die jarenlang gevangen zaten in extreme omstandigheden zonder enig perspectief
De bekende psychiater Viktor Frankl beschreef in zijn boek ‘De zin van het bestaan’ hoe hij zich mentaal overeind hield toen hij in Auschwitz gevangen zat. Terwijl hij sommigen zag wegzakken in hun ellende, kwamen anderen juist in hun kracht en probeerden ze lotgenoten op te beuren. Volgens Frankl wisten alleen díe mensen te overleven, die bleven hopen op een nieuw bestaan als ze weer eenmaal uit het kamp waren.
Te overleven
Dat optimisme en die mentale veerkracht doet me denken aan de film ‘La vita è bella’. Daarin sleept een vader zijn zoontje door het harde bestaan in datzelfde Auschwitz heen door hem voor te houden dat het slechts een spel is en dat hij op het eind een tank wint als hij volhoudt. (En inderdaad rijdt op het eind een heuse tank het kamp binnen…). Als je onder zulke extreme omstandigheden het hoofd boven water weet te houden, moet een corona-lockdown zéker te overleven zijn.
Hoewel de maatregelen eindelijk weer wat versoepeld worden, zullen we er deze zomer zeker niet meer zo massaal op uit kunnen trekken als andere jaren
Maar ook dichtbij huis kun je een prima vakantie hebben. Wat dacht je van een Bed & Breakfast in Environs-la-Maison, een droomvlucht naar Rundhausen of een luxe rustoord in Opper-Balkonië? Of blader anders eens door die fantastische Dominicus-reisgids voor Spokanië van Rolandt Tweehuysen.
Dromen
Want met een rijke geest is alles mogelijk en kun je zelfs onbekommerd (en zonder mondkapjes!) een prachtige treinreis maken dwars door Europa. Hou daarbij dan wel deze gedenkwaardige regels van de dichter Jan van Nijlen voor ogen:
Bestijg de trein nooit zonder uw valies met dromen, dan vindt ge in elke stad behoorlijk onderkomen.
Hopensjouwer
Meer lezen? Hier vind je meer blogs van Hopensjouwer.
Ook onderstaande blogs zijn de moeite van het lezen waard:
- Weer de oude worden na een psychose
- Het wonder van lichaam en geest
- Misbruik en geheimhouding in familie
Draag bij aan PsychoseNet

Bibliotheek
De boeken van PsychoseNet
In onze digitale bibliotheek vind je een gevarieerde verzameling boeken voor jong en oud over zorg, herstel en GGZ.
De Jachtvelden, Pioneer Skies – PerSphere
Een zware depressie bracht PerSphere aan het dichten over hoe het leven hem raakt. De Jachtvelden, Pioneer Skies is zijn vierde bundel.
Verhalen uit het gekkenhuis – Maarten Biesheuvel
Een collectie van verhalen van Maarten Biesheuvel over zijn manisch-depressiviteit en verblijf in psychiatrische inrichtingen.
PAAZ – Myrthe van der Meer
Als Emma van de ene op de andere dag opgenomen wordt op de PAAZ, weet ze één ding zeker: hier is een fout gemaakt.
Ik was het duivelskind – Angel van der Vecht
Dit boek is het langverwachte en niet minder heftige vervolg op Het Duivelskind. Over foute ouders en falende jeugdzorg.
Wie is hier nou verward? – André Aleman
Toegankelijk en met vaardige pen weerlegt Andre Aleman in zijn nieuwe boek tien misvattingen over onze bovenkamer.
Petra Etcetera – leven met een bipolaire stoornis – Petra d’ Huy
Het boek Petra etcetera van Petra d’ Huy is een autobiografisch zelfhulpboek voor “ervaringsgenoten” over leven met een bipolaire stoornis.
Minder slikken – Remke van Staveren
Dit boek is gebaseerd op wat wetenschappelijk bekend is over afbouwen, en op een schat aan ervaringskennis.
