In deze blog van Jeroen Zwaal lees je een kritisch geluid over ‘draaideurorganisaties’ naar aanleiding van een mooi onderzoek over langdurig contact houden in de GGZ.
Afgelopen week werd een mooie conclusie nog eens bevestigd in dit artikel. Alleen de term ‘draaideurpatient’ zit me niet lekker. De conclusie is wel mooi:
Langdurig contact tussen hulpverlener en cliënt loont!
Dit jaar deed ik mee met een pilot Stevige Structurele Begeleiding. Samen met Bauke Koekkoek (bekend van zijn boek Verward in Nederland) en Joris van t Hoff (coach recherchekundigen politie Oost Nederland) vormden we het kernteam dat deze pilot in goede banen diende te leiden.
De kern van deze pilot: FACT-medewerkers koppelen aan politieagenten die vervolgens als vast duo gekoppeld zijn aan iemand, waaruit eerder is gebleken dat deze persoon veelvuldig in aanraking is gekomen met politie en hulpverleningsinstanties.
Uitgangspunten in deze pilot zijn geweest:
- De onderlinge gelijkwaardigheid;
- Het langdurig in contact blijven, juist ook als het goed gaat;
- Het investeren in de relatie;
- De combinatie van aandacht: zo nodig krachtig kaderend én zorgzaam betrokken.
En wat bleek? Het contact werd echt contact en dat bleek wederzijds
Ook de onderlinge samenwerking tussen politieagenten en hulpverleners verliep prettiger, door de korte lijntjes konden de professionals elkaar makkelijker vinden. Een hulpverlener durfde gemakkelijker een politieagent mee te vragen als er meer veilige kaders nodig waren.
In deze samenwerking kwam er meer menselijkheid tevoorschijn. En dat bleek te werken
Helaas is de huidige zorg voor psychisch kwetsbare mensen anders ingericht. Binnen draaideurorganisaties draait alles om systemische afspraken rondom postcode, DBC’s (diagnose behandeling combinaties), behandelpakketten en daaraan gekoppelde vergoedingen.
In gewone mensentaal: je krijgt eerst een stempeltje, daarmee wordt vooraf bepaald welke zorg je krijgt en hoe lang dit mag duren en hoeveel dit mag kosten. In andere woorden: de ‘mens-met-een-probleem’ is een product geworden, binnen een zorgindustrie.
Binnen ‘draaideurorganisaties’ lijkt echt contact ondergeschikt te zijn geraakt
Onderzoeken tonen aan dat juist de relatie in een behandeling tussen behandelaar en cliënt zoveel positieve invloed heeft. Dat je van mens tot mens op een gezonde manier met elkaar iets uitwisselt zodat je hier allebei resultaat uit haalt.
Met een duurzaam contact is dit nog meer winst. Niet zoals vroeger, toen grote instellingen alle regie volledig overnamen, waardoor cliënten achter het raam verpieterden.
Dat de cliënt zoveel mogelijk zelf de regie heeft en het gevoel heeft dat er echt iemand voor hem of haar klaar staat, daar gaat het om.
Dat geldt overigens niet alleen voor kwetsbare mensen, elk mens heeft deze behoefte. Het is de taak van hulpverleners om op het juiste moment aan te geven dat iemand het zelf weer kan. Daarna kunnen ze meer op afstand in contact blijven als het goed blijft gaan.
Voor mensen die veel aan hun hoofd hebben is er nog iets extra’s nodig: Intensieve aandacht en zorg en de regie zelfs overnemen als dat noodzakelijk is.
Present zijn en blijven, ook als iemand dreigt te vluchten voor problemen, of vermijdend gedrag vertoont. Ook dan is daadkrachtig ‘er zijn’ nodig. Op een zorgzame wijze die duidelijke kaders biedt.
Zo samenwerken vraagt een houding die veel professionals en welzijnsorganisaties nog niet gewend zijn
- Intensief samenwerken vanuit gemeenschappelijke verantwoordelijkheid;
- Laten weten dat je trots bent op iemand die al een tijdje geen boevenstreken heeft uitgehaald;
- Iemand niet loslaten met een term ‘uitbehandeld’ waar eigenlijk wordt bedoeld: “U mag het zelf verder uitzoeken.”
- Preventief aandacht geven;
- Daadkrachtig kaders stellen;
- Bekrachtigen wat goed gaat.
Blijven we liever een draaideurmaatschappij met draaideurorganisaties met draaideurpolitiek en draaideuronderwijs dat kinderen opvoedt tot draaideurburgers met op den duur mogelijke draaideurproblemen? Waardoor we mensen zoals jij en ik uiteindelijk ‘draaideurpatiënten’ noemen als ze er zelf niet meer uitkomen en de problemen te complex zijn, waardoor hulpverleners het ook niet meer weten?
Hoe vat je een doorgedraaide koe bij de horens? Juist! Er samen rustig omheen staan en dan doorpakken.
Zullen we beginnen met het idee dat de maatschappij zelf die koe is geworden? Zullen we dat beeld even stil zetten? Er goed naar kijken? Laten we het daarna over de draaideurpatiënt hebben.
Geef een reactie