Gek van mezelf – Alwin Ritstier
Gek van mezelf geeft een unieke kijk in het hoofd van iemand die continu bang is om dood te gaan. Met humor en zelfspot geschreven.
Zeven minuten na middernacht – Patrick Ness
Het monster verscheen net na middernacht. En hij wil het meest gevaarlijke van alles van Conor, hij wil de waarheid. Een boek over rouw.
De jongen, de mol, de vos en het paard – Charlie Mackesy
‘Wat wil jij worden als je groot bent?’ vroeg de mol. ‘Lief,’ zei de jongen. Dit boek van Mackesy is een moderne fabel voor jong en oud.
Vanzelfsprekend – Suzanne Bader, Petra Balke
Het boek Vanzelfsprekend pleit voor een paradigmashift in de benadering van menselijk welzijn. Voor iedereen die graag een ander wil helpen.
Ik was een druppel – Leen Baeyens
Ik was een druppel is het resultaat van ploeteren en wroeten in rauwe emoties na zelfdoding van een dierbare, omgezet in poëzie.
Leefstijlpsychiatrie – Cahn, Deenik en Vermeulen
Het verbeteren van leefstijlfactoren bij mensen met psychische klachten kan het herstel bespoedigen en verergering van klachten voorkomen.
Je gaat toch geen gekke dingen doen? – Aefke ten Hagen
Het boek Je gaat toch geen gekke dingen doen?! gaat over Francis. Haar hele bestaan kan soms flink ontsporen door haar bipolariteit.
Middernachtbibliotheek – Matt Haig
Als je alles waar je spijt van hebt ongedaan kunt maken, zou je dat dan ook doen? Middernachtbibliotheek, een boek van Matt Haig.
Piekeren over zelfdoding – Kerkhof, Van Spijker
Het boek ‘Piekeren over zelfdoding’ biedt een stapsgewijze methode om minder last te hebben van gedachten over zelfdoding.
Hoop verlenen – Peter Dierinck
Peter Dierinck pleit in zijn boek ‘Hoop verlenen’ voor een vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg en meer participatie en inclusie.
Als je toch honderd wordt, kun je net zo goed gelukkig zijn – Rhee Kun Hoo
Als je toch honderd wordt, kun je net zo goed gelukkig zijn is een boek over kracht van doodgewoon geluk door de psychiater Rhee Kun Hoo.
Intimiteit – Paul Verhaeghe
In ‘Intimiteit’ onderzoekt Paul Verhaeghe actuele kwesties en vragen rondom intimiteit en de intieme relatie met ons eigen lichaam.
De levende erfenis van trauma transformeren – Janina Fisher
Getraumatiseerde mensen hebben handvatten nodig om te kunnen werken aan de symptomen die hun dagelijkse bezigheden bemoeilijken.
HART voor HERSTEL – Remke van Staveren
Een betere, herstelondersteunende ggz, dat willen we allemaal. Maar hoe dan? Dit doe-boek HART voor HERSTEL van Remke van Staveren biedt inspirerende verhalen, voorbeelden uit de praktijk, ideeën en tips.
Winnen of leren – Noa Pothoven
Noa Pothoven over Winnen of leren: “Op jonge leeftijd overleven met PTSS, depressiviteit, anorexia en zelfbeschadiging”.
Morgen stap ik eruit – Blomster
In Morgen stap ik eruit, van auteur Blomster, is de vraag of Linde bij de zelfdoding van haar geliefde wil zijn.
Is daar iemand – Micha Hamel
Is daar iemand van Micha Hamel verhalen honderd-en-een gedichten samen over zijn opname in een kliniek na een psychiatrische crisis.
365 dagen Nederlander – Naeeda Aurangzeb
365 dagen Nederlander: Vrij alledaagse opmerkingen die Naeeda elke dag moeten horen gaat een mens niet in de koude kleren zitten.
Bemoeizorg – Jules Tielens
Eenvoudige tips voor moeilijke zorg voor iedereen die werkt met mensen met een chronische psychiatrische stoornis.
De gelukkige piekeraar – Bart Verkuil
In ‘De gelukkige piekeraar’ legt onderzoeker en psycholoog Bart Verkuil uit waar piekergedachten vandaan komen en hoe we er ons voordeel mee kunnen doen.
Wat is je overkomen? – Oprah Winfrey en Bruce D. Perry
Oprah Winfrey en Bruce Perry proberen inzicht te krijgen in mensen. In plaats van ‘wat is er mis met je?’ vragen ze: ‘wat is je overkomen?
Vleugels – José Hoekstra
Vleugels is een toegankelijk geschreven ervaringsverhaal waarin de auteur je meeneemt in haar ervaringen met psychose en spiritualiteit.
Het jaar waarin ik spiritueel probeerde te leven – Anne Bokma
Anne Bokma neemt in ‘Het jaar waarin ik spiritueel probeerde te leven’ een jaar lang iedere maand een spirituele richting onder de loep.
Werkboek je partners psychose samen verwerken – Rachel Janssen, Stef Linsen
Partners en andere naasten van mensen met psychosegevoeligheid missen vaak begrip, steun en informatie. Dit werkboek kan hierbij helpen.
Verbinding verbroken – Johann Hari
Johann Hari lijdt al sinds zijn puberteit aan depressies. Verbinding verbroken gaat o.a. in op de vraag wat ons echt ziek maakt.
Je weg in de wereld – Julia Cameron
Hef je creatieve blokkades op en laat je inspireren door Je weg in de wereld van bestsellerauteur Julia Cameron. Vervolg op The Artist’s Way.
In de schaduw van PTSS – diverse auteurs, M. Hermes
In de schaduw van PTSS is het eerste boek dat PTSS belicht vanuit het perspectief van de ervaringsdeskundigen zelf.
Zeg me waarom? – Marjan Spelbrink en Emilio Veendorp
Marjan Spelbrink en Emilio Veendorp verbinden woord en beeld over zelfdoding in Zeg me waarom? Veertien verhalen van kwetsbare mensen.
De polyvagaaltheorie in therapie, Basisboek – Deb Dana
Door de polyvagaaltheorie hebben we inzicht gekregen waarom mensen na trauma zo moeilijk terugkeren naar een toestand van rust en vertrouwen.
Ik rouw van je – Claire van ’t Veen
Ik rouw van je is een liefdevol en praktisch boek van Claire van ’t Veen. Met oefeningen word je meegenomen op de reis van rouw en herdenken.
Had ik dit maar eerder geweten over ACT & hoogbegaafdheid – Larinda Bok-van der Voet
Het boek Had ik dit maar eerder geweten over ACT en hoogbegaafdheid is geboren in de praktijk waardoor het raakt én helpt.
Depressie, de dwangmatige denkziekte – François de Waal
In het rauwe ‘Depressie, de dwangmatige denkziekte’ maakt François de Waal de lezer deelgenoot van de wereld achter zijn depressie.
De DSM-5 voorbij! – Jim van Os
In ‘De DSM-5 voorbij!’ bepleit psychiater en hoogleraar psychiatrie Jim van Os persoonlijke diagnostiek in een nieuwe ggz.
Sensorimotor Psychotherapy – Pat Ogden en Janina Fisher
De taal van het lichaam onthult de erfenis van trauma en van vroegkinderlijke of vergeten dynamieken met gehechtheidspersonen.
Speltherapie met behulp van dieren – Rise Vanfleet
Het boek beschrijft hoe we dieren kunnen opnemen in sessies en wat de aard is van de relatie tussen het dier, de therapeut en de cliënt.
Veilig in je lijf – Deirdre Fay
Breng het traumatisch verleden tot rust in lichaam, hoofd en hart. De eigen ervaring van Deirdre Fay is de basis voor haar benadering.
Een dag uit het leven van Tinkerbel – Imke Gilsing
Tijdens een retraite kreeg Imke Gilsing een psychose. In een maandenlange gedwongen opname dacht ze dat ze Tinkerbel was.
Herstel in de pocket voor cliënten en naasten – Remke van Staveren
FACT-Psychiater Remke van Staveren schrijft over het zoeken naar verbinding met jezelf, met de ander, en met de samenleving.
De stem van je lichaam – Peter Levine
In De stem van je lichaam gaat Peter Levine dieper in op de effecten van een trauma op het menselijk lichaam, het brein en de psyche.
Niet jouw schuld! – Anton Horeweg
Het boek Niet jouw schuld! is voor jongeren van 12 tot 18 jaar, het gaat over verschrikkelijke gebeurtenissen waar we vaak niet over praten.
How to fail – Elizabeth Day
How to fail is gebaseerd op het simpele principe dat het ons sterker maakt als we begrijpen waarom we falen.
Uitgedokterd – Brenda Froyen
Vanuit haar eigen ervaringen en die van lotgenoten maakt Brenda Froyen in dit boek haar eigen plan op voor een humanere psychiatrie.
Dagleven – Anja Vlasblom
In deze enerverende autobiografie vertelt Anja Vlasblom op een aangrijpende maar toch luchtige manier over de gevolgen van haar opvoeding.
Ik moest braaf zijn – Laura De Houwer
In Ik moest braaf zijn vertelt Laura De Houwer haar verhaal van isoleren en fixeren, van suïcides, van overplaatsing na overplaatsing.
Mijn Vriend Damocles – Lottie van Starkenburg
Lottie van Starkenburg schreef een krachtig boek over hoe je een goed en vervuld leven kunt leven ondanks een onzekere gezondheid.
Iedereen autistisch – Gijs Lauret
Iedereen autistisch beschrijft op analytische, humoristische wijze de zoektocht van een psycholoog die de diagnose ASS krijgt.
Niets is wat het lijkt, depressie in de spotlight – Fred van Leer, Conny Schalke
In Niets is wat het lijkt – depressie in de spotlight staat het rauwe verhaal van presentator Fred van Leer over zijn leven centraal.
Handboek exposure – Arnold van Emmerik en Anja Greeven
Arnold van Emmerik en Anja Greeven faciliteren therapeuten in het beter begrijpen en uitvoeren van een exposure-interventie.
Thich Nhat Hanh – Het hart van Boeddha’s leer
In dit boek maakt de boeddhist Thich Nhat Hanh ons deelgenoot van de basis van het boeddhisme en de pijlers van verlichting.
De kracht van je intuïtie – Gerd Gigerenzer
In De kracht van je intuïtie leert hoogleraar Gerd Gigerenzer je hoe je betere besluiten kunt nemen als je op je intuïtie vertrouwt.
Onthoud dit als je verdrietig bent – Maggy van Eijk
Maggy worstelt met het leven, maar heeft tegenwoordig een gereedschapskist die haar helpt het leven tegemoet te treden.
Uitzichtloos – Helena Dousis
Ik wilde vertellen waarom hij niet meer kon. 2 jaar lang gestreden met zijn wens er niet meer te willen zijn.
Wij waren, ik ben – Israel van Dorsten
Israel van Dorsten: “Op zondag 13 oktober 2019 maakte ik me definitief los van mijn vader, die mij vijfentwintig jaar lang in zijn macht had.
Grote panda en kleine draak – James Norbury
Twee geliefde vrienden, Grote Panda en Kleine Draak, reizen samen door de seizoenen van het jaar. Prachtig boek van James Norbury!
In het ergste geval komt alles goed – Jesse Laport
Jesse Laport zet in In het ergste geval komt alles goed rijke inzichten om in bemoedigende quotes, rijm aforismen en epigrammen.
De gekte voorbij – Han Haringe
In zijn vaak troebele leven – ook het springerige van baan naar baan – gaat het uiteindelijk van donkerheid naar lichtheid
Zolang er mensen zijn zijn er stemmen – Paul Custers
Het boek gaat over mensen die stemmen horen; over mensen die anders waarnemen; over mensen die helpen, behandelen en onderzoeken.
A Therapeutic Journey – Alain de Botton
A Therapeutic Journey is de essentiële gids voor geestelijke gezondheid van de bestsellerauteur Alain de Botton van De School van het Leven.
Jan Foudraine – Alex Rutten
Alex Rutten schildert van Jan Foudraine een levendig portret van Foudraine als denker, doener en voorvechter van de psychotherapie.
Hoe zit het nu echt met antidepressiva – Christiaan Vinkers
Ruim een miljoen Nederlanders slikt antidepressiva. Staat onze psychische gezondheid inderdaad onder druk door de alsmaar toenemende stress?
De Emotie Encyclopedie – Vera Helleman
De emotie encyclopedie bevat 350 emoties met hun betekenissen tezamen met handreikingen om deze informatie constructief te gebruiken.
De Oestercompagnie – Yvonne Floor
Yvonne Floor sprak met patiënten, psychiaters en HR-professionals over hun houding ten opzichte van bipolaire mensen.
De Relatie – Audry van Vulpen, Pieter Verdoorn
Een persoonlijke relatie is een belangrijke voorwaarde voor goede zorg. Maar hoe bepalend zijn empathie, vertrouwen en nabijheid?
Handboek Contextuele Hulpverlening – Paul Heyndrickx
Dit handboek biedt een heldere beschrijving van contextueel denken en werken. Relatie is het kernbegrip. Niets staat op zich.
Vertel ik het wel of vertel ik het niet? – Anita Hubner
Er rust nog steeds een stigma op psychose. Stigma kan grote gevolgen hebben voor hoe mensen over je denken, dat blijkt uit het verhaal van Anita Hubner.
Humeurkanker – Vroon Bouter
In dit persoonlijke verhaal voert Vroon je volledig oprecht, open en doodeerlijk mee in haar sombere gedachten, maar biedt ze ook hoop.
De leefstijlgids tegen somberheid – Bjarne Timonen
In De leefstijlgids tegen somberheid toont Bjarne Timonen aan hoe je met leefstijlveranderingen je gemoedstoestand kan veranderen.
Met mijn ziel onder de arm – Riet Fiddelaers-Jaspers
Met mijn ziel onder de arm – Aan de hand van stappen in de verliescirkel neemt de auteur de lezer mee op verkenning door het rouwlandschap.
Als leven niet vanzelf gaat – Geertje Jeuken
Vanaf haar dertiende jaar loopt Geertje in de psychiatrie. Van pleeggezin naar psychiatrische inrichting, en de diagnose bipolaire stoornis type 1.
Blij dat ik besta – bundel van uitgeverij Tobi Vroegh
De insteek van deze verzamelbundel is POSITIVITEIT vanuit psychische kwetsbaarheid. Een uitgave van uitgeverij Tobi Vroegh.
Kortsluiting in mijn hoofd – Brenda Froyen
‘Kortsluiting in mijn hoofd’ geeft een aangrijpend en verhelderend beeld van wat er in iemand omgaat tijdens een psychose.
Waarom nou ik? – David Vonk
David Vonk heeft van jongs af aan te maken gehad met agressie, verslavingen en criminaliteit. Hij vroeg zich af: ‘Waarom nou ik?’
Mild tuinieren – Brenda Froyen
In Mild tuinieren vertelt Brenda Froyen wat een tuin en tuinieren voor haar maar misschien ook voor jou en de natuur kan betekenen.
Lasse Kangoeroe heeft een soldaat in zijn hoofd – Nele Reynders
Het is een invoelend verhaal over een kleine jongen die zich ergens op het autismespectrum bevindt. Nele Reynders.
Het komt voor in de beste families – Griet Frère
In Het komt voor in de beste families helpt Griet Frère familieleden van mensen met een geestelijk gezondheidsprobleem aan antwoorden.
Hanesteen – Michael Elias
Chiel Hanesteen als beginnend dertiger met een paar psychoses achter de rug in een inrichting. Zijn liefdesleven kende meer downs dan ups. Hoe nu verder?
Al te gek – Geerdt Magiels
Als het boek ‘Al te gek’ één ding duidelijk wil maken, is het dat gekte in een klein hoekje schuilt en dat we er allemaal van kunnen leren.
Een steekje los – Iris ter Haar
Uit een steekje los: Iris lijkt alles goed af te gaan, ongemerkt wordt haar wereld steeds kleiner tot ze haar huis niet meer uit durft.
De dikke dame zingt – Jacqueline Roy
De dikke dame zingt is een baanbrekende roman over de rol van kleur en klasse in de geestelijke gezondheidszorg.
Na de val – Resi Lankester
Op zoek naar antwoorden op de zelfmoord van haar vader en duikt Resi in de verhuisdozen vol opnames, brieven en dagboeken van haar vader.
Innerlijke zelfvervreemding overwinnen na trauma – Janina Fischer
Er worden technieken en handvatten aangereikt om een gevoel van veiligheid te ontwikkelen en een verbinding tot stand te brengen.
Moeder van glas – Roos Schlikker
Roos Schlikker schrijft over haar moeder die aan een bipolaire stoornis leed. Vorig jaar overleed ze plotseling na een val van de trap.
Beschermjassen Kitlyn Tjin A Djie, Irene Zwaan
Beschermjassen biedt een nieuw perspectief op de hulpverlening. Wat heeft een professional nodig voor een dialoog met de ‘vreemde ander’.
Je bent al genoeg – Thijs Launspach
In dit boek laat psycholoog Thijs Launspach zien dat verbinding het tegengif is in een wereld van nooit-genoeg-zijn.
Gevangen in nooit genoeg – Arjan van Dam
Wat is het geheim van een tevreden leven? Arjan van Dam schreef het boek Gevangen in nooit genoeg. Een psychologie van tevredenheid.
Depressie is menselijk – Marc Calmeyn
Depressie is menselijk. Vanuit zijn ervaring als psychiater is het voor Marc Calmeyn duidelijk dat antropopsychiatrie de sleutel is.
Diagnostiek van traumagerelateerde dissociatie – Suzette Boon
Suzette Boon schrijft over op de diagnostiek van trauma en dissociatie, aan de hand van het door haarzelf ontwikkelde diagnostisch instrument.
Toen ik klein was was ik niet bang – Gershwin Bonevacia
Een diepgravend onderzoek naar familiebanden, onverwerkte trauma’s, vergeten geschiedenis en kind-zijn. Een autobiografie.
Hoogbegaafde hulpzoekers – Noks Nauta
Er is weinig kennis van en ervaring met hoogbegaafdheid in de GGZ. Dit boek biedt de hoogbegaafde hulpzoeker herkenning en hulp.
Gemmetje Victoria – Yvonne Keuls
Yvonne Keuls schreef een boek over iemand die zij leerde kennen in de opvang waar zij vrijwilligerswerk deed.
Het uur van het hart – Irvin D. Yalom
De psychiater Irvin D. Yalom dringt in eenmalige sessies door tot de kern van het leven van zijn patiënten: Het uur van het hart.
Wat echt werkt bij kinderen die snel angstig zijn – Wendy de Pree
In Nederland zou ongeveer 15 tot 20 procent van de jongeren met een angststoornis kampen. Wat echt werkt bij kinderen die snel angstig zijn.
Toeval bestaat niet, alles gebeurt met een reden – Sacha Schreurs
“In dit boek staat mijn waargebeurde verhaal over de psychose die ik kreeg na de bevalling, met hele moeilijke momenten en ook mooie momenten.”